مقدمه
تعداد افراد سالمند در جهان روندی رو به رشد دارد. در سال 2050 تعداد سالمندان به حدود 2 میلیارد نفر معادل 15 درصد جمعیت جهان افزایش خواهد یافت [1]. جمعیت ایران نیز در حال حرکت از جمعیت جوان به جمعیت پیر است و نسبت افراد بالای 65 سال در سال 2030 به 20 تا 25 درصد افزایش خواهد یافت [2].
یکی از مشکلاتی که سلامت سالمندان را تحت تأثیر قرار می‌دهد، برهم خوردن تعادل حین راه رفتن است که به‌عنوان عامل خطر قوی در زمین ‌خوردن سالمندان شناخته ‌شده است [3]. زمین ‌خوردن، دومین عامل بزرگ از آسیب‌های کشنده غیرعمدی در آمریکا و یکی از عوامل مؤثر در مرگ‌ومیر سالمندان محسوب می‌شود [4]. علاوه‌بر زمین ‌خوردن، ترس از زمین ‌خوردن مجدد نیز در افراد سالمند دارای سابقه زمین ‌خوردن، موجب از دست دادن حس اعتماد، عدم تحرک و متعاقب آن، ضعف عضلانی و محدودیت در فعالیت‌های روزمره می‌باشد [5, 6]. 
زانودرد و کمردرد به‌ترتیب، شایع‌ترین اختلالات و ناتوانی‌های جسمی حرکتی در سالمندان می‌باشند [7]. زانودرد یک مشکل شایع عضلانی‌اسکلتی در سالمندان است که شیوع آن با بالا رفتن سن، افزایش می‌یابد [8]. درد زانو از طریق اثرگذاری بر مکانیسم ورودی حس عمقی، پردازش مرکزی اطلاعات و خروجی‌های مربوط به عضلات می‌تواند کنترل تعادل را تحت تأثیر قرار دهد [9]. کمردرد نیز از شایع‌ترین عوارض عضلانی‌اسکلتی است که در دوره سالمندی بیشتر در افرادی مشاهده می‌شود که سبک زندگی غیرفعالی دارند [10]. افزایش توده چربی بدن در ناحیه شکم و تحلیل رفتن عضلات در نواحی مرکزی بدن، قوس جبرانی در ناحیه انحنای کمری ایجاد می‌کند. افزایش وزن بالاتنه نیز به دیسک‌های بین مهره‌ای فشار زیادی وارد می‌کند و موجب کمردرد می‌شود [11]. با افزایش قوس، ناحیه کمری مرکز ثقل به سمت جلو جابه‌جا می‌شود و سبب تغییرات در نحوه گام برداشتن، اختلال در کنترل وضعیت بدنی، افزایش خطر زمین‌خوردن و کاهش قابلیت جابه‌جایی حرکتی می‌شود [12].
ازآنجاکه مشکلات تعادلی در زندگی روزانه سالمندان بسیار تأثیرگذار است [13]. بنابراین مشخص شدن عوامل اصلی مؤثر بر از دست دادن تعادل در سالمندان، با هدف پیشگیری از آن در سنین پایین‌تر و توان‌بخشی زودهنگام، می‌تواند به‌طور چشمگیری عواقب و صدمات ناشی از ضعف تعادل در سالمندی را کاهش دهد.
در مطالعات گذشته بررسی دردهای ناحیه کمر و زانو ناشی از افزایش سن و اثر آن بر تعادل به‌طور جداگانه انجام‌‌ شده است [14-16]، اما مقایسه‌ای بین دو ناحیه کمر و زانو با تعادل پویا انجام نشده است. در این پژوهش رابطه درد کمر و زانو با تعادل به‌وسیله اجرای آزمون‌های سنجش تعادل پویا در سالمندان مقایسه شده است؛ با این هدف که مشخص شود بروز درد در کدام ناحیه (زانو یا کمر)، رابطه قوی‌تری با اختلال تعادل و درنتیجه افزایش خطر زمین‌خوردن در سالمندان دارد.

