مقدمه
افزایش امید به زندگی و کاهش میزان باروری باعث افزایش تعداد افراد سالمند در سراسر جهان شده است. این موضوع سبب شده است سالمندشدن جمعیت به یکی از مهم‌ترین چالش‌های بهداشت عمومی در سال‌های کنونی تبدیل شود [1]. امروزه همراه با افزایش سن، برخی تغییرات رفتاری قابل مشاهده نیز مانند کاهش حفظ تعادل و کنترل قامت [3 ،2] و تغییرات در الگوهای راه رفتن [4] به وجود می‌آید. این تغییرات، در نتیجه تغییرات فیزیولوژیکی، عوامل روان‌شناختی، شرایط محیطی، نیازهای تکلیف، بیماری، سبک زندگی یا ترکیبی از این موارد بروز می‌کند [5]. 
یکی از عواقب برجسته مشکلات تعادلی، افتادن و ترس از افتادن است که مشارکت در فعالیت‌های روزمره زندگی و توانایی برای جابه‌جایی در خانه و اجتماع را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در نهایت به افسردگی و کاهش کیفیت زندگی فرد منجر خواهد شد [6]. علاوه بر این، تحقیقات مروری بیانگر این مطلب هستند که از دست دادن تعادل و زمین‌خوردن، ششمین علت مرگ‌ومیر در جمعیت سالمندان است. افراد مسنی که زمین می‌خورند، 10 برابر افراد عادی در بیمارستان بستری می‌شوند [7]. بنابراین زمین‌خوردن یا افتادن مشکل تهدیدکننده سلامتی در سالمندان است که باعث تغییر کیفیت زندگی آن‌ها و افزایش هزینه‌های نگهداری‌شده می‌شود و عوارض جسمانی، روانی، اجتماعی و اقتصادی دارد [9 ،8].
افتادن، از دغدغه‌های مهم سالمندان است و به‌عنوان رویدادی که به زمین خوردن ناخواسته‌ی فرد منجر می‌شود، در نظر گرفته شده است. افتادن نباید در نتیجه عواملی مثل تحمل ضربه خشن، از دست دادن هوشیاری، صرع تشنجی یا شروع ناگهانی فلج مثل آنچه در سکته‌ قلبی رخ می‌دهد، ایجاد شود [3]. حدود یک سوم سالمندان، حداقل یک‌بار افتادن در سال را تجربه می‌کنند [10]. افتادن، علاوه بر رابطه‌ای که با افت در فعالیت‌های اجتماعی [11]، محدودشدن آن‌ها [11 ،2]، ضعف جسمانی عمومی [12] و کاهش کیفیت زندگی [2] دارد، موجب کاهش اعتماد به تعادل نیز می‌شود [13]. اعتماد به تعادل که به عنوان درک افراد از باور به توانایی‌هایشان برای درگیر شدن در تکالیف کارکردی روزانه بدون از دست دادن تعادل، تعریف شده است، سازه شناختی‌ای است که دربرگیرنده باورها و خود انگیختگی‌هاست [14]. در این راستا یکی از عواملی که احتمالاً می‌تواند به اعتماد به تعادل افراد سالمند کمک کند، خودتنظیمی است. خودتنظیمی به فرایندهایی گفته می‌شود که افراد براساس آن‌ها افکار، احساسات و اعمال خود را کنترل می‌کنند [15]. می‌توان خودتنظیمی را توانایی کنترل، تغییر و تنظیم هیجان، برانگیختگی و تمایلات تعریف کرد [16]. خودتنظیمی دو بعد اصلی دارد؛ بعد تنظیم هیجان که کنترل احساسات و انگیزه‌ها را بر عهده دارد و بعد تنظیم شناخت اجرا که تقویت اجرای مهارت های ورزشی است. [17]. 
خودتنظیمی به افراد این امکان را می‌دهد که خود را با محیط اجتماعی و فیزیکی سازگار کنند. براساس نظریه شناخت اجتماعی بندورا، خودتنظیمی به‌عنوان تنظیم رفتار، دربرگیرنده هر دو سیستم خودکار و غیرخودکار خویشتن‌نگری، داوری، عادات رفتاری و فرایندهای خودواکنشی است و در دو سطح روش‌های کارآمد و ناکارآمد فعال است. بر اساس این نظریه، خودتنظیمی کارآمد به استفاده از فرایندهایی که روش‌های ارتقای موفقیت در دستیابی به اهداف هستند مانند هدف‌گزینی ویژه برای رسیدن به هدف، اشاره می‌کند. خودتنظیمی ناکارآمد به فرایند فرسایش و تحلیل توانمندی‌ها در دستیابی به اهداف اطلاق می‌شود [18]. تمرین مؤثر خودتنظیم، مهارت روانی فعال‌سازی در هر دو رویکرد تأملی و خودبه‌خودی است [20 ،19]. در رویکرد خودتنظیمی خودکار، تکانه فعال‌ساز می‌تواند به عنوان ساختاری از راهنمایی‌های متفاوت با فرایندهای بدون آگاهی و توجه یا بدون کنترل عمل کند [21]. 
