مقدمه
با پیشرفت و گسترش علوم بهداشتی، هر سال بر شمار سالمندان جهان افزوده می‌شود [1]. به گونه‌ای که پیش‌بینی می‌شود، جمعیت افراد سالمند جهان از 9/3 درصد در سال 2020 به 16 درصد در سال 2050 افزایش می‌یابد [2]. کشور ایران نیز با افزایش جمعیت سالمندی رو‌به‌روست [3]. براساس نتایج سرشماری سال 2016، جمعیت سالمندان ایران حدود 720 هزار نفر بود که حدود 9/3 درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دادند [4].
این گروه از افراد در معرض تهدیدات بالقوه‌ای مانند افـزایش ابـتلا بـه بیماری‌های مزمن، تنهایی، انزوا و نداشتن حمایـت اجتمـاعی قرار دارند [5]. پیری یک عارضه پاتولوژیک نیست، اما بر فعالیت‌های جسمی، روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی فرد تأثیر می‌گذارد [6]. درنتیجه وابستگی فرد به مراقبین بیشتر می‌شود که چنین تقاضاهایی چالش‌هایی را به بار می‌آورد [7]. بنابراین به‌علت مشکلات و کمبودهایی که افراد سالمند با آن‌ها روبرو هستند، نیاز به مراقب رسمی و غیر رسمی بیشتر می‌شود [8, 9]. بخشی از مراقبت‌های مورد نیاز سالمندان در خانه‌های سالمندان توسط مراقبین رسمی ارائه می‌شود [10]. در کشور ایران، 272 مؤسسه زیر نظر وزارت تعاون، کار و رفاه (اداره بهزیستی کشور)، برای مراقبت سالمندان به‌صورت مؤسسه‌ای فعالیت دارند [11] که براساس گزارش سازمان بهزیستی کشور، 74 خانه سالمندان در شهر تهران واقع شدند. 
خانه‌های سالمندانی که توسط مراقبین رسمی و سایر کارکنان، خدمات بهداشتی و مراقبتی را برای ساکنین فراهم می‌کنند، اهدافی را درپی می‌گیرند که هدف نهایی برای همه‌ سالمندان باید دستیابی به بهترین کیفیت زندگی باشد و برای کارکنان این هدف نهایی باید فراهم کردن محیطی امن باشد [12].
باتوجه‌به اینکه سالمندان دریافت‌کننده‌‌ خدمات و مراقبین ارائه‌دهنده می‌باشند، بنابراین با یکدیگر ارتباط دارند. حال طی برخوردهای متعدد، امکان مورد آزار قرار گرفتن سالمندان و مراقبین وجود دارد. مطالعات متعددی موضوع سالمندآزاری را مورد توجه قرار دادند [13 ,14, 15]. با وجود اینکه سازمان بهداشت جهانی سوء رفتار ساکنین به خانه‌های سالمندان را به‌عنوان یک نگرانی عمده برای کارکنان ارائه‌دهنده خدمات مراقبتی و بهداشتی شناسایی کرده، موضوع مراقب‌آزاری مورد توجه قرار نگرفته است [16].
 توصیف خشونت توسط سازمان بهداشت جهانی به‌عنوان عملی تعریف شده است که طی آن کارکنان مورد آزار و اذیت، تهدید یا حمله در شرایط مربوط به کار قرار می‌گیرند که می‌تواند شامل چالش‌های مربوط به امنیت و بهزیستی و سلامت آن‌ها باشد [17] و یا هر گونه بیان احساسات منفی نسبت به کارکنان که باعث ایجاد صدمات جسمی، عاطفی، جنسی در آن‌ها می‌شود و آسیب‌زا است، به‌عنوان مراقب‌آزاری تعریف می‌شود [16].
مورد خشونت قرارگرفتن مراقبین و کارکنان توسط ساکنین در خانه‌های سالمندان یک جنبه‌‌ مبهم و پوشیده از مشکلات خانه‌های سالمندان است [18]. متأسفانه مدیران و کارکنان قربانی نیز این سوءرفتار ساکنین را گزارش نمی‌کنند و حتی ممکن است نادیده بگیرند و آن را به‌عنوان بخشی از کار تلقی کنند [19]. با این حال مراقبان ممکن است در خانه‌های سالمندان از جانب ساکنین مورد آزار قرار بگیرند. 