روش مطالعه
این مطالعه مقطعی‌تحلیلی با نمونه‌گیری به‌صورت سرشماری از سرای سالمندان شهر مشهد، کد اخلاق را از کمیته اخلاق دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی دریافت کرد. معیارهای ورود به مطالعه شامل افراد سالمند 65 سال و بالاتر سالم یا مبتلا به کمردرد مزمن و یا زانودرد مزمن با درد بیش از 3 ماه با شدت متوسط به بالا (4 و بالاتر براساس مقیاس سنجش دیداری درد)، توانایی بینایی، عدم معلولیت جسمی حرکتی و بیماری‌های مادرزادی ستون فقرات مانند اسکولیوز و یا بیماری‌های نورولوژی تخریبی مانند مالتیپل اسکلروزیس، پارکینسون و غیره، عدم سابقه شکستگی 6 ماه قبل یا سابقه جراحی قبلی زانو، ستون فقرات و لگن، توانایی برای برقراری ارتباط با دیگران و درک و فهم مفاهیم عملکردی خواسته‌شده و عدم استفاده از داروهای مؤثر بر هوشیاری و تعادل بود. معیارهای خروج از مطالعه شامل ناتوانی در اجرای تمامی آزمون‌ها و عدم تمایل آزمودنی برای ادامه همکاری بود. در این تحقیق برای تأمین حجم نمونه، به تمامی مراکز سالمندان شهر مشهد مراجعه و سرشماری انجام شد. از بین 18 مرکز سالمندان با جمعیت 664 نفر سالمند، براساس معیارهای ورود به مطالعه تعداد 79 نفر واجد شرایط وارد مطالعه شدند. 
به آزمودنی‌ها توضیحات کافی در مورد اهداف و نحوه اجرای کار داده شد و فرم رضایت آگاهانه توسط آن‌ها تکمیل و امضا شد. سپس پرسش‌نامه اطلاعات جمعیت‌شناختی شامل نام و نام خانوادگی، سن، جنس، قد و وزن هریک از آزمودنی‌ها ثبت شد. پرسش‌نامه بین‌المللی ترس از زمین خوردن که براساس  میزان ترس آن‌ها از فعالیت‌های مختلف امتیازبندی ‌شده بود، طبق گزارش آزمودنی‌ها تکمیل شد. یاردلی و همکاران در سال 2005 پرسش‌نامه مقیاس خود‌کارآمدی زمین‌خوردن بین‌المللی را طراحی کردند [17].
نسخه فارسی آن توسط خواجوی و همکاران روا و پایا شد که پایایی آزمون بازآزمون 0/70 و پایایی درونی با آلفای کرونباخ 0/98 گزارش شده است و تحلیل عاملی نشان‌دهنده پیش‌بینی 77/96 درصد پراکنش بوده است [18]. این پرسش‌نامه شامل 16 سؤال است که مربوط به انجام فعالیت‌های روزانه است و به هر سؤال نمره 1 (اصلاً نگران افتادن نیستم) تا 4 (کاملاً نگران افتادن هستم) اختصاص می‌یابد و 16 تا 64 نمره کلی پرسش‌نامه می‌باشد. نمرات 16تا 19 برای ترس پایین، نمرات 20 تا 27 برای ترس متوسط و نمرات 28 تا 64 برای ترس بالا در نظر گرفته شد [17]. 
