دوره 13، شماره 1 - ( بهار 1397 )                   جلد 13 شماره 1 صفحات 37-28 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Kahe M, Vameghi R, Foroughan M, Bakhshi E, Bakhtyari V. The Relationships Between Self-Concept and Self-Efficacy With Self-Management Among Elderly of Sanatoriums in Tehran. Salmand: Iranian Journal of Ageing 2018; 13 (1) :28-37
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-1124-fa.html
کاهه مهران، وامقی روشنک، فروغان مهشید، بخشی عنایت اله، بختیاری وحید. رابطه خودپنداره و خودکارآمدی با خودمدیریتی در سالمندان آسایشگاه‌های شهر تهران. سالمند: مجله سالمندی ایران. 1397; 13 (1) :28-37

URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-1124-fa.html

رابطه خودپنداره و خودکارآمدی با خودمدیریتی در سالمندان آسایشگاه‌های شهر تهران
مهران کاهه1 ، روشنک وامقی* 2، مهشید فروغان3 ، عنایت اله بخشی4 ، وحید بختیاری1
1- گروه مدیریت توانبخشی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
2- مرکز تحقیقات توانبخشی اعصاب اطفال، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران. ، r_vameghi@yahoo.com
3- مرکز تحقیقات سالمندی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
4- گروه آمار زیستی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
واژه‌های کلیدی: خودپنداره، خودکارآمدی، خودمدیریتی، سالمندان، آسایشگاه سالمندی
متن کامل [PDF 2085 kb]   (3701 دریافت)     |   چکیده (HTML)  (10003 مشاهده)
متن کامل:   (4833 مشاهده)
مقدمه
طبق گزارش سازمان جهانی بهداشت تعداد سالمندان جهان تا سال 2050 به دو میلیارد نفر خواهد رسید و از هر پنج نفر، یک نفر سالمند خواهد بود [1]. از آنجا که تعداد سالمندان به‌سرعت در حال افزایش است، توجه به سلامت، رفاه و بهزیستی آنان اهمیت ویژه‌ای دارد [2]. خودپنداره طرز تلقّی و تصوری است که فرد درباره خود دارد [3]. اگر فرد توانایی‌هـا و استعدادهای خود را بشناسد، تلقی و برداشت مثبتی از توانایی‌های خود داشته باشد و به این باور برسد که می‌تواند به آن چیزی که استعدادش را دارد دست یابد، این خودپنداره مثبت موجب افزایش بازدهی و تحقق اهداف او می‌شود [4]. 
یکی دیگر از عوامل مهم تأثیرگذار بر افزایش بازدهی و تحقق اهداف فردی، خودکارآمدی است. خودکارآمدی میزان اطمینانی است که شخص با آن رفتار خاصی را با توجه به موقعیت معین به اجرا گذاشته است و انتظار نتایج مدنظر را دارد [5]. باورهای خودکارآمدی عاملی حیاتی در موفقیت یا شکست در سراسر زندگی انسان محسوب می‌شوند [6] و تعیین می‌کنند که انسان‌ها چه اندازه برای انجام کارهایشان زمان می‌گذارند، در موقعیت‌های گوناگون تا چه اندازه نرمش‌پذیرند و هنگام مواجهه با دشواری‌ها تا چه حد مقاومت می‌کنند [7 ،6]. این باورها بر الگوهای اندیشه و کنش‌های هیجانی اثر می‌گذارند. افراد با خودکارآمدی کم، شاید باور کنند که مشکلات حل‌نشدنی است و این دیدگاه به تنیدگی، افسردگی و ناامیدی منجر شود. از سوی دیگر، خودکارآمدی زیاد در هنگام نزدیک‌شدن به کار و کنش‌های دشوار، به پدید‌آمدن احساس آسان بودن کار کمک می‌کند. سالمندان با خودکارآمدی زیاد معتقدند که می‌توانند به‌طور مؤثری از عهده کنترل رویدادهای زندگی خود برآیند [9 ،8]. مطالعات متعدد در سالمندان نشان می‌دهد خودکارآمدی بر سازش موفقیت‌آمیز با آسایشگاه، عملکردهای فیزیکی بهتر در انجام فعالیت‌های اساسی روزانه، کیفیت زندگی و رضایت از زندگی اثرگذار است [12-10].
یکی از مشکلات مهم دوره سالمندی کاهش توان خودمدیریتی است. توانایی‌های خودمدیریتی توانایی‌هایی هستند که افراد برای مدیریت خود به آن‌ها نیاز دارند [13]. در پژوهشی 59 درصد سالمندان بیماری‌های طولانی‌مدت، ناتوانی و ضعف داشتند و 41 درصد آنان در انجام فعالیت‌های روزانه‌شان محدودیت داشتند [14]. زمانی که توان خودمدیریتی سالمند به چالش کشیده شود، احساس می‌کند که به موجود زنده بی‌اختیار و فاقد قدرت تصمیم‌گیری تبدیل شده است و در این شرایط مجبور است بر خلاف ویژگی درونی خود، مطیع تصمیمات و اختیارات دیگران باشد. هچنین احساس می‌کند که مدیریت و استقلال او در زندگی‌اش به خطر افتاده است [15]. سالمندان با توانایی‌های خودمدیریتی کمتر، آسیب‌پذیرترند [14]. این دسته از سالمندان به توانایی خودمدیریتی بیشتری برای سازگاری بهتر با شرایط نیاز دارند [16]. به دلیل مشکلات فیزیکی، بیماری‌ها و ناتوانی‌ها، سالمندان غالباً دچار خودمدیریتی ضعیف هستند و این موضوع موجب کاهش فعالیت‌های فردی و اجتماعی آن‌ها و افزایش وابستگی‌شان به دیگران می‌شود که این خود باعث بدترشدن وضعیت سلامت جسمی، روانی و اجتماعی آن‌ها می‌شود [18 ،17]. بنابراین هر عاملی که باعث بهبود توان خودمدیریتی در این گروه از افراد شود، از پیدایش این چرخه یا سیکل معیوب جلوگیری خواهد کرد.
بر اساس جست‌وجوهای پژوهشگر، تاکنون پژوهشی پیرامون رابطه متغیرهای خودپنداره و خودکارآمدی با متغیر خودمدیریتی در سالمندان انجام نگرفته است. هدف از این مطالعه تعیین رابطه خودپنداره و خودکارآمدی با خودمدیریتی بود. در صورت تأیید این رابطه، می‌توان از آن این‌گونه بهره‌برداری کرد که با افزایش خودپنداره و خودکارآمدی سالمندان طی برخی مداخلات آموزشی یا روان‌شناختی، می‌توان خودمدیریتی ایشان را بیشتر کرد. این موضوع از طریق کاهش وابستگی سالمندان به غیر از خود، در مدیریت بهینه منابع و کاهش هزینه‌های مترتب بر مراقبت و خدمت‌رسانی به این قشر مؤثر است و به سیاست‌گذاران و مدیران حوزه توانبخشی و امور سالمندان کمک شایانی خواهد کرد.