مارک و همکاران نیز در مطالعه خویش این موضوع را تأیید کردند و آن‌ها میزان تجربه‌‌ رفتار پرخاشگرانه کلامی و جسمی مراقبین را 89 درصد گزارش کردند. مطالعات نشان می‌دهند عواملی همچون وجود اختلال رفتاری، اختلال عاطفی، نیاز به مراقبین در انجام فعالیت‌های روزمره، تقاضاهای فراوان، شرایط نامناسب کار، تعداد زیاد ساعات کار، کم بودن نیروی انسانی، فرهنگ و غیره بر تجربه آزار از جانب سالمندان تأثیر داشته است. عواقب و تأثیر این متغیر بر مراقبین و سالمندان مورد بررسی قرار گرفته است. درواقع این متغیر هر دو گروه را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. کارکنان ممکن است در برابر سوء رفتار سالمندان در قالب سوء رفتار جسمی یا کلامی واکنش نشان دهند و یا ممکن است مراقب به رفتار سالمند پاسخ ندهد و از برقراری ارتباط با وی خودداری کند. درنتیجه کیفیت خدمات ارائه‌شده به سالمند کاهش می‌یابد [18, 20, 21]. 
از طرفی، مراقب‌آزاری ممکن است منجر به مشکلات جسمی، فشار روانی، ترک شغل یا فرسودگی شغلی، پایین بودن انگیزه کار، واکنش‌های عاطفی از جمله عصبانیت، غم، گناه، درماندگی و شرم، انزجار از ساکنین، کاهش کیفیت مراقبت و بدتر شدن محیط کار شود. درنتیجه احتمال دارد  از خواسته‌ها و یا نیازهای سالمندان غافل شوند [19, 22, 23, 24, 25, 26]. همچنین پیامدهای مهم بالقوه‌ای ازجمله هزینه‌های مالی برای مراقبت‌های درمانی و روان‌شناختی کارکنان، امنیت اضافی، افزایش غیبت و جابه‌جایی کارکنان برای مدیران خانه‌های سالمندان دارد [19].
پیشگیری و مدیریت مراقب‌آزاری توسط سالمندان می‌تواند باعث کاهش صدمات، ارتقاء کیفیت مراقبت و افزایش کیفیت زندگی کارکنان و سالمندان شود [18]. برای توسعه چنین اقداماتی، دانش مبتنی بر تحقیق در مورد میزان و عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری مورد نیاز است. بنابراین هدف این مطالعه بررسی میزان و عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری در خانه‌های سالمندان شهر تهران در سال 1398 بود.
روش مطالعه
مطالعه حاضر به روش مقطعی با نمونه‌‌‌گیری دردسترس در خانه‌های سالمندان شهر تهران بر روی مراقبین انجام شد. نمونه‌ مورد مطالعه، مراقبین رسمی سالمندان بودند. به منظور جمع‌آوری داده‌ها، پس از دریافت اطلاعات لازم از سازمان بهزیستی، با تمامی خانه‌های سالمندان واقع در شهر تهران تماس حاصل شد. درنهایت 14 خانه سالمندان اعلام همکاری کردند.بنابراین پژوهشگر به‌طور مستقیم به خانه‌های سالمندان مراجعه و پرسش‌نامه را بین مراقبین توزیع کرد. جهت تعیین حجم نمونه بر اساس مطالعه‌ زالر و همکاران [24]:
شیوع مراقب‌آزاری برابر با 40 درصد و P برابر با 0/05 و توان آزمون برابر با 90 درصد درنظر گرفته شد و سپس حجم نمونه با فرمول کوکران (1) محاسبه شد:


با احتساب 20 درصد جهت جبران ریزش احتمالی نمونه‌ها  و پرسش‌نامه‌های مخدوش، مجموعاً 110 نمونه مورد نیاز بود. باتوجه‌به نسبت پاسخگویی (82 درصد) مراقبین شاغل در خانه‌های سالمندان مورد نظر، 124 پرسش‌نامه تکمیل شد. به‌علت اینکه تعداد سالمند تحت مراقبت در خانه‌های سالمندان متفاوت بود، بنابراین تعداد مراقبین نمونه‌گیری شده از خانه‌های سالمندان نیز متغیر بود.
برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامه بررسی خشونت تجربه‌شده توسط کارکنان استفاده شد که این پرسش‌نامه توسط مک نا در سال 2004 جهت بررسی خشونت در محل کار و جمع‌آوری داده‌ها در مورد کارکنان مراقبت‌های بهداشتی، بیماران، بازدیدکنندگان و محیط کاری ایجاد شد. 
 نسخه آلمانی این پرسش‌نامه توسط گروهی متشکل از نُه کارشناس آلمانی در حیطه‌ خشونت در سیستم مراقبت بهداشتی تأیید شد. این کارشناسان ابزار‌های مربوط به روایی و پایایی ابزار را ارزیابی کردند. شاخص روایی محتوا برای کل پرسش‌نامه مشخص شد. حداقل 80 درصد از تمام سؤالات دارای امتیازات مربوطه یا بهتر است. 80 درصد یا بیشتر از کارشناسان بیان کردند 86 درصد از سؤالات از پایایی مناسبی برخوردار هستند.
 پرسش‌نامه بررسی خشونت تجربه شده توسط کارکنان در یک مطالعه با 821 نفر از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی توسط 44 نفر از کارکنان مراقبت‌های بهداشتی مورد استفاده قرار گرفت.نتایج بیانگر این بود که خرده مقیاس پرسش‌نامه بررسی خشونت تجربه‌شده توسط کارکنان از سطح خوبی از ثبات درونی (آلفای کرونباخ 0/87-0/91) برخوردار است.
پرسش‌نامه بررسی خشونت تجربه‌شده توسط کارکنان این پرسش‌نامه دارای 5 بخش است:
بخش اول: مربوط به مشخصات جمعیت‌شناختی و ویژگی‌های شرکت‌کنندگان است. اطلاعات مربوط سن، جنس، سابقه شغلی در حوزه مراقبت (برحسب ماه)، سابقه شغلی در محل کار حاضر (برحسب ماه) و درصد کار مستقیم با سالمندان (درصد ارتباط مستقیم با سالمند جهت ارائه خدمات مراقبتی )گردآوری می‌شود. 
بخش دوم: تجربه  خشونت در محیط کار با استفاده از سؤالات بسته در مورد داشتن سوء قصد، تهدید و حملات فیزیکی و همچنین منبع فراوانی خشونت در سال گذشته را از هم متمایز می‌کند.
بخش سوم: در این بخش به دلایل عدم گزارش خشونت در صورت تجربه کردن شرکت‌کنندگان می‌پردازد.
بخش چهارم: به عواقب خشونت تجربه‌شده می‌پردازد.
بخش پنجم: سرانجام از سؤالات بسته‌شده برای تعیین سطح و محتوای آموزش استفاده می‌شود. 
دو مقیاس آنالوگ بصری، اعتماد به نفس در برخورد با افراد مضطرب و فیزیکی را ارزیابی می‌کند و یک مقیاس آنالوگ بصری ضرورت آموزش را درنظر می‌گیرد. اهمیت مهارت‌های آموزشی خاص در محل کار فعلی با 8 عبارت به‌دست‌آمده با مقیاس 5 نقطه‌ای لیکرت محدوده از شدت اختلاف نظر تا شدت موافقت مورد توجه است [27]. پرسش‌نامه مورد استفاده، سه نوع سوء رفتار کلامی، فیزیکی و تهدید را اندازه‌گیری می‌کند. بعد جسمی با سؤال « آیا در 12 ماه گذشته در محل کار خود مورد آزار کلامی قرار گرفته‌اید؟» (استفاده از کلمات توهین‌آمیز، ناسزا گفتن، نظرات ناپسند)، بعد تهدید تحت عنوان سؤال « آیا طی 12 ماه گذشته در محل کار خود مورد تهدید قرار گرفته‌اید؟» ( به‌عنوان مثال هشدار به قصد آسیب رساندن، آزار و اذیت، تهدید فیزیکی، تهدید با سلاح ( و بعد جسمی با سؤال «آیا طی 12 ماه گذشته در محل کار خود مورد آزار جسمی قرار گرفته‌اید؟» (به‌عنوان مثال کتک‌زدن، تکان‌دادن، فشار‌دادن، تف‌کردن، لگد‌زدن، استفاده از یک سلاح) سنجیده شدند.