درد با مقیاس بصری سنجش درد مشخص شد که خط 10 سانتی‌متری چاپ‌شده بر روی یک‌ تکه کاغذ است و نشان‌گر‌هایی در یک انتها «بدون درد» و در انتهای دیگر «بدترین درد» یا «درد غیرقابل وصف» دارد. آزمودنی میزان درک خود از دردش را روی این خط با علامت ضربدر مشخص کرد. نقطه مشخص‌شده روی خط با یک خط‌کش و برحسب میلی‌متر اندازه گرفته شد تا نمره درد به دست آید. نمره صفر تا30 نشان‌دهنده درد خفیف، 40 تا 70 درد متوسط و 80 تا 100 نشان‌دهنده درد شدید است [19]. روایی و پایایی این مقیاس مورد تأیید قرار گرفته و ضریب پایایی آن برابر با 0/91 است [20]. پس از تقسیم‌بندی آن‌ها براساس درد در 3 گروه سالم، کمردرد و زانودرد، نوبت به اجرای آزمون تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار رسید. 
برای اجرای آزمون، فرد روی صندلی دسته‌دار استاندارد با ارتفاع تقریبی 46 تا 65 سانتی‌متر نشست [21]. به پشتی صندلی تکیه داده و ساعدهایش روی دسته‌ صندلی قرار گرفت و کفش پوشیده بود. با شنیدن کلمه (برو) که توسط آزمونگر اعلام شد از روی صندلی بلند شد و یک مسیر 3 متری را مستقیم روی کف اتاق راه‌ رفت. سپس در محل مشخص‌شده بدون مکث چرخید و به سمت صندلی بازگشت و دوباره روی صندلی ‌نشست. مدت‌زمانی که شخص این مانور حرکتی را برحسب ثانیه انجام داد با کرونومتر اندازه‌گیری شد. این آزمون 3 بار تکرار شد و میانگین آن برای تحلیل داده‌ها ثبت شد [22]. اعتبار این آزمون 92 درصد گزارش شده است [21، 23]. در طول اجرای آزمون برای جلوگیری از زمین خوردن آزمودنی‌ها شخص سوم در کنار آن‌ها حضور داشت. در هر مرحله از تحقیق، اگر آزمودنی تمایل به ادامه همکاری نداشت، می‌توانست از مطالعه خارج شود. با انجام آزمون شاپیرو ویلک میزان انطباق داده‌ها با توزیع نظری نرمال بررسی شد. سپس آمار تحلیلی ناپارامتریک و مقایسه‌ متغیرهای بین گروه‌ها با استفاده از آزمون مستقل کروسکال والیس و من-ویتنی صورت گرفت. کلیه عملیات آماری با استفاده از نسخه 23 نرم‌افزار SPSS  انجام شد.

یافته‌ها
میانگین و انحراف‌معیار متغیرهای جمعیت‌شناختی کمی در جدول شماره 1 ارائه شده است.


میانگین سنی شرکت‌کنندگان 71/38 سال با انحراف‌معیار 5/66 بود که 45 نفر را (57 درصد) مردان و 34 نفر را (43 درصد) زنان تشکیل دادند. شرکت‌کنندگان در گروه بدون درد شامل 46 نفر (58/2 درصد)، گروه کمر‌‌درد مزمن 16 نفر (20/3 درصد) و گروه زانودرد مزمن 17 نفر (21/5 درصد) بودند.
آزمون همبستگی اسپیرمن نشان داد بین سن و مقادیر آزمون تعادلی پویا همبستگی متوسط و مستقیمی وجود دارد، به‌طوری‌که با افزایش سن در بین سالمندان ، مدت‌زمان انجام آزمون تعادلی پویا افزایش می‌یابد و این ارتباط بین متغیرها معنا‌دار می‌باشد (P<0/05).
بین نمره نهایی پرسش‌نامه ترس از زمین خوردن با مقادیر آزمون تعادلی پویا همبستگی ضعیف و مستقیمی وجود دارد، به‌طوری‌که با افزایش نمره نهایی پرسش‌نامه ترس از زمین خوردن در بین سالمندان، مدت‌زمان انجام آزمون تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار افزایش می‌یابد و این ارتباط بین متغیرها معنا‌دار می‌باشد (P<0/05) (جدول شماره 2).