روش مطالعه
این مطالعه توصیفی‌تحلیلی بود که به روش مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش شامل تمامی سالمندان مقیم آسایشگاه‌های تحت پوشش اداره بهزیستی شهرستان تهران می‌شد. دوازده آسایشگاه سالمندی تحت پوشش و نظارت اداره بهزیستی شهرستان تهران قرار دارند که همگی آن‌ها به بخش خصوصی واگذار شده‌اند. در هر آسایشگاه به طور متوسط 50 سالمند اقامت دارند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 217 نفر به دست آمد. پس از دریافت کد اخلاقی (IR.USWR.REC.1394.253) از دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، اخذ مجوزهای لازم، هماهنگی با مسئولان آسایشگاه‌ها و حصول اطمینان از نبود اختلال شناختی بارز (با توجه به مندرجات پرونده سالمندان و نظر گروه پزشکی هر آسایشگاه)، نمونه مورد نیاز به تناسب تعداد سالمندان هر آسایشگاه به صورت تصادفی ساده انتخاب شد.
پس از کسب رضایت آگاهانه از نمونه‌ها پرسش‌نامه‌های پژوهش در اختیار آن‌ها قرار گرفت. در صورتی که هریک از نمونه‌ها در خواندن یا درک سؤالات پرسش‌نامه‌ها دچار مشکل بود، پرسش‌نامه‌ها برای ایشان خوانده و توضیح داده می‌شد. پس از تکمیل پرسش‌نامه‌ها، داده‌ها وارد نرم‌افزار SPSS شد و با آزمون‌های کلموگروف اسمیرنوف، آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون تحلیل شدند. برای جمع آوری داده‌ها از سه پرسش‌نامه استفاده شد که عبارت بودند از:
مقیاس خودپنداره راجرز
راجرز این مقیاس را ساخته و شامل دو فرم است. فرم «الف» نگرش فرد را به خودِ واقعی می‌سنجد و فرم «ب» نگرش فرد را به خودِ ایده‌أل می‌سنجد. هر فرم شامل 25 صفت شخصیتی است که در طرف مقابل، متضاد آن صفات عنوان شده است. فاصله بین دو صفت متضاد با یک مقیاس هفت‌درجه‌ای نمره‌گذاری شده است. بعد از نمره‌گذاری و محاسبه نمره کل هر آزمودنی با توجه به نمره به‌دست‌آمده نوع خودپنداره مشخص می‌شود. نمره کل صفر تا 7 نشان‌دهنده خودپنداره مثبت، نمره 7 تا 10 مبین خودپنداره منفی و نمره بیشتر از 10 نشان‌دهنده خودپنداره نوروتیک است [19]. شفیع‌آبادی و ولینوری پایایی آزمون خودپنداره را با استفاده از روش دو نیمه‌کردن (تنصیف) و آلفای کرونباخ، برای فرم الف برابر با 0/79 و برای فرم ب برابر با 0/75 به دست آوردند [20]. همچنین در پژوهش رقیبی و میناخانی آلفای کرونباخ برای فرم الف برابر با 0/69 و برای فرم ب برابر با 0/6به دست آمد [21]. پایایی این ابزار در این پژوهش نیز بررسی شد و آلفای کرونباخ برای فرم الف 0/72 و برای فرم ب 0/7 به دست آمد. 
مقیاس خودکارآمدی عمومی ( (GSE-10 
شوآرزر و اورشلیم این مقیاس را ساخته‌اند و تاکنون به 28 زبان برگردانده شده است. این مقیاس شامل 10 گویه است که پاسخ‌های آن به صورت گزینه‌های اصلاً صحیح نیست تا کاملاً صحیح است و با امتیاز یک تا چهار درجه‌بندی شده است که کمینه و بیشینه نمره آن 10 و 40 است. اخذ نمره بیشتر در این مقیاس نشان‌دهنده خودکارآمدی بیشتر است [22]. نظامی و همکاران این مقیاس را به فارسی ترجمه کردند [23]. ضرایب آلفای کرونباخ این مقیاس در مطالعه معینی 0/81 [24] و در مطالعه رجبی 0/82 [6] به دست آمد. پایایی این ابزار در این پژوهش نیز بررسی شد و آلفای کرونباخ آن 0/8 به دست آمد.
پرسش‌نامه SMAS-30
این پرسش‌نامه ابزاری برای اندازه‌گیری توانایی خودمدیریتی سالمندان است و 30 گویه دارد که هریک در مقیاسی پنج‌درجه‌ای نمره‌گذاری می‌شود. کمینه و بیشینه نمرات به‌دست‌آمده از این پرسش‌نامه بین 30 تا 150 است و امتیاز بیشتر به معنای توانایی خودمدیریتی بیشتر است. فریسویجک و همکاران روایی و پایایی این ابزار را تأیید و آلفای 0/91 را برای آن گزارش کردند [13]. در پژوهش دیگری پنج نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی روایی محتوایی پرسش‌نامه را تأیید  کردند و پایایی ابزار با آلفای کرونباخ 0/8 گزارش شد [17]. همچنین پایایی این ابزار در این پژوهش بررسی شد و آلفای کرونباخ آن 0/86 به دست آمد.
یافته‌ها
در این پژوهش 217 سالمند 60 تا 95 ساله با میانگین سنی 11/78±78/66 سال مشارکت کردند که 144 نفر از آنان زن و 73 نفر مرد بودند. وضعیت متغیرهای اصلی پژوهش در جدول شماره 1 نشان داده شده است. برای انتخاب آزمون آماری مناسب عادی‌بودن متغیرهای پژوهش با استفاده از آزمون کلموگروف اسمیرنوف بررسی شد و مشخص شد تمامی متغیرهای پژوهش توزیع عادی دارند (جدول شماره 2). سپس با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون روابط خودپنداره و خودکارآمدی با خودمدیریتی بررسی شدند که یافته‌های آن در جدول شماره 3 آمده است. در ادامه به منظور ارزیابی قدرت تبیین متغیرهای پیش‌بین (خودپنداره و خودکارآمدی) مدل رگرسیونی چندگانه به روش گام‌به‌گام ارائه شد که یافته‌های آن در جدول شماره 4 مشاهده می‌شود.