بررسی روایی پرسش‌نامه بررسی خشونت تجربه شده توسط کارکنان
برای اطمینان از اینکه سؤالات ابزار به بهترین نحو جهت انداز‌ گیری محتوا طراحی شده است، از شاخص روایی محتوا استفاده شد. به همین دلیل 7 نفر از متخصصین (2نفر مددکار اجتماعی، 1 نفر رفاه اجتماعی و 2 نفر روان‌شناس بالینی، 2 نفر سالمندشناسی) سؤالات پرسش‌نامه را از جهت ضرورت، مرتبط ‌بودن، ساده ‌بودن و واضح ‌بودن مورد بررسی و ارزیابی قرار دادند. دامنه قابل قبول به تعداد متخصصان بستگی دارد که در این مطالعه براساس قضاوت 7 متخصص عدد 0/99 درنظر گرفته شد. نظر متخصصین بر این بود که با درنظر گرفتن عامل فرهنگ، بهتر است که سؤال بُعد آزار جنسی در پرسش‌نامه مورد استفاده قرار نگیرد. پرسش‌نامه نهایی پیوست شده است. 
یافته‌ها
پس از مدیریت داده‌ها ازنظر داده‌های گمشده، داده‌های پرت و نرمال‌بودن داده‌ها، تحلیل‌های آماری توصیفی و استنباطی انجام شد. از شاخص‌های میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد جهت توصیف داده‌ها استفاده شد. به منظور تحلیل‌های استنباطی از آزمون‌های تی مستقل، کای‌اسکوئر و من ویتنی استفاده شد.
پرسش‌نامه توسط 124 مراقب رسمی از 14 خانه سالمندان تکمیل و داده‌های به‌دست‌آمده مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. شرکت‌کنندگان عمدتاً زن (68/5 درصد) و 36/3 درصد از مراقبین بین سنین 29-38 سال بودند.  اکثر مراقبین مورد مطالعه (79 درصد) به‌صورت پاره وقت فعالیت می‌کردند. همچنین نتایج نشان داد میانگین سابقه شغلی در محل کار کنونی 38/40 ماه با انحراف معیار 41/95 و سابقه شغلی در حوزه مراقبت 75/22 ماه با انحراف معیار 6/96 می‌باشد. ویژگی‌های بیشتر شرکت‌کنندگان در جدول شماره 1 نشان داده شده است. 


میزان مراقب‌آزاری
براساس تحلیل داده‌های گردآوری شده، میزان مراقب‌آزاری کلی 42/7 درصد به ‌دست آمد. میزان مراقب‌آزاری در ابعاد پرخاشگری کلامی 37/1 درصد، پرخاشگری جسمی 24/2 درصد و تهدید 12/9 درصد محاسبه شد (جدول شماره 2). 


عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری
به منظور بررسی عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری از آزمون‌های کای‌اسکوئر، تی مستقل و من ویتنی استفاده شد. تحلیل نتایج به‌دست‌آمده از آزمون کای‌اسکوئر، بیانگر این است که وضعیت شغلی مراقبین مورد مطالعه با میزان تجربه‌ ‌مراقب‌آزاری رابطه‌ معناداری دارد و احتمال مورد آزار قرار گرفتن مراقبین تمام وقت نسبت به سایرین 4 برابر بیشتر است (X2=7/43, P<0/05, OR=4/032). همچنین متغیرهای جنسیت (X2=0/271, P>0/05)، سابقه آموزش حفاظت از خود (X2=0/38, P>0/05) و دریافت آموزش درزمینه مدیریت افراد بالقوه پرخاشگر (X2= 0/62, P>0/05) با مراقب‌آزاری ارتباط معناداری نداشتند (جدول شماره 3).