بر اساس پژوهش ایبانزو همکاران [22] خودتنظیمی شامل پنج بعد است. در این پژوهش ارتباط این پنج بعد با اعتماد به تعادل بررسی شده است. بعد اول عملکرد مثبت است که به انجام فعالیتی اشاره می‌کند که به حل مشکل خاصی می‌انجامد و این عمل به احساس مثبت در فرد منجر می‌شود. بعد دوم مهارپذیری است که نشان‌دهنده کنترل داخلی حالت خلق و توسعه شخصی است، بعد سوم آشکارسازی احساسات است که شناسایی و بیان نیازها و احساسات مثبت و منفی را شامل می‌شود. بعد چهارم قاطعیت است که شامل دفاع از منافع خود، استقلال و اعتمادبه‌نفس است. بعد پنجم نیز دستیابی به رفاه از طریق تنظیم رفتار و منابع خود به منظور احساس رضایت با خود و دیگران را در نظر دارد که بهزیستی طلبی نامیده می‌شود. 
خواجوی و همکاران [23] نشان دادند که بین تغییرات در اندازه‌های عملکردی و روان‌شناختی مرتبط با تعادل و افتادن مردان سالمند همبستگی معناداری وجود ندارد. همچنین بین میزان تغییرات در ترس از افتادن و اعتماد به تعادل همبستگی معناداری مشاهده شد. موسوی و پیوسته‌گر [24] نشان دادند که آموزش مهارت‌های خودتنظیمی، میزان شادکامی را افزایش می‌دهد و موجب می‌شود افراد عملکرد بهتری در باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی نشان دهند. در پژوهشی دیگر، هتچ و همکاران [25] دریافتند سالمندانی که افتاده‌اند در مقایسه با سالمندانی که نیفتاده‌اند، اعتماد به تعادل کمتری داشتند. کولمالا و همکاران [13] اظهار کردند که اعتماد به تعادل، با سه بار افتادن در یک‌سال گذشته و نیز افتادن‌های داخل منزل رابطه دارد. به علاوه، براساس یافته‌های زیجلستراو همکاران [1] سن بیشتر، جنسیت زن و داشتن سابقه چندبار افتادن، همبسته‌های ترس از افتادن هستند.
 نمرس و میلر [26] عنوان کردند که سالمندان با اعتماد به تعادل کمتر، میزان فعالیت بدنی کمتری دارند. به علاوه، رابطه بین اعتماد به تعادل با سابقه افتادن نیز تأیید شده است [27 ،13]. همچنین، کاستنر [28] نشان داد که خودتنظیمی باعث کاهش نشانه‌های افسردگی و افزایش سازگاری در دانشجویان می‌شود. میلر و همکاران [29] نشان دادند که بین شناخت و فعالیت فیزیکی ارتباط معنادار و مثبتی وجود دارد. همچنین بیان کردند که یکی از شیوه‌های نگه داشتن حافظه شناختی و حفظ روابط اجتماعی و وضعیت روانی، فعالیت جسمانی است. الرواهی [30] نشان داد که همبستگی مثبت و زیادی بین راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و عوامل خودانگیزشی وجود دارد. وجدا و همکاران [31] دریافتند که بین بروز اعتماد به تعادل و تداخل شناختی‌حرکتی رابطه معناداری وجود دارد. به صورت کلی، خودتنظیمی فرایندی فعال است که طی آن فراگیران تلاش می‌کنند تا بر شناخت، انگیزش و رفتار خود نظارت و آن‌ها را تنظیم و کنترل کنند. سازه‌های خودتنظیمی ورزشی بیشترین شواهد را برای تعدیل فعالیت بدنی در اختیار می‌گذارند و با افزایش لذت از ورزش باعث پایبندی به تمرین بدنی می‌شوند. 
پژوهش حاضر معطوف به حوزه مهمی است که ممکن است باعث توسعه و اجرای مداخلاتی برای ارتقای عملکرد حرکتی و بهبود خودکارآمدی و خودتنظیمی عملکردی شود، زیرا گام اساسی در شناسایی اجزای اصلی و ضروری باورهای خودتنظیمی ورزشی توسعه ابزار قابل اعتماد و معتبری است که بتواند مفاهیم مربوط به سازه‌های خودمختاری و پایبندی به ورزش را بسنجد. در نتیجه بهتر است در طراحی مداخلات برای ایجاد سبک زندگی فعال سالمندی به موانع رسیدن به آن از جمله ترس از افتادن یا اعتماد به تعادل نیز توجه ویژه‌ای مبذول شود. بنابراین پژوهش حاضر رابطه بین خودتنظیمی با اعتماد به تعادل در سالمندان را بررسی کرده است. 
روش مطالعه 
پژوهش حاضر از نظر هدف «کاربردی» و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق مقطعی و از نوع همبستگی است. تمام فرایند تحقیق تحت نظارت کمیته اخلاق محلی دانشکده علوم ورزشی دانشگاه ارومیه انجام شد. جامعه آماری این تحقیق تمامی سالمندان بیشتر از 60 سال شهرستان مهاباد است. در این تحقیق 93 سالمند فعال و 93 سالمند غیرفعال به عنوان نمونه و با استفاده از روش در دسترس در نظر گرفته شدند. افراد سالمند غیرفعال افرادی بودند که طی چند سال اخیر هیچ‌گونه فعالیت بدنی منظمی نداشتند، اما افراد سالمند فعال بر اساس اینکه در مدت دو سال پیاپی، هفته‌ای سه روز، حداقل به مدت یک ساعت در هر روز فعالیت بدنی داشتند [29]، در فعالیت‌های گروهی شرکت کرده‌اند و همچنین دامنه سنی آنان 60 تا 85 سال بود، به روش در دسترس از اماکن ورزشی، پارک‌ها، مکان‌های عمومی، بازارها، مساجد، مغازه‌ها و منازل شخصی در شهرستان مهاباد بر اساس متغیرهای سن، توانایی ورزشی و سابقه شرکت در فعالیت بدنی در مطالعه حاضر انتخاب شدند.