جدول شماره 4 نشان می‌دهد تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام، دو گام پیش رفته است. در گام اول متغیر خودکارآمدی وارد معادله شده است که مقدار ضریب همبستگی آن (R) با متغیر وابسته 0/361 به دست آمده است. در این مرحله، ضریب تعیین برابر 0/130=R2 و ضریب تعیین تعدیل‌شده برابر با 0/126=(Ad)R2 به دست آمده است. با واردشدن دومین متغیر یعنی خودپنداره، ضریب همبستگی چندگانه 0/383=R، ضریب تعیین 0/146=R2 و ضریب تعیین تعدیل شده برابر با 0/138=(Ad)R2 افزایش یافته است. به عبارت دیگر بر اساس ضریب تعیین تعدیل شده (0/138)، نزدیک به 14 درصد از تغییرات متغیر وابسته (خودمدیریتی) با دو متغیر خودکارآمدی و خودپنداره تبیین می‌شود. 
برای قضاوت درباره سهم متغیرهای خودکارآمدی و خودپنداره در تبیین متغیر خودمدیریتی بر اساس ضریب بتای استاندارد (B)، ضریب بتای استاندارد خودکارآمدی (1/296 درصد)، بیشتر از ضریب بتای استاندارد خودپنداره (1/238- درصد) است. بر اساس ضریب بتای غیراستاندارد (β) به‌دست‌آمده نیز به ازای یک واحد تغییر در انحراف معیار خودکارآمدی و خودپنداره به ترتیب به اندازه 0/342 و 0/128 واحد در انحراف معیار متغیر خودمدیریتی تغییر ایجاد می‌شود. از این رو سهم و نقش متغیر خودکارآمدی در تبیین خودمدیریتی بیشتر از متغیر خودپنداره است. در واقع رگرسیون چندگانه گام‌به‌گام به کار گرفته شد تا به صورت آماری، تعامل ترکیب عوامل تعیین کننده خودمدیریتی مشخص شود. بنابراین خودکارآمدی با مقدار 01/0، 0/342=β<P و خودپنداره با مقدار 05/0، 0/128-=β<P از متغیرهای پیش‌بینی‌کننده خودمدیریتی سالمندان مقیم سراهای سالمندی هستند.
 
بحث
بر اساس یافته‌ها، وضعیت خودپنداره سالمندان منفی بود. پس از جست‌وجوی پایگاه‌های داده، پژوهش مشابهی که وضعیت خودپنداره سالمندان را بررسی کرده باشد، یافت نشد. در مطالعات دیگری که خودپنداره را در گروه‌های دیگر بررسی کرده بودند، دیباجی‌نیا خودپنداره دانشجویان دانشکده علوم توانبخشی دانشگاه شهید بهشتی را کم گزارش کرد که با یافته پژوهش حاضر همخوانی دارد [25]. خودپنداره از مهم‌ترین عوامل موفقیت در زندگی افراد است. با افزایش میزان خودپنداره تغییرات مطلوبی مانند احساس ارزشمندی، افزایش خلاقیت، افزایش تلاش در کسب موفقیت، سازگاری اجتماعی مناسب‌تر، سلامت روان بیشتر، مقاومت در برابر انواع استرس‌ها و فشارهای روانی و غیره در فرد به وجود می‌آید. بنابراین شایسته است متولیان سلامت سالمندان عواملی را که در ایجاد خودپنداره مثبت مؤثرند، شناسایی و تقویت کنند و متغیرهایی را که تأثیر منفی دارند، در حد توان کنترل کنند تا با تغییر برداشت منفی افراد از خود، گامی در راستای سلامت روانی سالمندان برداشته شود.
یافته دیگر پژوهش نشان داد وضعیت خودکارآمدی سالمندان در حد ضعیفی قرار داشت. ترکی و همکاران خودکارآمدی سالمندان مقیم آسایشگاه‌های غرب تهران را زیاد گزارش کردند [26] که با پژوهش حاضر همسویی ندارد. پژوهش‌های متعدد دیگری وجود دارند که وضعیت خودکارآمدی را در گروه‌های مختلف بررسی کرده‌اند. در برخی از این پژوهش‌ها وضعیت خودکارآمدی زیاد [29-27] و در برخی دیگر وضعیت خودکارآمدی ضعیف [31 ،30] گزارش شده است. با توجه به نامطلوب‌بودن خودکارآمدی سالمندان تحت مطالعه نیاز به ارتقای آن و کاهش پیامدهای منفی ناشی از آن با کمک آموزش و اجرای برنامه‌های ارتقای خودکارآمدی برای سالمندان احساس می‌شود. یافته دیگر پژوهش وضعیت خودمدیریتی سالمندان را در حد ضعیفی نشان داد. قلی‌زاده و همکاران خودمدیریتی سالمندان را ضعیف گزارش کردند [17] که با یافته پژوهش حاضر همخوانی دارد.
بر اساس دیگر یافته پژوهش، بین خودپنداره و خودمدیریتی سالمندان رابطه معناداری وجود داشت. از آنجا که موضوع در پژوهش حاضر موضوعی نو در حوزه سالمندی است و از سوی دیگر با کمبود پیشینه تحقیقاتی مواجه است، با وجود جست‌وجوی پیشرفته پایگاه‌های داده با استفاده از کلیدواژه‌های مربوطه، پژوهش مشابهی برای مقایسه این یافته پیدا نشد. در تبیین این یافته برخی پژوهشگران این‌گونه استدلال می‌کنند که خودپندارهی افراد بر رفتارهای آنان اثر می‌گذارد و افراد هماهنگ با خودپنداره و باورهای خود عمل می‌کنند، نه بر پایه واقعیت‌های موجود [32]. بنابراین رفتارهای خودمدیریتی می‌تواند حاصل پندارها و باورهای فرد از اثربخشی آن رفتارها باشد. بعضی دیگر از مطالعات نشان داده‌اند که آگاهی، نقش حیاتی در خودمدیریتی دارد [36-33]؛ با این حال عده‌ای از پژوهشگران اظهار کرده‌اند آگاهی به‌تنهایی نمی‌تواند خودمدیریتی را افزایش دهد [37]. نایت و همکاران نیز بیان کردند که دانش و رفتار، ارتباط کمی با یکدیگر دارند و دانش، شرط لازم برای رفتار و تغییرات رفتاری است، اما شرط کافی برای آن نیست [38]. ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که شاید تکرار مداخله‌های کلیشه‌ای و توجه‌نکردن به متغیرهای رفتاری و توجه صرف به آگاهی، عاملی مهم در موفق‌نشدن مداخلات در این زمینه باشد [39]. بر این اساس، از سویی بسیار مهم است که فراهم‌کنندگان خدمات و مراقبت‌های سلامت سالمندان، عوامل پیش‌بینی‌کننده رفتارهای خودمدیریتی را بدانند و از سوی دیگر، افزایش اعتماد و اطمینان افراد به خود و توانایی‌هایشان در مراقبت و مدیریت خود، عاملی اساسی در خودمدیریتی فعال است [41 ،40].
بر اساس یافته دیگر پژوهش بین خودکارآمدی و خودمدیریتی سالمندان رابطه معناداری وجود داشت. در این باره پژوهشی در جامعه سالمندان یافت نشد؛ اما پژوهش‌های دیگری هستند که رابطه معنادار خودکارآمدی و خودمدیریتی را در گروه‌های دیگر گزارش کرده‌اند [48-42]. همچنین پژوهش‌های دیگری وجود دارند که رابطه خودکارآمدی را با متغیرهای نزدیک به خودمدیریتی مثل خودمراقبتی بررسی کرده‌اند. برای مثال، برخی پژوهش‌ها همبستگی مثبت بین خودکارآمدی و خودمراقبتی را گزارش کرده‌اند [52-49] و در برخی مطالعات دیگر رابطه معناداری بین خودکارآمدی و خودمراقبتی نیافتند [54 ،53]. پژوهش‌های زیادی به نقش سازه خودکارآمدی در رفتارهای خودمدیریتی و خودمراقبتی اشاره می‌کنند و نشان می‌دهند که خودکارآمدی چارچوب مفیدی را برای فهم و پیش‌بینی میزان پایبندی به رفتارهای خودمراقبتی و اثربخشی خودمدیریتی فراهم می‌کند[58-55 ،41]. در این میان کسب خودکارآمدی در مسائلی که با تغییر عادات زندگی مثل تغییر محل زندگی سالمندان از منزل به آسایشگاه‌های سالمندی همراه هستند، مشکل‌تر است [59].
نتیجه‌گیری نهایی
این پژوهش با هدف تعیین رابطه خودپنداره و خودکارآمدی با خودمدیریتی سالمندان مقیم آسایشگاه‌های شهر تهران در سال 1394 انجام شد. نتایج نشان داد وضعیت خودپنداره، خودکارآمدی و خودمدیریتی در جامعه مورد پژوهش نامطلوب بود. همچنین خودپنداره و خودکارآمدی سالمندان با خودمدیریتی آنان رابطه معنادار داشت. نخستین محدودیت این مطالعه استفاده از روش همبستگی بود. بنابراین روابط کشف‌شده را نمی‌توان به عنوان روابط علّی فرض کرد. شاید این روابط ناشی از اثر دیگر متغیرها باشد. همچنین این مطالعه فقط منحصر به سالمندان ساکن آسایشگاه‌هاست و قابل تعمیم به همه موارد نیست. از طرفی به دلیل محدودبودن بررسی‌های مشابه در این زمینه، امکان مقایسه کامل یافته‌ها وجود نداشت.
از آنجایی که این پژوهش در سالمندان سراهای شهر تهران انجام شد، پیشنهاد می‌شود این پژوهش در سالمندان سراهای شهرهای دیگر و نیز سالمندان غیرمقیم سراها نیز انجام شود. انجام پژوهش‌های کیفی و مداخله‌ای به منظور بررسی دقیق‌تر مفاهیم خودپنداره، خودکارآمدی و خودمدیریتی، علل پایین بودن میزان این متغیرها و عوامل مؤثر بر آن‌ها در سالمندان سراهای سالمندی برای مطالعات آتی پیشنهاد می‌شود. همچنین با توجه به خودپنداره ضعیف، خودکارآمدی پایین و خودمدیریتی نامطلوب در اکثریت سالمندان بررسی‌شده به عنوان بخشی از مشکلات بهداشت روانی سالمندان، ضرورت توجه و پرداخت بیشتر به مسائل روانی و عوامل تأثیرگذار در آسایشگاه‌های سالمندان و لزوم انجام ارزیابی‌های روان‌شناختی و ارائه خدمات مشاوره‌ای برای افزایش سطح سلامت روانی سالمندان توصیه می‌شود.
تشکر و قدردانی
این مقاله حاصل پایان‌نامه کارشناسی ارشد آقای مهران کاهه در رشته مدیریت توانبخشی، دانشگاه علوم‌بهزیستی و توانبخشی، تهران است. بدین‌وسیله از دست‌اندرکاران اداره بهزیستی شهرستان تهران و تمامی سالمندانی که در اجرای این پژوهش مشارکت کردند، سپاسگزاری می‌شود.

 
References
  1. World Health Organization. World Health Organization statistics 2012. Geneva: World Health Organization; 2012.
  2. Habibi A, Nikpour S, Seyedoshohadaei M, Haghani H. [Health promoting behaviors and its related factors in elderly (Persian)]. Iran Journal of Nursing. 2006; 19(47):35-48.
  3. Behravan H, Saeedi R. [Factors affecting organizational commitment of the Gas Company’s staff: The case of the central office in Khorasan Razavi, Mashhad (Persian)]. Journal of Social Sciences. 2009; 6(2):181-99.
  4. Vitley D. Victorious psychology [A. Shayeq, Persian trans]. Tehran: Kavir; 2001.
  5. Akbaryboorang M, Aminyazdi S. [Test-anxiety and self-efficacy: A study on the students of Islamic Azad University, branch of southern Khorasan (Persian)]. Horizon of Medical Sciences. 2009; 15(3):70-76
  6. Rajabi G. [Reliability and validity of the general self-efficacy beliefs scale (GSE-10) comparing the psychology students of Shahid Chamrin University and Azad University of Marvdasht (Persian)]. New Thoughts on Education . 2006; 2(1-2):111-22.
  7. Rabiei L, Mostafavi F, Masoudi R, Hassanzadeh A. [Effects of family-centered interventions on empowerment of the elderly (Persian)]. Health System Research. 2012; 8(2):301-13.
  8. Lev EL, Daley KM, Conner NE, Reith M, Fernandez C, Owen SV. An intervention to increase quality of life and self-care self-efficacy and decrease symptoms in breast cancer patients. Scholarly Inquiry for Nursing Practice. 2001; 15(3):277-94. PMID: 11871585
  9. Chang S, Crogan N, Wung S. The self-care self-efficacy enhancement program for Chinese nursing home elders. Geriatric Nursing. 2007; 28(1):31-6. doi: 10.1016/j.gerinurse.2006.11.006
  10. Bhupinder S, Rakhi U. Self-Efficacy and well-being of adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology. 2009; 35(2):227-32.
  11. Chang SH, Crogan NL, Wung SF. The self-care self-efficacy enhancement program for Chinese nursing home elders. Geriatr Nurs. 2007;28(1):31-6.