تحلیل نتایج آزمون تی مستقل نشان می‌دهد متغیرهای سن (T(122)=1/66و P>0/05) و درصد کار مستقیم با سالمندان (T(122)=4/23و P>0/05)با میزان مراقب آزاری رابطه آماری معناداری نداشتند (جدول شماره 4).

باتوجه‌به اینکه داده‌ها از توزیع نرمال برخوردار نبودند، بنابراین از آزمون ناپارامتریک من‌ ویتنی که مشابه آزمون پارامتریک تی مستقل است، برای تحلیل داده‌های مربوط به سابقه شغلی استفاده شد. براساس نتایج آزمون، بین متغیر سابقه‌ شغلی (U(1)=7/43و P>0/05) و مراقبآزاری ارتباط معنادار آماری وجود ندارد (جدول شماره 5).

بحث
مطالعه حاضر به منظور بررسی میزان و عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری بر روی 124 مراقب خانه سالمندان شهر تهران در سال 1398 انجام شد. این مطالعه نشان می‌دهد مراقب‌آزاری توسط سالمندان می‌تواند یکی از مشکلات اساسی خانه‌های سالمندان شهر تهران باشد. به‌ گونه‌ای که میزان مراقب‌آزاری افراد مورد مطالعه 42/7 درصد به ‌دست آمد و میزان خشونت کلامی (37/1 درصد) بالاتر از خشونت جسمی (24 درصد) و تهدید (12/9 درصد) بود.
بررسی نتایج مطالعات پیشین نیز تأکید بر این دارند که مراقبان در خانه‌های سالمندان با طیف گسترده‌ای از سوء رفتار کلامی(تهدید، توهین) تا سوء رفتار فیزیکی (به‌عنوان مثال لگدزدن و گازگرفتن) روبرو هستند. گابروویچو همکاران گزارش کردند، کارمندان اغلب با خشونت کلامی (71/7 درصد)، خشونت فیزیکی (63/8 درصد) و خشونت جنسی (35/5 درصد) مواجه بودند. همچنین اسچابلون و همکاران نیز در مطالعه خود به نتایج مشابهی دست یافتند که  56 درصد از شرکت‌کنندگان خشونت جسمی و 78 درصد خشونت کلامی را تجربه کردند. 
مطابق نتایج، وضعیت شغلی مراقبین به‌عنوان یک عاملی برای تجربه‌ آزار توسط سالمندان است. مراقبینی که به‌صورت تمام وقت مشغول به ارائه خدمات مراقبتی هستند، نسبت به سایرین میزان بالاتری از خشونت را تجربه می‌کنند. نتایج تحقیق زالر نیز همسو با مطالعه حاضر بود. این احتمال وجود دارد که درگیر بودن ساعات طولانی برای انجام وظایف مراقبتی بر تجربه ‌مراقب‌آزاری توسط مراقبین تمام وقت تأثیرگذار باشد. نظریه فعالیت‌های متداول توضیح می‌دهد که مراقبین فعالیت‌های متعدد و متداولی را انجام می‌دهند که فرصت در معرض خشونت بودن را برای آن ها فراهم می‌کند. حال وضعیت شغلی مراقبین (تمام وقت، پاره وقت و غیره) و میزان ساعات ارائه خدمات مراقبتی می‌تواند احتمال در معرض خشونت بودن آن‌ها را افزایش دهد [28]. مطالعات هاهن، راوش، گیلسپی نتایج متناقضی را نشان داد. این نتایج متناقض می‌تواند ناشی از متفاوت بودن شرایط و برنامه‌های خانه‌های سالمندان، حمایت‌های موجود از مراقبین و همچنین شرح وظایف آن‌ها باشد. 