بین شاخص توده بدنی و آزمون تعادلی پویا همبستگی ضعیف و مستقیمی وجود دارد؛ با افزایش شاخص توده بدنی در بین سالمندان، مدت‌زمان انجام آزمون تعادلی پویا افزایش می‌یابد، اما این ارتباط بین متغیرها معنا‌دار نمی‌باشد (P<0/05).
با انجام آزمون من ویتنی تفاوتی بین دو جنس از نظر میانگین مقادیر آزمون تعادلی پویا یافت نشد (0/38=P). 
آزمون کروسکال والیس نشان داد میانگین مقادیر آزمون تعادلی پویا در بین 3 گروه سالمندان سالم، زانو‌‌درد و کمر‌‌‌درد متفاوت است و این مقادیر در سالمندان مبتلا به زانو‌‌درد به‌طور معناداری بیشتر از مبتلایان کمر‌‌‌درد و افراد سالم است (0/05=P) (تصویر شماره 1).

بحث
نتایج این پژوهش نشان داد میانگین مقادیر آزمون تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار در سالمندان مبتلا به زانو‌‌درد به‌طور معناداری بیشتر از مبتلایان سالم و کمر‌‌‌درد است که نشان می‌دهد تعادل پویا در زانودرد ضعیف‌تر است. از مطالعات مشابه در این زمینه می‌توان به مطالعه مانچ و همکاران اشاره کرد که به بررسی ارتباط بین درد مفاصل و زمین‌خوردن  در مردان سالمند پرداختند. طبق نتایج مطالعه، هرگونه درد در مفاصل زانو و کمر، موجب افزایش احتمال زمین‌خوردن در مردان سالمند می‌شود [24]. همچنین در مطالعه کیتایوچی و همکاران مشخص شد کمردرد و زانودرد با وقوع زمین خوردن همراه است [25]. نتایج این دو مطالعه با مطالعه حاضر همسویی ندارد. شاید به این دلیل باشد که از پرسش‌نامه برای ارزیابی زمین خوردن استفاده کردند. بااین‌حال، تاکنون مطالعه‌ای که بین زانودرد و کمردرد با انجام تست‌های تعادلی مقایسه‌ای داشته باشد، انجام نشده است. 
در مطالعه بنل و هینمن بر روی اختلال تعادل در افراد مبتلا به استئوآرتروز زانو در مقایسه با گروه کنترل با استفاده از تست‌های بالینی مشخص شد تعادل پویا در گروه استئوآرتروز زانو ضعیف‌تر است [26]. آرتروز زانو یکی از عوامل ایجاد زانودرد در سالمندان است. بنابراین نتایج این مطالعه با مطالعه حاضر همسویی دارد. بنل و هینمن همچنین اثر درد بر تعادل را در افراد سالمند سالم در رنج سنی 50 تا 60 سال بررسی کردند. آن‌ها با استفاده از تزریق سرم سالین هایپرتونیک به پد چربی زیر زانو، در این مفصل درد حاد ایجاد کردند و با بررسی تعادل به این نتیجه رسیدند که تعادل ایستا با درد حاد با شدت متوسط در ناحیه زانو رابطه معناداری نداشت [9]. دلیل عدم همسویی این یافته با مطالعه حاضر شاید در نوع تعادل و نوع درد است، زیرا در مطالعه ایشان، تعادل ایستا و درد حاد مورد بررسی قرار گرفته است. 
در مطالعه یانارداگ و همکاران با بررسی رابطه درد، تعادل، عملکرد راه رفتن و کیفیت زندگی در افراد سالمند مبتلا به درد لگن و زانو، بین درد لگن و زانو با تست تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار رابطه معناداری یافتند [27]. نوع تست تعادلی به‌کاررفته و درد زانو و نتیجه آن مشابه مطالعه حاضر است.