  12. Hellstrom K, Lindmark B, Wahlberg B, Fugl-Meyer AR. Self-efficacy in relation to impairments and activities of daily living disability in elderly patients with stroke: A prospective investigation. Journal of Rehabilitation Medicine. 2003; 35(5):202-7. doi: 10.1080/16501970310000836
  13. Frieswijk N, Steverink N, Buunk B, Slaets J. The effectiveness of a bibliotherapy in increasing the self-management ability of slightly to moderately frail older people. Patient Education and Counseling. 2005; 61(2):219-27. doi: 10.1016/j.pec.2005.03.011
  14. Clark DO, Frankel RM, Morgan DL, Ricketts G, Bair MJ, Nyland KA, et al. The meaning and significance of selfmanagement among socioeconomically vulnerable older adults. The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences. 2008; 63(5):S312–S319. doi: 10.1093/geronb/63.5.s312
  15. Madah SB. [Assessing the needs, health problems and capabilities of old age people who lived at home in Iran and Sweden (Persian)] [MSc. thesis]. Tehran: University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences; 2000.
  16. Clark DO, Stump TE, Miller DK, Long JS. Educational disparities in the prevalence and consequence of physical vulnerability. The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences. 2007; 62(3):S193-S7. doi: 10.1093/geronb/62.3.s193
  17. Gholi Zadeh S, Khankeh H R, Mohammadi F. [The Effect of book therapy on elderly self-management capabilities (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2012; 6(4):51-57.
  18. Khezri R, Ravanipour M, Motamed N, Vahedparast H. [Effect of self-management empowering model on the quality of life in the elderly patients with hypertension (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2016; 10(4):68-79. 
  19. Marani M. [The relationship between job satisfaction and self concept (Persian)] [MSc. thesis]. Isfahan: Isfahan University; 2001.
  20. ShafiAbadi A, Valinouri A. [Relationship between exotic feelings and self-Concept (Persian)]. Psychological Research. 1994; 5:20-34.
  21. Raqibi M, Minakhani Q. [Body management and its relation with body image and self concept (Persian)]. Knowledge & Research in Applied Psychology. 2012; 12(46):72-81.
  22. Schwarzer R, Jerusalem M. Generalized self-efficacy scale. In: Wright S, Johnston M, Weinman J, editors. Measures in health psychology : a user's portfolio. Windsor: NferNelson; 1995.
  23. Nezami E, Schwarzer R, Jerusalem M. [Persian Adaptation (Farsi) of the General Self-Efficacy Scale 1996 (Persian)] [Internet]. 1997 [1997 Dec 26]. Available from: http://userpage.fu-berlin.de/~health/persean.htm 
  24. Moeini B, Shafii F, Hidarnia A, Babaii GR, Birashk B, Allahverdipour H. Perceived stress, selfefficacy and its relations to psychological well-being status in Iranian male high school students. Social Behavior and Personality: An international journal. 2008; 36(2):257-66. doi: 10.2224/sbp.2008.36.2.257
  25. DibajNia P. [Comparative investigation of self-concept between the freshman and senior students (Persian)]. Research in Medicine. 2005; 29(3):231-34
  26. Torki Y, Hajikazemi E, Bastani F, Haghani H. [General self efficacy in elderly living in rest-homes (Persian)]. Iran Journal of Nursing. 2011; 24(73):55-62.
  27. Gilliam CM, Steffen AM. The relationship between caregiving self-efficacy and depressive symptoms in dementia family caregivers. Aging & Mental Health. 2006; 10(2):79–86. doi: 10.1080/13607860500310658
  28. Holland JM, Thompson LW, Tzuang M, Gallagher-Thompson D. Psychosocial factors among Chinese American women dementia caregivers and their association with salivary cortisol: results of an exploratory study. Ageing International. 2010; 35(2):109-27. doi: 10.1007/s12126-010-9057-0
  29. Keefe FJ, Ahles TA, Porter LS, Sutton LM, McBride CM, Pope MS, et al. The self-efficacy of family caregivers for helping cancer patients manage pain at end-of-life. Pain. 2003; 103(1):157–62. doi: 10.1016/s0304-3959(02)00448-7
  30. Bastani F, Ghasemi E, Negarandeh R, Haghani h. [General self-efficacy among family’s female caregiver of elderly with Alzheimer’s disease (Persian)]. Hayat. 2012; 18(2):27-37.
  31. Mohammadi Shahbolaghi F. [Self- efficacy and caregiver strain in Alzheimer's caregivers (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2006; 1(1):26-33.
  32. Zhang JJ, Verhoef MJ. Illness management strategies among Chinese immigrants living with arthritis. Social Science & Medicine. 2002;55(10):1795-802. doi: 10.1016/s0277-9536(01)00311-2
  33. Von AD, Ebert S, Ngamvitroj A, Park N, Kang DH. Predictors of health behaviours in college students. Journal of Advanced Nursing. 2004; 48(5):463-74. doi: 10.1111/j.1365-2648.2004.03229.x
  34. Coonrod B. Overcoming physical barriers to diabetes self-care: Reframing disability as an opportunity for ingenuity. Diabetes Spectrum. 2001; 14(1):28-32. doi: 10.2337/diaspect.14.1.28
  35. Wong LY, Toh MP. Understanding of diabetes mellitus and health-preventive behaviour among Singaporeans. Annals Academy of Medicine Singapore. 2009; 38(6):478-9. PMID: 19565097
  36. Barcelo A, Aedo C, Rajpathak S, Robles S. The cost of diabetes in Latin America and the Caribbean.Bulletin of the World Health Organization. 2003; 81(1):19-27.
  37. Bandura A. Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist. 1982; 37(2):122–47. doi: 10.1037/0003-066x.37.2.122
  38. Knight KM, Dornan T, Bundy C. The diabetes educator: trying hard, but must concentrate more on behaviour. Diabetic Medicine. 2006; 23(5):485–501. doi: 10.1111/j.1464-5491.2005.01802.x
  39. Baranowski T. Crisis and chaos in behavioral nutrition and physical activity. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity. 2006; 3(1):27. doi: 10.1186/1479-5868-3-27
  40. Issa BA, Baiyewu O. Quality of life of patients with diabetes mellitus in a Nigerian teaching hospital. Hong Kong Journal of Psychiatry. 2006; 16:27-33. 
  41. Fu D, Fu H, McGowan P, Shen YE, Zhu L, Yang H, et al. Implementation and quantitative evaluation of chronic disease self-management programme in Shanghai, China: randomized controlled trial. Bulletin of the World Health Organization. 2003; 81(3):174-82. PMID: 12764513
  42. Rahimian Boogar E, Besharat MA, Mohajeri Tehrani MR, Talepasand S. [Predictive role of self-efficacy, belief of treatment effectiveness and social support in diabetes mellitus self-management (Persian)]. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology. 2011; 17(3):232- 40.