در مطالعه حاضر، متغیر جنسیت به‌عنوان عامل مرتبط شناسایی نشد، هگنی و همکاران، اسچابلون و زالر نیز تفاوت معناداری در خشونت گزارش‌شده در محل کار ازنظر جنسیت مشاهده نکردند. احتمال می‌رود همه مراقبین اعم از زن و مرد در معرض خطر قرار دارند، اما با نتایج مطالعه زامپیورن همسو نیست و آن‌ها علت را تمایل داشتن مردان سالمند به پرخاشگری نسبت به مراقبین زن بیان کردند. نتایج متناقض می‌تواند به ناهمگن بودن افراد مورد مطالعه مرتبط باشد. 
نتایج این مطالعه برای متغیر سن نشان می‌دهد هیچ ارتباط معنا‌داری بین سن و تجربه‌ مراقب‌آزاری وجود ندارد. هگنی و زامپیورن نیز به نتایج مشابهی دست یافتند. با‌توجه‌به اینکه میانگین سنی مراقبین شرکت‌کننده در مطالعه حاضر پایین می‌باشد، این توضیح احتمالی وجود دارد که مراقبین جوان در معرض خطر بیشتری برای تجربه رفتارهای خشونت‌آمیز باشند که می‌تواند به تجربه پایین آ‌ن‌ها در برخورد با شرایط دشوار یا پیچیده خانه سالمندان مرتبط باشد، اما اسچابلون در مطالعه خویش گزارش داد با افزایش سن، احتمال تجربه‌ خشونت نیز بالا می‌رود. این احتمال وجود دارد که با افزایش سن، مراقبین دچار فرسودگی شغلی، قدرت بدنی و انگیزه پایین شوند. کم بودن حجم نمونه مطالعه حاضر می‌تواند توجیه‌کننده این نتایج متفاوت باشد. مطابق نظریه استرس شغلی، استرس تجربه‌شده توسط افراد در محیط کاری تحت‌تأثیر ویژگی‌های فردی آنان است [29]. بنابراین ویژگی‌های جمعیت‌شناختی مراقبین مانند سن و جنسیت بر تجربه‌ استرس بی‌تأثیر نبوده است. نظری و همکاران در مطالعه خویش ارتباط بین استرش شغلی و کاهش کیفیت زندگی کاری را تأیید کردند [30]. این شرایط می‌تواند سالمندان را برای اعمال رفتارهای خشونت‌آمیز تحریک کند. 
تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده نشان داد متغیر سابقه کار با تجربه‌ مراقب‌آزاری در خانه‌های سالمندان ارتباط معناداری ندارد. با این حال، در این مطالعه میانگین سابقه کار افرادی که تجربه‌ مراقب‌آزاری داشتند، بالاتر از سایرین بود. در مطالعات هاهن، زالر، راویش و لپینگ نیز عدم معناداری گزارش شده است، اما با نتایج مطالعات اولول، لی شی، هاهن همسو نبود. به‌طور کلی، این نتایج متناقض می‌تواند ناشی از طرح‌های مختلف مطالعه، اندازه‌گیری ابعاد مختلف خشونت و همچنین شرایط خانه‌های سالمندان باشد. 
مطالعاتی که درزمینه‌ مراقب‌آزاری انجام شده است، حاکی از این است که یکی از عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری می‌تواند میزان ارتباط مستقیم مراقب با سالمند باشد. در مطالعه حاضر نیز همانند مطالعات زالر و هاهن بین این عامل و تجربه‌ مراقب‌آزاری رابطه‌ معناداری وجود نداشت. مطالعات لی شی، واندکاستلا و هاهن نتایج متناقضی را نشان می‌دهد، یعنی هرچه درصد ارتباط و کار مستقیم با سالمند افزایش پیدا کند؛ بیشتر احتمال دارد که در معرض این سوء رفتارها قرار گیرند. از طرفی نیز می‌توان فرض کرد، در صورتی که مراقبین آموزش‌های مهارتی درزمینه ‌ارتباط‌گیری، کاهش و جلوگیری از خشونت دریافت کنند، درصد کار مستقیم می‌تواند عاملی برای تجربه‌ این آزار نباشد. 