با افزایش سن، مقادیر آزمون تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار افزایش می‌یابد به این معنا که تعادل پویا کاهش می‌یابد. تاکاکس و همکاران در مطالعه خود بر روی عوامل مرتبط با تعادل پویا در افراد سالمند با استئوآرتروز زانو دریافتند که تعادل پویا با بالا رفتن سن به‌طور معناداری کاهش می‌یابد [28] که با نتیجه مطالعه ما همسویی دارد. کیس و همکاران، تعادل بعد از آشفتگی را در افراد 65 سال به بالا و دارای درجات مختلف استئوآرتروز زانو بررسی کردند. آن‌ها دریافتند که در گروه استئوآرتروز شدید زانو، سن و تعادل ایستا رابطه ندارند. در این مطالعه از آزمون تعادل ایستا استفاده شد و می‌تواند دلیل عدم همسویی با مطالعه ما باشد. 
با افزایش نمره پرسش‌نامه ترس از زمین خوردن، مقادیر آزمون تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار افزایش می‌یابد؛ یعنی تعادل پویا کاهش می‌یابد. از مطالعات مشابه در این زمینه مطالعه الوس و همکاران است که با بررسی روایی پرسش‌نامه ترس از زمین خوردن در افراد سالمند 65 سال به بالای ترک، بین نمره نهایی پرسش‌نامه ترس از زمین خوردن و مقادیر آزمون تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار همبستگی مثبت و معنادار یافتند [29]. رده سنی آزمودنی‌ها در مطالعه ایشان مشابه مطالعه حاضر است. در مطالعه هالاوی و همکاران نیز اعتبارسنجی نسخه عربی پرسش‌نامه ترس از زمین خوردن در افراد سالمند 60 سال به بالا انجام شد و بین نمره نهایی پرسش‌نامه ترس از زمین خوردن و مقادیر آزمون تعادلی برخاستن و راه رفتن زمان‌دار همبستگی مثبت و معنادار بود [30].
بین شاخص توده بدنی و آزمون تعادلی پویا ارتباط معناداری یافت نشد. محد سعید و همکاران با بررسی تعادل و ارتباط آن با فاکتورهای فیزیولوژیکی بدن در وضعیت‌های مختلف مفصل مچ پا، ارتباط معناداری بین تعادل و شاخص توده بدنی یافت نکردند [31]. آزمودنی‌های این مطالعه نیز سالمندان با میانگین سنی نزدیک به مطالعه حاضر بودند. در مطالعه گوویا  و همکاران بر روی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و تعادل و تحرک سالمندان پرتغال مشخص شد با افزایش شاخص توده بدنی تعادل به‌طور معناداری کاهش می‌یابد [32]. دلیل عدم همسویی با مطالعه حاضر شاید در تفاوت اقلیمی و میانگین سنی پایین‌تر آزمودنی‌ها باشد. 
در مطالعه سرشین  و همکاران نیز ارتباط معناداری بین شاخص توده بدنی با تعادل ایستا و پویا یافت شد [33]. تفاوت مطالعه ایشان نیز در انتخاب آزمودنی‌های جوان و ورزشکار بود. بین جنسیت و آزمون تعادلی پویا ارتباط معناداری یافت نشد. در مطالعه ناکاگاوا  و همکاران نیز بین جنسیت و تعادل در سالمندان، ارتباط معناداری یافت نشد [34]. از طرفی در مطالعه اسپینوزا  و همکاران بر روی تعادل پاسچرال و فاکتورهای زمانی و فضایی راه رفتن بر روی زنان و مردان سالمند مشخص شد که تعادل پاسچرال در مردان سالمند کمتر از زنان سالمند است [35]. نتیجه مطالعه آن‌ها با مطالعه حاضر همسو نیست. شاید تفاوت آن در ابزارهای اندازه‌گیری و فاکتورهای مورد بررسی در حین راه رفتن در سالمندان بود و اندازه‌گیری تعادل با آزمون‌های تعادلی انجام نشد. 