  43. Aljasem LI, Peyrot M, Wissow L, Rubin RR. The impact of barriers and self-efficacy on selfcare behaviors in type 2 diabetes. The Diabetes Educator. 2001; 27(3):393-404. doi: 10.1177/014572170102700309
  44. Xu Y. Understanding the factors influencing diabetes self-management in Chinese people with type 2 diabetes using structural equation modeling [PhD dissertation]. Cincinnati, Ohio: University of Cincinnati; 2005.
  45. Siebolds M, Gaedeke O, Schwedes U. Self-monitoring of blood glucose—Psychological aspects relevant to changes in HbA1c in type 2 diabetic patients treated with diet or diet plus oral antidiabetic medication. Patient Education and Counseling. 2006; 62(1):104–10. doi: 10.1016/j.pec.2005.06.013
  46. Rose V, Harris M, Ho MT, Jayasinghe UW. A better model of diabetes self-management? Interactions between GP communication and patient self-efficacy in self-monitoring of blood glucose. Patient Education and Counseling. 2009; 77(2):260–5. doi: 10.1016/j.pec.2009.03.026
  47. Sousa V, Zauszniewski J, Musil C, Price Lea P, Davis S. Relationship among self-care agency, self-efficacy, self-care and glycemic control. Research and Theory in Nursing Practice. 2005; 19(3):217-30. doi: 10.1891/rtnp.2005.19.3.217
  48. Sigurðardóttir ÁK. Self-care in diabetes: model of factors affecting self-care. Journal of Clinical Nursing. 2005; 14(3):301–14. doi: 10.1111/j.1365-2702.2004.01043.x
  49. MorovatiSharifabad N, RouhaniTonekaboni N. [Perceived self-efficacy in self-care behaviours among diabetic patients referring to Yazd diabetes research center (Persian)]. Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2008; 15(4):91-100.
  50. Shakibazade E, Rashidian A, Larijani B, Shojaeezade D, Frozanfar MH, Karimia, et al. [Perceived barriers and self-efficacy: Impact on self-care behaviors in adults with type 2 diabetes (Persian)]. Hayat. 2009; 15(4):69-78.
  51. Rezasefat Balesbaneh A, Mirhaghjou SN, JafsriAsl M, Kohmanaee Sh, Kazemnejad Leili E, Monfared A. [Correlation between self-care and self-efficacy in adolescents with type 1 diabetes (Persian)]. Holistic Nursing & Midwifery. 2015; 24(72):18-24.
  52. Didarloo A, Shojaeizadeh D, Eftekhar Ardebili H, Niknami Sh, Hajizadeh E, Alizadeh M. [Assessment of factors affecting self-care behavior among women with type 2 diabetes in Khoy City Diabetes Clinic using the extended theory of reasoned action (Persian)].Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research. 2011; 9(2):79-92.
  53. Chlebowy DO, Garvin BJ. Social support, self-efficacy and outcome expectations: impact on self-care behaviors and glycemic control in Caucasian and African American adults with type 2 diabetes. The Diabetes Educator. 2006; 32(5):777-86. doi: 10.1177/0145721706291760
  54. Gillibrand R, Stevenson J. The extended health belief model applied to the experience of diabetes in young people. British Journal of Health Psychology. 2006; 11(1):155–69. doi: 10.1348/135910705x39485
  55. Ismail K, Winkley K, Rabe-Hesketh S. Systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials of psychological interventions to improve glycaemic control in patients with type 2 diabetes. The Lancet. 2004; 363(9421):1589–97. doi: 10.1016/s0140-6736(04)16202-8
  56. Williams KE, Bond MJ. The roles of self-efficacy, outcome expectancies and social support in the self-care behaviours of diabetics. Psychology, Health & Medicine. 2002; 7(2):127–41. doi: 10.1080/13548500120116076
  57. Van Der Bijl JJ, Shortridge-Baggett LM. The theory and measurement of the self-efficacy construct. Scholarly Inquiry for Nursing Practice. 2001; 15(3):189-207. PMID: 11871579
  58. Sharfirad GR, Azad Bakht L, Feizi A, Mohebi S, Kargar M, Rezaie AR. [The role of self-efficacy in self-care among diabetic patients (Persian)]. Journal of Health System Research. 2012; 7(6):648-59.
  59. Bandura A. Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review. 1977; 84(2):191–215. doi: 10.1037/0033-295x.84.2.191
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مدیریت توانبخشی
دریافت: 1396/5/30 | پذیرش: 1396/10/19 | انتشار: 1397/1/12
فهرست منابع
1. World Health Organization. World Health Organization statistics 2012. Geneva: World Health Organization; 2012.
2. Habibi A, Nikpour S, Seyedoshohadaei M, Haghani H. [Health promoting behaviors and its related factors in elderly (Persian)]. Iran Journal of Nursing. 2006; 19(47):35-48.
3. Behravan H, Saeedi R. [Factors affecting organizational commitment of the Gas Company's staff: The case of the central office in Khorasan Razavi, Mash-had (Persian)]. Journal of Social Sciences. 2009; 6(2):181-99.
4. Vitley D. Victorious psychology [A. Shayeq, Persian trans]. Tehran: Kavir; 2001.
5. Akbaryboorang M, Aminyazdi S. [Test-anxiety and self-efficacy: A study on the students of Islamic Azad University, branch of southern Khorasan (Per-sian)]. Horizon of Medical Sciences. 2009; 15(3):70-76
6. Rajabi G. [Reliability and validity of the general self-efficacy beliefs scale (GSE-10) comparing the psychology students of Shahid Chamrin University and Azad University of Marvdasht (Persian)]. New Thoughts on Education . 2006; 2(1-2):111-22.
7. Rabiei L, Mostafavi F, Masoudi R, Hassanzadeh A. [Effects of family-centered interventions on empowerment of the elderly (Persian)]. Health System Re-search. 2012; 8(2):301-13.
8. Lev EL, Daley KM, Conner NE, Reith M, Fernandez C, Owen SV. An intervention to increase quality of life and self-care self-efficacy and decrease symp-toms in breast cancer patients. Scholarly Inquiry for Nursing Practice. 2001; 15(3):277-94. PMID: 11871585 [PMID]
9. Chang S, Crogan N, Wung S. The self-care self-efficacy enhancement program for Chinese nursing home elders. Geriatric Nursing. 2007; 28(1):31-6. doi: 10.1016/j.gerinurse.2006.11.006 [DOI:10.1016/j.gerinurse.2006.11.006]
10. Bhupinder S, Rakhi U. Self-Efficacy and well-being of adolescents. Journal of the Indian Academy of Applied Psychology. 2009; 35(2):227-32.