 معیار ورود به تحقیق شامل این موارد می‌شد: 1. نداشتن اقدامات درمانی جدی یا موارد مشابه؛ 2. داشتن سن60 تا 85 سال 3. توانایی پیگیری دستورات توسط آزمونگر و تکمیل پرسش‌نامه 4. نداشتن هر گونه اختلال شناختی 5. نداشتن بیماری‌های روانی و مصرف داروهای روان‌گردان. پس از شناسایی بیمارانی که این شرایط را داشتند، رضایت‌نامه کتبی از افراد داوطلب شرکت در مطالعه گرفته شد و آنان با آگاهی کامل وارد مطالعه شدند. همچنین معیار خروج از مطالعه داشتن اختلال تکلم شدید بودکه مانع از برقراری ارتباط کلامی و تکمیل پرسش‌نامه می‌شد. 
به منظور اندازه‌گیری متغیرهای تحقیق، از یک پرسش‌نامه مشخصات فردی و دو پرسش‌نامه اعتماد به تعادل، ویژه فعالیت‌ها پاول و میرز [32] و پرسش‌نامه خودتنظیمی ایبانز و همکاران [22] استفاده شد. پرسش‌نامه مشخصات فردی، شامل دو پرسش بسته‌پاسخ یعنی وضعیت تأهل و میزان تحصیلات و یک پرسش بازپاسخ، سن، بود. پرسش‌نامه اعتماد به تعادل پاول و میرز [32] پرسش‌نامه 16 سؤالی است که از آزمودنی‌ها خواسته می‌شود اعتماد خود را در هنگام اجرای دامنه‌ای از فعالیت‌های زندگی روزانه ارزیابی کنند. شیوه امتیازبندی آن به صورت چهارامتیازی طرح‌ریزی شده و از چهار گزینه کاملاً نگرانم، نگرانم، نگران نیستم و کاملاً نگرانم تشکیل شده است. 
نمره آزمودنی در این مقیاس، جمع کل نمره‌های تمامی گویه‌ها تقسیم بر تعداد گویه‌هاست. بیشتربودن نمره کسب‌شده، به معنی بیشتر بودن اعتماد به تعادل است. خواجوی [23] این پرسش‌نامه را رواسازی کرده است و روایی سازه، از طریق تحلیل عاملی، اکتشافی و تأییدی گزارش شده است. پایایی آزمون مجدد،0/82 آلفای کرونباخ 0/98 ضریب همبستگی درون طبقه‌ای 0/98 به دست آمد. همچنین از مقیاس خودتنظیمی (SRI-25) استفاده شد که آزمونی 25 سؤالی است و خودتنظیم‌گری را در پنج زمینه عملکرد مثبت، مهارپذیری، آشکارسازی احساسات و نیازها، قاطعیت و بهزیستی‌طلبی در مقیاس پنج درجه‌ای لیکرت از نمره 1 (خیلی کم) تا 5 (خیلی زیاد) می‌سنجد [22]. حداقل نمره آزمودنی در این مقیاس 25 و حداکثر آن 125 خواهد بود. نمره بیشتر نشان‌دهنده سطوح بیشتر خودتنظیم‌گری و مهارت‌های مرتبط با این سازه است. پایایی و روایی مقیاس خودتنظیمی در پژوهش‌های خارجی [22] و داخلی [33] تأیید شده است.
ایبانز و همکاران [22] ضرایب آلفای کرونباخ از 68/0 تا 84/0 را برای فرم 25 گویه‌ای [22]، همسانی درونی مقیاس تأیید کردند. نتایج مشابه در مطالعه ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس خودتنظیم‌گری در نمونه‌ای متشکل از 357 زن و مرد از جامعه ایرانی به دست آمد [33]. نتایج مقدماتی تحلیل عاملی مقیاس خودتنظیم‌گری نیز پنج عامل به هم مرتبط و یک عامل کلی (خودتنظیم‌گری) را تأیید کردند. نتایج این پژوهش، روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس خودتنظیم‌گری را نیز همانند مطالعات مشابه خارجی [22] تأیید کرد. 
برای طبقه‌بندی نمرات خام، طراحی جدول توزیع فراوانی و محاسبه شاخص‌های میانی و پراکندگی نظیر میانگین و انحراف معیار از روش‌های آمار توصیفی استفاده شده است. به منظور آزمون فرضیه‌ها از روش‌های آمار استنباطی استفاده شد. در این خصوص ابتدا برای بررسی عادی‌بودن توزیع جامعه سالمندان از آزمون کلوموگروف- اسمیرنوف استفاده شده است و برای آزمون فرضیه‌های پژوهش از آزمون‌های ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون، آزمون تی تک نمونه‌ای و تی مستقل استفاده شده است. تمامی عملیات با نرم‌افزار SPSS نسخه 22 انجام شد. فرضیات در سطح معنی‌داری 50/0=α آزمون شدند.