نتیجه‌گیری نهایی
بین سه گروه سالمندان سالم، کمردرد مزمن و زانودرد مزمن در اجرای تست تعادلی پویا تفاوت معنادار بود؛ گروه زانودرد مزمن عملکرد ضعیف‌تری در اجرای این تست داشتند. بنابراین توصیه می‌شود برای پیشگیری از نقص تعادل در سنین سالمندی، پیشگیری و درمان آسیب‌های زانو برای جلوگیری از دردهای مزمن در این ناحیه، در اولویت کار پزشکان و درمانگران حوزه سلامت قرار گیرد. همچنین با بالا رفتن سن و با بیشتر شدن نمره ترس از زمین خوردن در سالمندان، تعادل پویا به‌طور معناداری کاهش یافت که این امر اهمیت نقش عوامل دیگر غیر از دردهای مفصلی را در بر هم خوردن تعادل نشان می‌دهد. بدین ترتیب برای جلوگیری از برهم خوردن تعادل سالمندان و ارائه راهکارهای مناسب برای بهبود تعادل و پیشگیری از زمین خوردن آن‌ها باید به شناسایی عوامل دیگر مرتبط با نقص تعادل پرداخت.
محدودیت‌های مطالعه حاضر شامل حجم پایین نمونه موردمطالعه به‌دلیل شرایط فرهنگی نگهداری سالمندان در شهرستان مشهد بود، زیرا در اکثر موارد افراد در صورتی به مراکز نگهداری سالمندان برده می‌شوند که وابسته به تخت هستند. بنابراین طبق معیارهای ورود، امکان شرکت در مطالعه را نداشتند. بی‌حرکتی‌های طولانی در برخی سالمندان به‌دلیل شرایط متفاوت نگهداری از آن‌ها در مراکز سالمندی و همین طور تفاوت در پیشینه سالمندان ازنظر شرایط جسمانی و روانی از دیگر محدودیت‌های مطالعه حاضر بود. 
باتوجه‌به محدودیت حجم نمونه پیشنهاد می‌شود در مطالعات آینده، ارزیابی تعادل از سالمندان ساکن در جامعه صورت گیرد. از دیگر محدویت‌های تحقیق حاضر می‌توان به عدم ارزیابی فاکتورهای خطر دخیل در تعادل مانند داروهای مورداستفاده، وجود بیماری‌های مزمن، وجود افسردگی و غیره اشاره کرد. باتوجه‌به ویژگی‌های نمونه موردمطالعه، فرض توزیع نسبتاً یکسان فاکتورهای مورداشاره، دور از ذهن نیست، اما پیشنهاد می‌شود در مطالعات آتی، این مهم هم مورد توجه قرار گیرد. 

ملاحظات اخلاقی
پیروی از اصول اخلاق پژوهش
این پژوهش دارای کد IR.USWR.REC.1400.065 از کمیته اخلاق دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی می‌باشد و کلیه شرکت‌کنندگان از روند اجرای پژوهش آگاهی کامل داشتند و در مورد محرمانه ماندن اطلاعات به آن‌ها اطمینان داده شد. شرکت در پژوهش کاملاً آزادانه بود و شرکت‌کنندگان اجازه خروج از پژوهش را در هر زمان داشتند و از آ‌نها رضایت‌نامه‌ آگاهانه کتبی دریافت شد. 

حامی مالی
این پژوهش برگرفته از پایان‌نامه کارشناسی ارشد الهام آزرمی دانشجوی کارشناسی ارشد فیزیوتراپی، دانشکده توانبخشی، گروه آموزشی فیزیوتراپی، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی بوده است و هیچ‌گونه حمایت مالی از هیچ سازمان، نهاد، ارگان یا شخصی دریافت نکرده است. 

مشارکت نویسندگان
تمام نویسندگان در آماده‌سازی این مقاله مشارکت داشتند.

تعارض منافع
بنابر اظهار نویسندگان، این مقاله تعارض منافع ندارد.

تشکر و قدردانی
از اداره کل بهزیستی استان خراسان‌رضوی و کلیه سرای سالمندان شهر مشهد که همکاری لازم را برای اجرای تحقیق داشتند، سپاسگزاری می‌شود. همچنین از کلیه شرکت‌کنندگان در مطالعه جهت همکاری برای اجرای تحقیق قدردانی می‌شود.


 

References
1.Olshansky SJ, Carnes BA, Cassel CK. The aging of the human species. Scientific American. 1993; 268(4):46-52. [DOI:10.1038/scientificamerican0493-46] [PMID]
2.Mosallanezhad Z, Salavati M, Hellstrom K, Reza Sotoudeh G, Nilsson Wikmar L, Frandin K. Cross-cultural adaptation, reliability and validity of the Persian version of the Modified Falls Efficacy Scale. Disability and Rehabilitation. 2011; 33(25-26):2446-53. [DOI:10.3109/09638288.2011.574774] [PMID]
3.Muir SW, Berg K, Chesworth B, Klar N, Speechley M. Quantifying the magnitude of risk for balance impairment on falls in community-dwelling older adults: A systematic review and meta-analysis. Journal of Clinical Epidemiology. 2010; 63(4):389-406. [DOI:10.1016/j.jclinepi.2009.06.010] [PMID]
4.Shumway-Cook A, Baldwin M, Polissar NL, Gruber W. Predicting the probability for falls in community-dwelling older adults. Physical Therapy. 1997; 77(8):812-9. [DOI:10.1093/ptj/77.8.812] [PMID]
5.Shumway-Cook A, Patla AE, Stewart A, Ferrucci L, Ciol MA, Guralnik JM. Environmental demands associated with community mobility in older adults with and without mobility disabilities. Physical Therapy. 2002; 82(7):670-81. [DOI:10.1093/ptj/82.7.670] [PMID]
6.Legters K. Fear of falling. Physical Therapy. 2002; 82(3):264-72. [DOI:10.1093/ptj/82.3.264] [PMID]
7.Nodehi Moghadam A, Ehsani Fard F. [Prevalence of physical impairment among the elderlly persons of the Tehran City in 1385 (Persian)]. Salmand: Iranian Journal of Ageing. 2007; 1(2):125-31. [Link]
8.Kim IJ, Kim HA, Seo YI, Jung YO, Song YW, Jeong JY, et al. Prevalence of knee pain and its influence on quality of life and physical function in the Korean elderly population: A community based cross-sectional study. Journal of Korean Medical Science. 2011; 26(9):1140-6. [DOI:10.3346/jkms.2011.26.9.1140] [PMID] [PMCID]
9.Bennell KL, Hinman RS. Effect of experimentally induced knee pain on standing balance in healthy older individuals. Rheumatology (Oxford, England). 2005; 44(3):378-81. [DOI:10.1093/rheumatology/keh493] [PMID]
10.Nachemson A, Waddell G, Norlund A. Epidemiology of neck and low back pain. In: Nachemson A, Jonsson E, editors. Neck and back pain: The scientific evidence of causes, diagnos is and treatment. Philadelphia, Pennsylvania: Lippincott Williams & Wilkins; 2000.