11. Chang SH, Crogan NL, Wung SF. The self-care self-efficacy enhancement program for Chinese nursing home elders. Geriatr Nurs. 2007;28(1):31-6. [DOI:10.1016/j.gerinurse.2006.11.006] [PMID]
12. Hellstrom K, Lindmark B, Wahlberg B, Fugl-Meyer AR. Self-efficacy in relation to impairments and activities of daily living disability in elderly patients with stroke: A prospective investigation. Journal of Rehabilitation Medicine. 2003; 35(5):202-7. doi: 10.1080/16501970310000836 [DOI:10.1080/16501970310000836]
13. Frieswijk N, Steverink N, Buunk B, Slaets J. The effectiveness of a bibliotherapy in increasing the self-management ability of slightly to moderately frail older people. Patient Education and Counseling. 2005; 61(2):219-27. doi: 10.1016/j.pec.2005.03.011 [DOI:10.1016/j.pec.2005.03.011]
14. Clark DO, Frankel RM, Morgan DL, Ricketts G, Bair MJ, Nyland KA, et al. The meaning and significance of selfmanagement among socioeconomically vulnerable older adults. The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences. 2008; 63(5):S312–S319. doi: 10.1093/geronb/63.5.s312 [DOI:10.1093/geronb/63.5.S312]
15. Madah SB. [Assessing the needs, health problems and capabilities of old age people who lived at home in Iran and Sweden (Persian)] [MSc. thesis]. Teh-ran: University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences; 2000.
16. Clark DO, Stump TE, Miller DK, Long JS. Educational disparities in the prevalence and consequence of physical vulnerability. The Journals of Gerontolo-gy Series B: Psychological Sciences and Social Sciences. 2007; 62(3):S193-S7. doi: 10.1093/geronb/62.3.s193 [DOI:10.1093/geronb/62.3.S193]
17. Gholi Zadeh S, Khankeh H R, Mohammadi F. [The Effect of book therapy on elderly self-management capabilities (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2012; 6(4):51-57.
18. Khezri R, Ravanipour M, Motamed N, Vahedparast H. [Effect of self-management empowering model on the quality of life in the elderly patients with hy-pertension (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2016; 10(4):68-79.
19. Marani M. [The relationship between job satisfaction and self concept (Persian)] [MSc. thesis]. Isfahan: Isfahan University; 2001.
20. ShafiAbadi A, Valinouri A. [Relationship between exotic feelings and self-Concept (Persian)]. Psychological Research. 1994; 5:20-34.
21. Raqibi M, Minakhani Q. [Body management and its relation with body image and self concept (Persian)]. Knowledge & Research in Applied Psychology. 2012; 12(46):72-81.
22. Schwarzer R, Jerusalem M. Generalized self-efficacy scale. In: Wright S, Johnston M, Weinman J, editors. Measures in health psychology : a user's portfolio. Windsor: NferNelson; 1995. [PMCID]
23. Nezami E, Schwarzer R, Jerusalem M. [Persian Adaptation (Farsi) of the General Self-Efficacy Scale 1996 (Persian)] [Internet]. 1997 [1997 Dec 26]. Availa-ble from: http://userpage.fu-berlin.de/~health/persean.htm
24. Moeini B, Shafii F, Hidarnia A, Babaii GR, Birashk B, Allahverdipour H. Perceived stress, selfefficacy and its relations to psychological well-being status in Iranian male high school students. Social Behavior and Personality: An international journal. 2008; 36(2):257-66. doi: 10.2224/sbp.2008.36.2.257 [DOI:10.2224/sbp.2008.36.2.257]
25. DibajNia P. [Comparative investigation of self-concept between the freshman and senior students (Persian)]. Research in Medicine. 2005; 29(3):231-34
26. Torki Y, Hajikazemi E, Bastani F, Haghani H. [General self efficacy in elderly living in rest-homes (Persian)]. Iran Journal of Nursing. 2011; 24(73):55-62.
27. Gilliam CM, Steffen AM. The relationship between caregiving self-efficacy and depressive symptoms in dementia family caregivers. Aging & Mental Health. 2006; 10(2):79–86. doi: 10.1080/13607860500310658 [DOI:10.1080/13607860500310658]
28. Holland JM, Thompson LW, Tzuang M, Gallagher-Thompson D. Psychosocial factors among Chinese American women dementia caregivers and their asso-ciation with salivary cortisol: results of an exploratory study. Ageing International. 2010; 35(2):109-27. doi: 10.1007/s12126-010-9057-0 [DOI:10.1007/s12126-010-9057-0]
29. Keefe FJ, Ahles TA, Porter LS, Sutton LM, McBride CM, Pope MS, et al. The self-efficacy of family caregivers for helping cancer patients manage pain at end-of-life. Pain. 2003; 103(1):157–62. doi: 10.1016/s0304-3959(02)00448-7 [DOI:10.1016/S0304-3959(02)00448-7]
30. Bastani F, Ghasemi E, Negarandeh R, Haghani h. [General self-efficacy among family's female caregiver of elderly with Alzheimer's disease (Persian)]. Hayat. 2012; 18(2):27-37.
31. Mohammadi Shahbolaghi F. [Self- efficacy and caregiver strain in Alzheimer's caregivers (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2006; 1(1):26-33.
32. Zhang JJ, Verhoef MJ. Illness management strategies among Chinese immigrants living with arthritis. Social Science & Medicine. 2002;55(10):1795-802. doi: 10.1016/s0277-9536(01)00311-2 [DOI:10.1016/S0277-9536(01)00311-2]
33. Von AD, Ebert S, Ngamvitroj A, Park N, Kang DH. Predictors of health behaviours in college students. Journal of Advanced Nursing. 2004; 48(5):463-74. doi: 10.1111/j.1365-2648.2004.03229.x [DOI:10.1111/j.1365-2648.2004.03229.x]
34. Coonrod B. Overcoming physical barriers to diabetes self-care: Reframing disability as an opportunity for ingenuity. Diabetes Spectrum. 2001; 14(1):28-32. doi: 10.2337/diaspect.14.1.28 [DOI:10.2337/diaspect.14.1.28]
35. Wong LY, Toh MP. Understanding of diabetes mellitus and health-preventive behaviour among Singaporeans. Annals Academy of Medicine Singapore. 2009; 38(6):478-9. PMID: 19565097 [PMID]
36. Barcelo A, Aedo C, Rajpathak S, Robles S. The cost of diabetes in Latin America and the Caribbean.Bulletin of the World Health Organization. 2003; 81(1):19-27. [PMID] [PMCID]
37. Bandura A. Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist. 1982; 37(2):122–47. doi: 10.1037/0003-066x.37.2.122 [DOI:10.1037/0003-066X.37.2.122]
38. Knight KM, Dornan T, Bundy C. The diabetes educator: trying hard, but must concentrate more on behaviour. Diabetic Medicine. 2006; 23(5):485–501. doi: 10.1111/j.1464-5491.2005.01802.x [DOI:10.1111/j.1464-5491.2005.01802.x]
39. Baranowski T. Crisis and chaos in behavioral nutrition and physical activity. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity. 2006; 3(1):27. doi: 10.1186/1479-5868-3-27 [DOI:10.1186/1479-5868-3-27]
40. Issa BA, Baiyewu O. Quality of life of patients with diabetes mellitus in a Nigerian teaching hospital. Hong Kong Journal of Psychiatry. 2006; 16:27-33.
