دوره 15، شماره 2 - ( تابستان 1399 )
جلد 15 شماره 2 صفحات 159-144 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران. ، sadoughi@kashanu.ac.ir
2- گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
2- گروه روانشناسی تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
چکیده: (9214 مشاهده)
اهداف: امروزه مراقبت‌های روان‌شناختی از سالمندان به دلیل قرار داشتن در معرض تهدیدات بالقوه ناشی از بالارفتن سن، احساس تنهایی، کاهش تدریجی فعالیت‌های جسمی و افزایش شیوع بیماری‌های مزمن، انزوای اجتماعی و ناتوانی‌های جسمی و ذهنی، مورد توجه فزاینده‌ای قرار گرفته است. رویکرد جدید روانشناسی مثبت به سلامت روانی، تلاش دارد تا از طریق شناسایی و پرورش توانایی‌ها و شایستگی‌های روانی به ارتقای بهداشت روانی افراد کمک کند. پژوهش حاضر در زمستان 1395 با هدف پیش‌بینی بهزیستی روان‌شناختی سالمندان بر اساس مؤلفه‌های روانشناسی مثبت شامل معنویت، قدردانی از خدا و حمایت اجتماعی ادراک‌شده انجام گرفت.
مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی بود. در این پژوهش 211 سالمند در دامنه سنی 60 تا 75 سال شامل 109 مرد (51/6) و 102 زن (48/4) غیرمقیم خانه سالمندان در شهرستان کاشان به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند و به سؤالات جمعیت‌شناختی (سن، جنس، تحصیلات، وضیت تأهل و وضعیت اقتصادی) و مقیاس‌های سلامت معنوی پالوتزین و الیسون، قدردانی از خدای امونس و همکاران، حمایت اجتماعی ادارک‌شده زیمت و همکاران و بهزیستی روان‌شناختی ریف پاسخ دادند. داده‌ها در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی از طریق آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: میانگین و انحراف استاندارد بهزیستی روان‌شناختی 10/68±77/1، معنویت 51/36±90/22، قدردانی از خدا 2/41±14/90، حمایت اجتماعی خانواده 4/2±21/6، حمایت اجتماعی دوستان 5/8±16/5 و حمایت اجتماعی افراد مهم 5±20/32 بود. نتایج تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که به ترتیب، معنویت (0/001=P، 02/62=209,1F، 22/0= ∆R2 و 0/47=β)، حمایت اجتماعی خانواده (0/001=P، 06/11=208,1F، 039/0=∆R2 و 0/21=β)، قدردانی از خدا (001/0=P، 80/4=207,1F، 0/017=∆R2 و 0/16=β) در طی سه گام توانستند 27 درصد از واریانس بهزیستی روان‌شناختی سالمندان را به طور معناداری تبیین کنند.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد افزایش معنویت، قدردانی از خدا و حمایت اجتماعی ادراک‌شده به‌ویژه از جانب خانواده موجب افزایش بهزیستی روان‌شناختی در سالمندان می‌شود. از این رو، تقویت و توجه به نیازهای معنوی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده سالمندان در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مراقبت‌های بهداشتی برای آنان می‌تواند به افزایش بهزیستی روان‌شناختی در سالمندان کمک کند.
مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی همبستگی بود. در این پژوهش 211 سالمند در دامنه سنی 60 تا 75 سال شامل 109 مرد (51/6) و 102 زن (48/4) غیرمقیم خانه سالمندان در شهرستان کاشان به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند و به سؤالات جمعیت‌شناختی (سن، جنس، تحصیلات، وضیت تأهل و وضعیت اقتصادی) و مقیاس‌های سلامت معنوی پالوتزین و الیسون، قدردانی از خدای امونس و همکاران، حمایت اجتماعی ادارک‌شده زیمت و همکاران و بهزیستی روان‌شناختی ریف پاسخ دادند. داده‌ها در دو سطح توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی از طریق آزمون ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها: میانگین و انحراف استاندارد بهزیستی روان‌شناختی 10/68±77/1، معنویت 51/36±90/22، قدردانی از خدا 2/41±14/90، حمایت اجتماعی خانواده 4/2±21/6، حمایت اجتماعی دوستان 5/8±16/5 و حمایت اجتماعی افراد مهم 5±20/32 بود. نتایج تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام نشان داد که به ترتیب، معنویت (0/001=P، 02/62=209,1F، 22/0= ∆R2 و 0/47=β)، حمایت اجتماعی خانواده (0/001=P، 06/11=208,1F، 039/0=∆R2 و 0/21=β)، قدردانی از خدا (001/0=P، 80/4=207,1F، 0/017=∆R2 و 0/16=β) در طی سه گام توانستند 27 درصد از واریانس بهزیستی روان‌شناختی سالمندان را به طور معناداری تبیین کنند.
نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد افزایش معنویت، قدردانی از خدا و حمایت اجتماعی ادراک‌شده به‌ویژه از جانب خانواده موجب افزایش بهزیستی روان‌شناختی در سالمندان می‌شود. از این رو، تقویت و توجه به نیازهای معنوی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده سالمندان در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی مراقبت‌های بهداشتی برای آنان می‌تواند به افزایش بهزیستی روان‌شناختی در سالمندان کمک کند.
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی
دریافت: 1396/7/3 | پذیرش: 1397/4/11 | انتشار: 1399/4/11
دریافت: 1396/7/3 | پذیرش: 1397/4/11 | انتشار: 1399/4/11
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |