1- گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. ، k.yazdanbakhsh@razi.ac.ir
2- گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده: (3911 مشاهده)
اهداف رکود فعالیتهای ذهنی در دوره سالمندی با نزول عملکرد تمام سیستمهای بدن اعم از قلبی، عروقی، تنفسی، تناسلی، غددی، ایمنی و سایر دستگاهها همراه است. اختلالات شناختی نیز یکی از مشکلات شایع در دوران سالمندی است که این مسئله به نوبه خود آنان را در معرض خطر قرار میدهد. سالمندی با تغییرات قابلملاحظه در حافظه، هوش، ادراک، فراشناخت، یادآوری، حل مسئله و سایر تواناییهای شناختی همراه است؛ بنابراین این پژوهش با هدف تعیین بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر بهبود تواناییهای شناختی سالمندان انجام شد.
مواد و روش ها پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای نیمهآزمایشی با طرح پیشآزمون و پسآزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل افراد سالمند ساکن در مراکز نگهداری سالمندان شهرکرمانشاه بودند که از میان آنها 24 نفر به روش نمونهگیری در دسترس و با توجه به معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و به طور تصادفی در ۲ گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. گروه آزمایش 20 جلسه 35 دقیقهای و ۲ بار در هفته تحت آزمایش با برنامه توانبخشی شناختی کاپیتان لاگ قرار گرفت و طی این مدت گروه کنترل آزمایشی دریافت نکرد. پس از آزمایش، برای هر ۲ گروه پسآزمون به عمل آمد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تواناییهای شناختی نجاتی و نرمافزار توانبخشی کاپیتان لاگ بود. برای تجزیهوتحلیل دادهها از آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تکمتغیری و چندمتغیری با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 24 استفاده شد.
یافته ها نتایج تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد آماره F برای مؤلفههای وابسته شامل حافظه (193/57=P<0/001, F)، توجه انتخابی (375/43=P<0/001, F)، تصمیمگیری (39/20=P<0/001, F)، برنامهریزی (120/003=P<0/001, F)، توجه پایدار (312/07=P<0/001, F)، انعطافپذیری (91/44=P<0/001, F) و شناخت اجتماعی (4/48=P<0/05, F) در سطح 0/05 و 0/01 معنادار هستند. میتوان نتیجه گرفت برنامه توانبخشی شناختی موجب بهبود تواناییهای شناختی سالمندان شده است.
نتیجه گیری با توجه به اینکه توانبخشی شناختی تأثیر معناداری بر فعالیتهای عصبی مناطق مغزی مرتبط با تواناییهای شناختی دارد و موجب بهبود عملکرد آنها میشود، میتواند بهعنوان روشی مناسب در بهبود تواناییهای شناختی به کار رود.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
روانشناسی دریافت: 1400/4/17 | پذیرش: 1400/11/13 | انتشار: 1402/1/10