نتایج مطالعه حاضر بیانگر عدم وجود رابطه معنادار بین دریافت آموزش و مراقب‌آزاری بود. دریافت آموزش درزمینه‌ مدیریت پرخاشگری، تضمینی برای استفاده از توصیه‌ها نیست. یکی از انتظارات این است که مراقبین آموزش‌دیده قادر به کاهش رفتارهای پرخاشگرانه باشند. مطالعات متعددی همچون راویش، زللر و اسچابلون به تأثیر دریافت برنامه‌های آموزشی بر مدیریت خشم و درنتیجه، کاهش تجربه‌ مراقب‌آزاری پرداختند، اما بهبود و تغییری را شاهد نبودند. مطالعه‌ای که توسط هاهن انجام شده است، نتایج معکوسی را درپی داشته است. می‌توان احتمال داد، مراقبینی که در این زمینه آموزش دیدند از رفتارهای پرخاشگرانه آگاهی بیشتری داشتند و خود را درگیر این موقعیت‌ها نمی‌کنند. از طرفی نیز عدم تکرار کافی، عدم تقویت و تشویق و همچنین نداشتن برنامه‌ریزی منظم در این راستا می‌تواند اثر این آموزش‌های دریافتی را کاهش دهد. بنابراین نتایج متناقض می‌تواند به برنامه‌ریزی‌های خانه‌های سالمندان درزمینه آموزش مرتبط باشد.
پیشنهاد می‌شود در پژوهش‌های آینده از نمونه‌گیری تصادفی و در دیگر شهرها نیز انجام شود. همچنین پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده اطلاعات مربوط به سالمندان نیز به منظور بررسی تأثیر آن ها بر میزان مراقب‌آزاری گردآوری شود.
توصیه می‌شود در پژوهش‌های آینده میزان و عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری در بین مراقبین غیر رسمی سالمندان مورد بررسی شود. 
نتیجه‌گیری
نتایج مطالعه نشان داد درصد قابل توجهی از مراقبین در معرض خطر مراقب‌آزاری قرار دارند. با توجه به بالا بودن میزان مراقب‌آزاری، می‌توان گفت همه مراقبین خانه سالمندان بدون درنظر گرفتن سن، جنس، سابقه شغلی، درصد کار مستقیم و سابقه دریافت آموزش، در معرض سوء رفتار توسط سالمندان هستند. بنابراین نیازمند توجه و حمایت مسئولین و برنامه‌ریزان هستند که در سیاست‌گذاری‌ها فراهم کردن خدمات حمایتی و مراقبتی مناسب، تدوین دوره‌های آموزشی مراقبت و استراتژی‌های مقابله‌ای، استفاده از متخصصین حرفه‌ای ازجمله مددکاران اجتماعی، تعریف وظایف شغلی مراقبین در خانه‌های سالمندان را مدنظر قرار دهند. 
با‌توجه‌به نتایج به‌دست‌آمده، به ‌نظر می‌رسد طراحی برنامه‌ها و مداخلات مناسب در راستای پیشگیری و حفاظت از مراقبین، مراقبین به‌ویژه مراقبین تمام وقت لازم است.
مهم‌ترین محدودیت‌های این پژوهش شامل استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس، ناکافی بودن حجم نمونه و مورد مطالعه قرار دادن خانه‌های سالمندان یک شهر است که امکان تعمیم نتایج مطالعه را کاهش می‌دهد. 

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این مطالعه با کد IR.USWR.REC.1398.155 توسط کمیته اخلاق دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تأیید شده است. خانه‌های سالمندان که مایل به مشارکت بودند، اطلاعاتی در مورد اهداف مطالعه، روش، پرسش‌نامه و ماهیت داوطلبانه مشارکت را دریافت کردند. ازنظر محرمانه و ناشناس ماندن نیز اطمینان حاصل شد. 

حامی مالی
این طرح توسط کمیته تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی تأمین مالی شده است. همچنین این مقاله برگرفته از طرح پژوهشی با عنوان «میزان و عوامل مرتبط با مراقب‌آزاری در خانه‌های سالمندان شهر تهران» است.

مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در آماده‌سازی این مقاله مشارکت داشته‌اند.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.

تشکر و قدردانی
نویسندگان از همکاری سازمان بهزیستی کشور و مدیران خانه‌های سالمندان شهر تهران تشکر می‌کنند.

References