41. Fu D, Fu H, McGowan P, Shen YE, Zhu L, Yang H, et al. Implementation and quantitative evaluation of chronic disease self-management programme in Shanghai, China: randomized controlled trial. Bulletin of the World Health Organization. 2003; 81(3):174-82. PMID: 12764513 [PMID] [PMCID]
42. Rahimian Boogar E, Besharat MA, Mohajeri Tehrani MR, Talepasand S. [Predictive role of self-efficacy, belief of treatment effectiveness and social support in diabetes mellitus self-management (Persian)]. Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology. 2011; 17(3):232- 40.
43. Aljasem LI, Peyrot M, Wissow L, Rubin RR. The impact of barriers and self-efficacy on selfcare behaviors in type 2 diabetes. The Diabetes Educator. 2001; 27(3):393-404. doi: 10.1177/014572170102700309 [DOI:10.1177/014572170102700309]
44. Xu Y. Understanding the factors influencing diabetes self-management in Chinese people with type 2 diabetes using structural equation modeling [PhD dissertation]. Cincinnati, Ohio: University of Cincinnati; 2005.
45. Siebolds M, Gaedeke O, Schwedes U. Self-monitoring of blood glucose—Psychological aspects relevant to changes in HbA1c in type 2 diabetic patients treated with diet or diet plus oral antidiabetic medication. Patient Education and Counseling. 2006; 62(1):104–10. doi: 10.1016/j.pec.2005.06.013 [DOI:10.1016/j.pec.2005.06.013]
46. Rose V, Harris M, Ho MT, Jayasinghe UW. A better model of diabetes self-management? Interactions between GP communication and patient self-efficacy in self-monitoring of blood glucose. Patient Education and Counseling. 2009; 77(2):260–5. doi: 10.1016/j.pec.2009.03.026 [DOI:10.1016/j.pec.2009.03.026]
47. Sousa V, Zauszniewski J, Musil C, Price Lea P, Davis S. Relationship among self-care agency, self-efficacy, self-care and glycemic control. Research and Theory in Nursing Practice. 2005; 19(3):217-30. doi: 10.1891/rtnp.2005.19.3.217 [DOI:10.1891/rtnp.2005.19.3.217]
48. Sigurðardóttir ÁK. Self-care in diabetes: model of factors affecting self-care. Journal of Clinical Nursing. 2005; 14(3):301–14. doi: 10.1111/j.1365-2702.2004.01043.x [DOI:10.1111/j.1365-2702.2004.01043.x]
49. MorovatiSharifabad N, RouhaniTonekaboni N. [Perceived self-efficacy in self-care behaviours among diabetic patients referring to Yazd diabetes research center (Persian)]. Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2008; 15(4):91-100.
50. Shakibazade E, Rashidian A, Larijani B, Shojaeezade D, Frozanfar MH, Karimia, et al. [Perceived barriers and self-efficacy: Impact on self-care behaviors in adults with type 2 diabetes (Persian)]. Hayat. 2009; 15(4):69-78.
51. Rezasefat Balesbaneh A, Mirhaghjou SN, JafsriAsl M, Kohmanaee Sh, Kazemnejad Leili E, Monfared A. [Correlation between self-care and self-efficacy in adolescents with type 1 diabetes (Persian)]. Holistic Nursing & Midwifery. 2015; 24(72):18-24.
52. Didarloo A, Shojaeizadeh D, Eftekhar Ardebili H, Niknami Sh, Hajizadeh E, Alizadeh M. [Assessment of factors affecting self-care behavior among wom-en with type 2 diabetes in Khoy City Diabetes Clinic using the extended theory of reasoned action (Persian)].Journal of School of Public Health and Insti-tute of Public Health Research. 2011; 9(2):79-92.
53. Chlebowy DO, Garvin BJ. Social support, self-efficacy and outcome expectations: impact on self-care behaviors and glycemic control in Caucasian and Af-rican American adults with type 2 diabetes. The Diabetes Educator. 2006; 32(5):777-86. doi: 10.1177/0145721706291760 [DOI:10.1177/0145721706291760]
54. Gillibrand R, Stevenson J. The extended health belief model applied to the experience of diabetes in young people. British Journal of Health Psychology. 2006; 11(1):155–69. doi: 10.1348/135910705x39485 [DOI:10.1348/135910705X39485]
55. Ismail K, Winkley K, Rabe-Hesketh S. Systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials of psychological interventions to improve gly-caemic control in patients with type 2 diabetes. The Lancet. 2004; 363(9421):1589–97. doi: 10.1016/s0140-6736(04)16202-8 [DOI:10.1016/S0140-6736(04)16202-8]
56. Williams KE, Bond MJ. The roles of self-efficacy, outcome expectancies and social support in the self-care behaviours of diabetics. Psychology, Health & Medicine. 2002; 7(2):127–41. doi: 10.1080/13548500120116076 [DOI:10.1080/13548500120116076]
57. Van Der Bijl JJ, Shortridge-Baggett LM. The theory and measurement of the self-efficacy construct. Scholarly Inquiry for Nursing Practice. 2001; 15(3):189-207. PMID: 11871579 [PMID]
58. Sharfirad GR, Azad Bakht L, Feizi A, Mohebi S, Kargar M, Rezaie AR. [The role of self-efficacy in self-care among diabetic patients (Persian)]. Journal of Health System Research. 2012; 7(6):648-59.
59. Bandura A. Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review. 1977; 84(2):191–215. doi: 10.1037/0033-295x.84.2.191 [DOI:10.1037/0033-295X.84.2.191]
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به نشريه سالمند: مجله سالمندي ايران می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iranian Journal of Ageing

Designed & Developed by : Yektaweb