یافته‌ها 
نتایج داده‌های جمع‌آوری‌شده نشان داد که بر اساس سن، تعداد افراد 60 تا 70 سال، 62 درصد کل سالمندان تحقیق را تشکیل می‌دهند. 38 درصد باقی‌مانده سالمندان نیز بیش از 70 سال داشته‌اند. همچنین بر اساس وضعیت تأهل، 61 درصد از سالمندان متأهل بودند، 28 درصد نیز همسرشان فوت شده بود و 11 درصد نیز مجرد یا مطلقه بودند. از نظر وضعیت تحصیلی، بیشتر افراد حاضر، یعنی 54 درصد تحصیلات ابتدایی داشتند، 26 درصد تحصیلات متوسطه داشتند، 9 درصد بی‌سواد و 11 درصد نیز تحصیلات فوق دیپلم و بیشتر از فوق دیپلم را داشتند. 
همچنین میانگین و انحراف معیار خودتنظیمی و اعتماد به تعادل به‌دست‌آمده برای هر متغیر به تفکیک فعال یا غیرفعال بودن، در جدول شماره 1 آورده شده است. از مهم‌ترین مشخصه‌های این جدول می‌توان به این نکته اشاره کرد که افراد فعال با میانگین بیشتری در متغیرهای خودتنظیمی و اعتماد به تعادل هستند.

برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، ابتدا برای بررسی عادی‌بودن توزیع داده‌ها از آزمون کلوموگروف‌اسمیرنوف استفاده شد. نتایج این آزمون با توجه به سطح معناداری بیش از پنج صدم برای همه متغیرها، عادی‌بودن توزیع داده‌ها را تأیید کرد. بر این اساس برای آزمون فرضیه‌ها از آزمون‌های تی مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. علاوه بر این، برای اینکه مشخص شود متغیرهای تحقیق وضعیت مطلوبی دارند یا نه، از آزمون تی تک‌نمونه‌ای استفاده شد. در استفاده از این آزمون ارزش 3 برای تعیین وضعیت مطلوب یا نامطلوب خودتنظیمی و اعتماد به تعادل در نظر گرفته شده است.
یافته‌های تی تک‌نمونه‌ای مشخص کرد سالمندان فعال در اعتماد به تعادل و خودتنظیمی در وضعیت نسبتاً مناسب‌تری در مقایسه با سالمندان غیرفعال قرار دارند، زیرا نتایج آزمون تی تک‌نمونه‌ای برای متغیرهای خودتنظیمی(P=0/053) و اعتماد به تعادل(P=0/056) در بین افراد غیر فعال معنی‌دار نشده است، اما برای سالمندان فعال در خودتنظیمی (P=0/001) و اعتماد به تعادل (P=/001) تفاوت معنی‌داری را نشان داده است.
برای بررسی ارتباط خودتنظیمی و ابعاد آن با اعتماد به تعادل در سالمندان از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد که نتایج آن در جدول شماره 2 آورده شده است. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده ارتباط بین متغیر خودتنظیمی و اعتماد به تعادل در بین سالمندان فعال و غیرفعال ضریب همبستگی در حدود 0/84 است. با توجه به سطح معنی‌داری به‌دست‌آمده ارتباط مثبت و معنی‌داری بین خودتنظیمی و اعتماد به تعادل در سالمندان تایید شد. همچنین ضریب همبستگی پیرسون هریک از ابعاد خودتنظیمی یعنی عملکرد مثبت، مهارپذیری، آشکارسازی، قاطعیت و بهزیستی‌طلبی با اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیرفعال به ترتیب 75/0، 64/0، 55/0، 75/0 و 62/0 است. با توجه به اینکه مقدار احتمال همه این ضرایب کمتر از 05/0 به دست آمده است، حاکی از آن است که ارتباطی بین ابعاد خودتنظیمی و اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیرفعال وجود دارد. 

برای بررسی اینکه ابعاد خودتنظیمی می‌توانند بر تغییرات اعتماد به تعادل سالمندان فعال و غیرفعال تأثیر بگذارند، از مدل رگرسیون چندگانه به روش هم‌زمان استفاده شد. ضریب همبستگی چندگانه بین ابعاد خودتنظیمی با اعتماد به تعادل در حدود 86 صدم است. ضریب تعیین به‌دست‌آمده نیز 74 درصد است. به عبارت دیگر، 74 درصد از تغییرات متغیر اعتماد به تعادل از ابعاد خودتنظیمی ناشی شده است. 
نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل رگرسیون خطی چندگانه به روش هم‌زمان حاکی از آن است که از میان پنج متغیر پیش بین اعتماد به تعادل همه ابعاد خودتنظیمی به جز بعد آشکارسازی احساسات حائز وزن معنی‌دار در معادله پیش‌بین رگرسیون هستند (جدول شماره 3). با استفاده از ضرایب غیراستاندارد رگرسیون و نمره‌های عملکرد مثبت، بهزیستی، قاطعیت و مهارپذیری می‌توان معادله ی رگرسیون برای پیش‌بینی اعتماد به تعادل را به شکل زیر فراهم ساخت:

اعتماد به تعادل=0/12+03/0(عملکرد مثبت)+0/15(بهزیستی)+ 0/14(قاطعیت)+0/21(مهارپذیری)
عدد 12/0 در فرمول عدد ثابت یا همان عرض از مبدأ است. با توجه به ضریب استاندارد به‌دست‌آمده می‌توان اظهار کرد که عملکرد مثبت بیشترین تأثیرگذاری را روی اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیرفعال داشته است. نتایج آزمون تی مستقل برای بررسی تفاوت بین خودتنظیمی و اعتماد به تعادل سالمندان فعال و غیرفعال نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین خودتنظیمی و اعتماد به تعادل در بین سالمندان فعال و غیرفعال وجود دارد و برتری به سود سالمندان فعال است (50/0

بحث
هدف پژوهش حاضر تبیین ارتباط بین ابعاد خودتنظیمی با اعتماد به تعادل در سالمندان بود. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه گردآوری اطلاعات تحقیق توصیفی و از نوع مقطعی‌همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق را تمامی سالمندان مرد بیشتر از 60 سال شهرستان مهاباد تشکیل دادند. به منظور اندازه‌گیری متغیرهای تحقیق، از دو پرسش‌نامه اعتماد به تعادل (ABC) پاول و میرز و پرسش‌نامه خودتنظیمی (SRI-25) استفاده شد. همان‌طور که در نتایج مشاهده شد، بین بعد عملکرد مثبت با اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیرفعال رابطه وجود داشت. بر این اساس سالمندانی که عملکرد مثبتی را در خودشان تصور کرده‌اند اعتماد به تعادل بیشتری نیز داشتند. این نتایج با پژوهش کوشیار و همکاران [34] مبنی بر مقایسه فعالیت بدنی مفرح و معمولی بر تعادل و ترس از سقوط سالمندان همسو است.
از طرف دیگر، بین بعد مهارپذیری با اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیر فعال رابطه وجود داشت. مهارپذیری به این صورت است که سالمندان احساس می‌کنند می‌توانند آن دسته از رفتارها و طرز برخوردهایشان را که در نهایت مفید نیستند، تغییر دهند. بر این اساس افرادی که شرایط موجود را تغییر می‌دهند و بر مشکلات محیطی پیروز می‌شوند، می‌توانند اعتماد به تعادل بیشتری داشته باشند. می‌توان گفت یکی از پیامدهای ناگوار افتادن، محدودیت خود تحمیل‌شده در فعالیت‌هاست که از تحقیق شاموی و والکات [35] به دست آمد و با نتایج تحقیق حاضر نیز هم‌راستا است. علاوه بر این، بین آشکارسازی احساسات با اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیرفعال رابطه وجود دارد. سالمندانی که مشکلات و نیازهای شخصی خود را با دیگران در میان می‌گذارند و قادرند نیازهای عاطفی خود را راحت و بدون بازداری ابراز کنند، می‌توانند اعتماد به تعادل بیشتری داشته باشند. بر این اساس آنان تمرکز و توجه بیشتری روی فعالیت‌هایشان دارند و همچنین تعادل بهتری دارند. بنابراین افتادن، با افت در فعالیت‌های اجتماعی و محدودشدن آن‌ها همراه است که سبب بی‌اعتمادی به تعادل می‌شود که این نتیجه با تحقیقات تنتی و ویلیامز [11]، بوید و استیون [2]، ستیل و همکاران [36] همسو است.
 در ضمن، بین قاطعیت با اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیرفعال رابطه وجود دارد. سالمندانی که سعی کرده‌اند بر احساسات مثبت و منفی مسلط شوند و توانسته‌اند در مقابل انتقادهای غیر موجه دیگران با موفقیت از خود دفاع کنند، احتمالاً اعتمادبه‌نفسشان بیشتر شده است. در نتیجه اعتماد به توانایی آن‌ها نیز بیشتر می‌شود و می‌توانند به صورت مطلوب‌تری در مقایسه با سالمندانی که در برابر احساسات تسلیم می‌شوند و در برابر انتقادهای غیر موجه قد علم نمی‌کنند، اعتماد به تعادل بیشتری نشان دهند. در آخر نیز، بین بهزیستی‌طلبی با اعتماد به تعادل در سالمندان فعال و غیر فعال رابطه وجود دارد. 
کسانی که رضایت خاطر دیگران را مدنظر قرار می‌دهند، همیشه به وضعیت سلامت جسمی خود دقت و توجه می‌کنند و سعی می‌کنند در جنبه‌های مختلف زندگی مثل کار، تغذیه، ورزش و رابطه با همسر به رفاه و سلامت پایدار دست یابند، توانسته‌اند اعتماد به تعادل بهتری داشته باشند. این یافته با نتایج پژوهش بوید و استیون [2] مبنی بر اینکه کاهش کیفیت زندگی به کاهش اعتماد به تعادل می‌انجامد، همسو است. ابعاد خودتنظیمی می‌توانند بر تغییرات اعتماد به تعادل سالمندان فعال و غیرفعال تأثیر بگذارند. اعتماد به تعادل تا حدود زیادی می‌تواند از ابعاد خود تنظیمی ناشی شود، یعنی اینکه سالمندانی که از عملکرد خود راضی هستند، اعمالشان باعث شادکامی ایشان می‌شود. همچنین می‌توانند بر احساسات و عواطف خود چیره شوند، رضایت خاطر اطرافیان نیز برای آنان مهم است. در نتیجه اعتماد به تعادل زیادی دارند و می‌توانند بر ترس از افتادن غلبه کنند. 
