دوره 13، شماره 5 - ( شماره ویژه 1398 )
جلد 13 شماره 5 صفحات 603-588 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Zanjari N, Sadeghi R, Delbari A. Analysis of Gender Differences in Time Use Among Iranian Older Adults. Salmand: Iranian Journal of Ageing 2019; 13 (5) :588-603
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-1679-fa.html
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-1679-fa.html
زنجری نسیبه، صادقی رسول، دلبری احمد. تحلیل تفاوت‌های جنسیتی در الگو‌های گذران وقت سالمندان ایرانی. سالمند: مجله سالمندی ایران. 1398; 13 (5) :588-603
نسیبه زنجری1 
، رسول صادقی* 2، احمد دلبری1
، رسول صادقی* 2، احمد دلبری1
1- مرکز تحقیقات سالمندی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران.
2- گروه جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ،rassadeghi@ut.ac.ir
2- گروه جمعیت‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ،
چکیده: (16613 مشاهده)
اهداف الگوی گذران وقت بر سلامت و کیفیت زندگی سالمندان تأثیر می‌گذارد و این الگوها متأثر از بافتار جامعه و متغیر‌های اجتماعی‌جمعیتی مانند جنسیت است. از این رو، هدف این مطالعه بررسی تفاوت‌های جنسیتی در الگو‌های گذران وقت در میان سالمندان ایرانی است.
مواد و روش ها در این مطالعه از روش تحلیل ثانویه داده‌های طرح ملی گذران وقت سال 1394 استفاده شد. نمونه بررسی‌شده شامل 4285 نفر سالمند 60ساله و بیشتر در مناطق شهری ایران بود که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای طبقه‌بندی‌شده انتخاب شدند. داده‌ها با ابزار پرسش‌نامه گردآوری شده است.
یافته ها در این مطالعه حدود 52 درصد از افراد بررسی‌شده را مردان سالمند و 48 درصد را زنان سالمند تشکیل می‌دادند. میانگین سنی نمونه بررسی‌شده برای مردان 7/8±69/2 و برای زنان 5/7±68/7 سال بود. 6/6 درصد مردان، 24/5 درصد زنان سالمند تنها زندگی می‌کنند. همچنین 5.5 درصد مردان و 6.8 درصد زنان دارای ناتوانی نیاز به مراقب دارند. یافته‌ها نشان داد مردان سالمند به طور محسوسی زمان بیشتری را به فعالیت‌های دستمزدی اختصاص داده‌اند (2 ساعت در روز برای مردان در مقایسه با 6 دقیقه برای زنان). در مقابل، زنان سالمند بیشتر از مردان سالمند درگیر فعالیت‌های غیردستمزدی نظیر مراقبت و خدمات به اعضای خانوار بوده‌اند(4/7 ساعت در روز برای زنان و 1/7 ساعت برای مردان). همچنین مردان سالمند به طور معناداری بیشتر از زنان سالمند در فعالیت‌های فراغتی فعال مشارکت داشتند (0/05≥P). زمان خواب زنان سالمند بیشتر از مردان بوده است و در مقابل زمان صرف‌شده برای خوردن و آشامیدن و همچنین رفتار‌های خودمراقبتی در مردان سالمند بیشتر از زنان سالمند بود. بر اساس نتایج تحلیل چندمتغیره بخش زیادی از تفاوت‌های جنسیتی در گذران وقت ناشی از تفاوت در وضعیت اقتصادی‌اجتماعی مردان و زنان و الگو‌های سنتی نقش‌های جنسیتی است.
نتیجه گیری تفاوت در الگو‌های گذران وقت مردان و زنان سالمند ناشی از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. از این رو نیاز است سیاست ها و برنامه‌های رفاهی با درنظرگرفتن این عوامل در راستای کاهش تفاوت‌های جنسیتی در دوران سالمندی طراحی و اجرا شود.
مواد و روش ها در این مطالعه از روش تحلیل ثانویه داده‌های طرح ملی گذران وقت سال 1394 استفاده شد. نمونه بررسی‌شده شامل 4285 نفر سالمند 60ساله و بیشتر در مناطق شهری ایران بود که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای طبقه‌بندی‌شده انتخاب شدند. داده‌ها با ابزار پرسش‌نامه گردآوری شده است.
یافته ها در این مطالعه حدود 52 درصد از افراد بررسی‌شده را مردان سالمند و 48 درصد را زنان سالمند تشکیل می‌دادند. میانگین سنی نمونه بررسی‌شده برای مردان 7/8±69/2 و برای زنان 5/7±68/7 سال بود. 6/6 درصد مردان، 24/5 درصد زنان سالمند تنها زندگی می‌کنند. همچنین 5.5 درصد مردان و 6.8 درصد زنان دارای ناتوانی نیاز به مراقب دارند. یافته‌ها نشان داد مردان سالمند به طور محسوسی زمان بیشتری را به فعالیت‌های دستمزدی اختصاص داده‌اند (2 ساعت در روز برای مردان در مقایسه با 6 دقیقه برای زنان). در مقابل، زنان سالمند بیشتر از مردان سالمند درگیر فعالیت‌های غیردستمزدی نظیر مراقبت و خدمات به اعضای خانوار بوده‌اند(4/7 ساعت در روز برای زنان و 1/7 ساعت برای مردان). همچنین مردان سالمند به طور معناداری بیشتر از زنان سالمند در فعالیت‌های فراغتی فعال مشارکت داشتند (0/05≥P). زمان خواب زنان سالمند بیشتر از مردان بوده است و در مقابل زمان صرف‌شده برای خوردن و آشامیدن و همچنین رفتار‌های خودمراقبتی در مردان سالمند بیشتر از زنان سالمند بود. بر اساس نتایج تحلیل چندمتغیره بخش زیادی از تفاوت‌های جنسیتی در گذران وقت ناشی از تفاوت در وضعیت اقتصادی‌اجتماعی مردان و زنان و الگو‌های سنتی نقش‌های جنسیتی است.
نتیجه گیری تفاوت در الگو‌های گذران وقت مردان و زنان سالمند ناشی از عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است. از این رو نیاز است سیاست ها و برنامه‌های رفاهی با درنظرگرفتن این عوامل در راستای کاهش تفاوت‌های جنسیتی در دوران سالمندی طراحی و اجرا شود.
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
اجتماعي
دریافت: 1397/3/15 | پذیرش: 1397/9/17 | انتشار: 1397/12/19
دریافت: 1397/3/15 | پذیرش: 1397/9/17 | انتشار: 1397/12/19
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار نشریه سالمند: مجله سالمندی ایران تحت مجوز Creative Commons
Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
تلفن دفتر نشریه:
تلفن مستقیم:02171732827(تماس فقط روزهای شنبه، یکشنبه و سه شنبه ساعت 10 الی 12) 021221800- داخلی 2827
ایمیل: salmand2010@gmail.com
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