همچنین نتایج به‌دست‌آمده از تحلیل رگرسیون خطی چندگانه به روش هم‌زمان حاکی از آن است که تأثیر همه ابعاد خودتنظیمی به غیر از بعد آشکارسازی احساسات معنی‌دار است. این نتیجه بیانگر آن است که ابراز احساسات و آشکارسازی عواطف با وجود داشتن ارتباط با اعتماد به تعادل، چندان نمی‌تواند آن را پیش‌بینی کند و بر آن تأثیر بگذارد. اما دیگر ابعاد خودتنظیمی مثل عملکرد مثبت، قاطعیت، بهزیستی‌طلبی و مهارپذیری می‌توانند به صورت معناداری اعتماد به تعادل را در سالمندان فعال و غیرفعال پیش‌بینی کنند. این پژوهش با یافته‌ی دلبیر و همکاران [12] مبنی بر اینکه ضعف جسمانی عمومی و اجتناب از انجام دادنشان به کاهش اعتماد به تعادل منجر می‌شود، هم‌راستاست. همچنین با نتایج یافته‌های بوید و استیون [2]، کولمالا و همکاران [13] همسو است. 
علاوه بر این، نتایج آزمون تی مستقل نشان داد که بین خودتنظیمی و اعتماد به تعادل سالمندان فعال و غیرفعال تفاوت وجود دارد. نتایج نشان داد که افراد مشغول به فعالیت‌های بدنی میانگین خودتنظیمی و اعتماد به تعادل بهتری دارند. این فرضیه بیانگر آن است که سالمندانی که مشغول به فعالیت های منظم هستند، در قیاس با دیگر سالمندان که فعال نیستند یا فعالیت منظمی ندارند، خودتنظیمی بهتری دارند، یعنی کنترل احساسات و افکار و اعمال آنان بیشتر است و توجه تمرکز بیشتری بر اعمال خود دارند. همچنین نتایج نشان داد سالمندان فعال در متغیر اعتماد به تعادل نیز سطح بهتری دارند. نتایج این تحقیق با پژوهش‌های هتچ و همکاران [25]، لیو و همکاران [37]، نمرس و میلر [26] هم‌راستاست. 
به نظر می‌رسد سالمندانی که تعادل خود را در حد کمی برآورد می‌کنند و به توانایی حفظ تعادل خود، اعتماد ندارند، خود را در معرض خطر افتادن می‌بینند و توانایی خود برای انجام فعالیت‌های زندگی روزانه را در حد کمی تخمین می‌زنند؛ بنابراین، با کاهش اعتماد به تعادل، اعتمادشان را به توانایی انجام مستقل فعالیت‌های زندگی روزانه (خودکارآمدی تکلیف) از دست می‌دهند و به تدریج، مجبور به کاهش میزان فعالیت‌های خود خواهند شد. این روند، به از دست رفتن استقلال کارکردی آن‌ها منجر خواهد شد. در آخر باید اشاره کرد که این محدودیت در پژوهش حاضر وجود داشت که آزمودنی‌ها در پاسخ‌دادن به سؤالات پرسش‌نامه سوگیری‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی داشتند که می‌توان در پژوهش‌های آتی با کنترل این متغیرها پژوهش‌های گسترده و جامع‌تری انجام داد.
 نتیجه‌گیری نهایی 
بر اساس یافته‌های تحقیق حاضر، به ارتقای میزان فعالیت جسمانی در گروه سالمندان به منظور داشتن سالمندی موفق تأکید شده است؛ لیکن باید علاوه بر آموزش و فراهم‌کردن تمهیدات لازم در این خصوص به بهبود انجام فعالیت جسمانی اعتماد به تعادل در سالمندان نیز توجه کرد. از طرفی با توجه به اینکه درمان موارد ترس از افتادن و بی‌اعتمادی به تعادل نیاز به مداخلات روان‌شناختی و مشاوره دارد، برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران این حوزه باید به این مهم توجه کنند که به متغیر خودتنظیم توجه ویژه‌ای شود. در واقع مداخلات آموزشی، برنامه‌های مداخله تمرینی به منظور بهبود تعادل و مداخلات رفتاری شناختی، می‌تواند باعث افزایش خودکارآمدی و اعتمادبه‌نفس و در نتیجه پیشگیری از افتادن در سالمندان، کاهش عوارض متعدد ناشی از آن و ارتقای فعالیت جسمانی آن‌ها شود و به ایجاد سبک زندگی فعال برای ارتقای سلامت جسمی روانی و کیفیت زندگی سالمندان و افزایش تعداد سالمندان فعال کمک کند.
 با ایجاد علاقه و انگیزه در سالمندان به انجام ورزش‌های مفرح می‌توان موجب افزایش میزان فعالیت‌های بدنی در سالمندان شود. همچنین از بروز بسیاری از اختلالات ناشی از بی‌حرکتی از جمله اختلال تعادل و سقوط جلوگیری کرد. بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر پیشنهاد می‌شود که مسئولان خانه‌های بهزیستی و سالمندان یا حتی در منازل برای سالمندان، فعالیت‌های مفرح و شاد در نظر گرفته شود. این فعالیت‌های مفرح و شاد باعث می‌شود که سالمندان ترس از افتادن کمتر و اعتماد به تعادل مطلوبی داشته باشند. علاوه بر این، پیشنهاد می‌شود که همواره به احساسات و عواطف سالمندان توجه شود و با ارزش‌نهادن به عواطف و احساسات آنان، زمینه را برای اعتماد به تعادل بیشتر و نترسیدن از افتادن تقویت کرد.
پیشنهاد می‌شود که روحیه قاطعیت و قدرت دفاع از خود در سالمندان تقویت شود. علاوه بر این، همیشه باید شرایط مناسب را برای اینکه سالمندان به شرایط جسمی و روحی خود ببالند، فراهم کرد. در آخر نیز این نکته قابل ذکر است که یکی از محدودیت‌های پژوهش حاضر این بود که آزمودنی‌های این تحقیق فقط سالمندان شهرستان مهاباد بودند. پیشنهاد می‌شود که مطالعات وسیع‌تر با حجم نمونه بیشتری برای مشخص‌سازی متغیرهای تعیین‌کننده ارتقای اعتماد به تعادل در سالمندان انجام شود. علاوه بر این، پیشنهاد می‌شود در رابطه بین خودتنظیمی و اعتماد به تعادل در سالمندان به متغیرهایی نظیر جنس، سن، تحصیلات توجه و نتایج گسترده‌تری ارائه شود.
تشکر و قدردانی
از تمامی شرکت‌کنندگان در این پژوهش که صبورانه ما را در اجرای این کار تحقیقی یاری کرده‌اند، کمال تقدیر و تشکر را داریم. همچنین از دانشکده علوم ورزشی دانشگاه ارومیه برای حمایت مالی سپاسگزاریم.
 

References

1. Zijlstra GA, Van Haastregt JC, Van Eijk JT, Van Rossum E, Stalenhoef PA, Kempen GI. Prevalence and correlates of fear of falling, and associated avoidance of activity in the general population of community-living older people. Age and Ageing. 2007; 36(3):304-9. doi: 10.1093/ageing/afm021
2. Boyd R, Stevens JA. Falls and fear of falling: Burden, beliefs and behaviours. Age and Ageing. 2009; 38(4):423–8. doi: 10.1093/ageing/afp053
3. Close JC. Prevention of falls in older people. Disability and Rehabilitation. 2005; 27(18-19):1061-71. doi: 10.1080/09638280500056469
4. Farsi A, Ashayeri H, Mohammadzadeh S. [The effect of six weeks balance training program on kinematic of walking in women elderly people (Persian)]. Iranian Journal of Ageing. 2015; 9(4):278-87.
5. Seo BD, Kim BJ, Singh K. The comparison of resistance and balance exercise on balance and falls efficacy in older females. European Geriatric Medicine. 2012; 3(5):312-6. doi: 10.1016/j.eurger.2011.12.002
6. Finlayson ML, Peterson EW, Cho CC. Risk factors for falling among people aged 45 to 90 years with multiple sclerosis. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2006; 87(9):1274-9. doi: 10.1016/j.apmr.2006.06.002
7. Mojabi MA. [Dizziness in elderly (Persian)]. Journal of Qazvin University of Medical Sciences. 2007; 11(2):71-7.
8. Richardson JK, Ashton-Miller JA, Lee SG, Jacobs K. Moderate peripheral neuropathy impairs weight transfer and unipedal balance in the elderly. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 1996; 77(11):1152-6. doi: 10.1016/s0003-9993(96)90139-2
9. Williams HG, McClenaghan BA, Dickerson J. Spectral characteristics of postural control in elderly individuals. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 1997; 78(7):737-44. doi: 10.1016/s0003-9993(97)90082-4
10. Gallahue DL, Ozmun JC. Understanding motor development: Infants, children, adolescents, adults. New York: McGraw-Hill Education; 1998.
11. Tinetti ME, Williams CS. The effect of falls and fall injuries on functioning in community-dwelling older persons. The Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences. 1998; 53(2):M112-9. doi: 10.1093/gerona/53a.2.m112
12. Delbaere K, Crombez G, Vanderstraeten G, Willems T, Cambier D. Fear-related avoidance of activities, falls and physical frailty. A prospective community-based cohort study. Age and Ageing. 2004; 33(4):368-73. doi: /10.1093/ageing/afh106
13. Kulmala J, Sihvonen S, Kallinen M, Alen M, Kiviranta I, Sipilä S. Balance confidence and functional balance in relation to falls in older persons with hip fracture history. Journal of Geriatric Physical Therapy. 2007; 30(3):114-20. doi: 10.1519/00139143-200712000-00006
14. Simpson JM, Worsfold C, Fisher KD, Valentine JD. The CONFbal scale: A measure of balance confidence—a key outcome of rehabilitation. Physiotherapy. 2009; 95(2):103-9. doi: 10.1016/j.physio.2008.12.004
15. Schmeichel BJ, Zell A. Trait self‐control predicts performance on behavioral tests of self‐control. Journal of Personality. 2007; 75(4):743-56. doi: 10.1111/j.1467-6494.2007.00455.x
16. Toering TT, Elferink-Gemser MT, Jordet G, Visscher C. Self-regulation and performance level of elite and non-elite youth soccer players. Journal of Sports Sciences. 2009; 27(14):1509-17. doi: 10.1080/02640410903369919
17. Barkhoff H, Heiby EM, Pagano IS. Self-regulation skills of a competitor type vs. a training champion athlete in artistic roller skating: A season long case study in elite sport competitions. The Online Journal of Sport Psychology. 2007; 9(2): 43-57.
18. Bandura A. Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review. 1977; 84(2):191-215. doi: 10.1037//0033-295x.84.2.191
19. Buckley J, Cameron LD. Automaticity of exercise self-regulatory efficacy beliefs in adults with high and low experience in exercise self-regulation. Journal of Sport and Exercise Psychology. 2011; 33(3):325-48. doi: 10.1123/jsep.33.3.325
20. Bargh JA. Automaticity of everyday life. In: Wyer Jr RS, editor. The Automaticity of Everyday Life: Advances in Social Cognition, Volume X (Advances in Social Cognition Series). London: Psychology Press; 1997.
21. Fitzsimons GM, Bargh JA. Automatic self-regulation. In: Baumeister RF, Vohs KD, editor. Handbook of Self-Regulation: Research, Theory, and Applications. New York: Guilford Press; 2004.
22. Ibánez MI, Ruipérez MA, Moya J, Marqués MJ, Ortet G. A short version of the self-regulation inventory (SRI-S). Personality and Individual Differences. 2005; 39(6):1055-9. doi: 10.1016/j.paid.2005.02.029
23. Khajooye D, Farokhi A, Jabiri AAM, Kazemnejad A. [Correlation between changes in balance and fall-related psychological and functional measures of men older adults after a combined training program (Persian)]. Raftar Harekati. 2015; 6(17):55-72.
24. Mousavi A, Moghtader L .The effect of self-regulation skills on self-efficacy and happiness of high-school students .Journal of Applied Environmental and Biological Sciences. 2015; 5(12S):179-82.
25. Hatch J, Gill-Body KM, Portney LG. Determinants of balance confidence in community-dwelling elderly people. Physical Therapy. 2003; 83(12):1072-9. doi: 10.1093/ptj/83.12.1072
26. Nemmers TM, Miller JW. Factors influencing balance in healthy community-dwelling women age 60 and older. Journal of Geriatric Physical Therapy. 2008; 31(3):93-100. doi: 10.1519/00139143-200831030-00003
27. Schepens S, Goldberg A, Wallace M. The short version of the Activities-specific Balance Confidence (ABC) scale: Its validity, reliability, and relationship to balance impairment and falls in older adults. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2010; 51(1):9-12. doi: 10.1016/j.archger.2009.06.003
28. Koestner R, Taylor G, Losier GF, Fichman L. Self-regulation and adaptation during and after college: A one-year prospective study. Personality and Individual Differences. 2010; 49(8):869-73. doi: 10.1016/j.paid.2010.07.019
29. Miller DI, Taler V, Davidson PS, Messier C. Measuring the impact of exercise on cognitive aging: Methodological issues. Neurobiology of Aging. 2012; 33(3):622.e29-e43.doi: 10.1016/j.neurobiolaging.2011.02.020
30. Al-rawahi N. Self-Regulated learning processes utilized by Omani Physical Education candidates in mastering sport skills. Journal of Physical Education and Sport Management. 2015; 6(4):25-31. doi: 10.5897/JPESM2015.0225
31. Wajda DA, Roeing KL, McAuley E, Motl RW, Sosnoff JJ. The relationship between balance confidence and cognitive motor interference in individuals with multiple sclerosis. Journal of Motor Behavior. 2016; 48(1):66-71. doi: 10.1080/00222895.2015.1040110
32. Powell LE, Myers AM. The Activities-specific Balance Confidence (ABC) scale. The Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences. 1995; 50(1):M28-34. doi: 10.1093/gerona/50a.1.m28
33. Besharat MA, Bazzazian S. [Psychometri properties of the Cognitive Emotion Regulation Questionnaire in a sample of Iranian population (Persian)]. Advances in Nursing & Midwifery. 2014; 24(84):61-70. doi: 10.22037/anm.v24i84.7360
34. Kooshyar H, Najafi, Z,Mazloom SR, Azhari A. [Comparison of the effects of exhilarating and normal physical activities on the balance and fear of falling in the elderly residing in nursing homes of Mashhad (persian)]. Evidence Based Care. 2015; 5(14):36-46.
35. Shumway-Cook A, Woollacott MH. Motor control: Translating research into clinical practice. Philadelphia, Pennsylvania: Lippincott Williams & Wilkins; 2007.
36. Stel VS, Smit JH, Pluijm SM, Lips P. Consequences of falling in older men and women and risk factors for health service use and functional decline. Age and Ageing. 2004; 33(1):58-65. doi: 10.1093/ageing/afh028
37. Liu-Ambrose T, Katarynych LA, Ashe MC, Nagamatsu LS, Hsu CL. Dual-task gait performance among community-dwelling senior women: the role of balance confidence and executive functions. The Journals of Gerontology Series A: Biological Sciences and Medical Sciences. 2009; 64A(9):975–82. doi: 10.1093/gerona/glp063