11.Ebenbichler GR, Oddsson LI, Kollmitzer J, Erim Z. Sensory-motor control of the lower back: Implications for rehabilitation. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2001; 33(11):1889-98. [DOI:10.1097/00005768-200111000-00014] [PMID]
12.Wright VJ, Perricelli BC. Age-related rates of decline in performance among elite senior athletes. The American Journal of Sports Medicine. 2008; 36(3):443-50. [DOI:10.1177/0363546507309673] [PMID]
13.Lin HW, Bhattacharyya N. Balance disorders in the elderly: Epidemiology and functional impact. The Laryngoscope. 2012; 122(8):1858-61. [DOI:10.1002/lary.23376] [PMID]
14.Tsigkanos C, Gaskell L, Smirniotou A, Tsigkanos G. Static and dynamic balance deficiencies in chronic low back pain. Journal of Back and Musculoskeletal Rehabilitation. 2016; 29(4):887-93. [DOI:10.3233/BMR-160721] [PMID]
15.Tsonga T, Michalopoulou M, Malliou P, Godolias G, Kapetanakis S, Gkasdaris G, et al. Analyzing the history of falls in patients with severe knee osteoarthritis. Clinics in Orthopedic Surgery. 2015; 7(4):449-56. [DOI:10.4055/cios.2015.7.4.449] [PMID] [PMCID]
16.da Silva RA, Vieira ER, Fernandes KBP, Andraus RA, Oliveira MR, Sturion LA, et al. People with chronic low back pain have poorer balance than controls in challenging tasks. Disability and Rehabilitation. 2018; 40(11):1294-300. [DOI:10.1080/09638288.2017.1294627] [PMID]
17.Yardley L, Beyer N, Hauer K, Kempen G, Piot-Ziegler C, Todd C. Development and initial validation of the Falls Efficacy Scale-International (FES-I). Age and Ageing. 2005; 34(6):614-9. [DOI:10.1093/ageing/afi196] [PMID]
18.Khajavi D. [Validation and Reliability of Persian Version of Fall Efficacy Scale-International (FES-I) in community-dwelling older adults (Persian)]. Salmand: Iranian Journal of Ageing. 2013; 8(2):39-47. [Link]
19.Wewers ME, Lowe NK. A critical review of visual analogue scales in the measurement of clinical phenomena. Research in Nursing & Health. 1990; 13(4):227-36. [DOI:10.1002/nur.4770130405] [PMID]
20.Babaei Khorzoghi M, Sajjadian PS. [The effectiveness of bedtime exercises on sleep quality parameters and chronic nonspecific chronic low back pain after sleep in the elderly male (Persian)]. Salmand: Iranian Journal of Ageing. 2022; 17(1):44-61. [DOI:10.32598/sija.2021.2111.3]
21.Moshref-Razavi S, Sohrabi M, Sotoodeh MS. [Effect of neurofeedback interactions and mental imagery on the elderly’s balance (Persian)]. Salmand: Iranian Journal of Ageing. 2017; 12(3):288-99. [DOI:10.21859/sija.12.3.288]
22.Mirzaee GH, Noori-zadeh S. Comparison of functional balance in elderlies with and withouth total hip arthroplasty. Iranian Journal of Ageing. 2009; 8(13):21-6.
23.Ghavi S, Golmohamadi B, Sohrabi M, Karimi N, Rahimi M, Sahaf R. [The effect of whole body vibration exercise, mental practice on balance of elderly men (Persian)]. Salmand: Iranian Journal of Ageing. 2015; 9(4):306-15. [Link]
24.Munch T, Harrison SL, Barrett-Connor E, Lane NE, Nevitt MC, Schousboe JT, et al. Pain and falls and fractures in community-dwelling older men. Age and Ageing. 2015; 44(6):973-9. [DOI:10.1093/ageing/afv125] [PMID] [PMCID]
25.Kitayuguchi J, Kamada M, Inoue S, Kamioka H, Abe T, Okada S, et al. Association of low back and knee pain with falls in Japanese community-dwelling older adults: A 3-year prospective cohort study. Geriatrics & Gerontology International. 2017; 17(6):875-84. [DOI:10.1111/ggi.12799] [PMID]
26.Hinman RS, Bennell KL, Metcalf BR, Crossley KM. Balance impairments in individuals with symptomatic knee osteoarthritis: a comparison with matched controls using clinical tests. Rheumatology. 2002; 41(12):1388-94. [DOI:10.1093/rheumatology/41.12.1388] [PMID]
27.Yanardag M, Şimşek TT, Yanardag F. Exploring the relationship of pain, balance, gait function, and quality of life in older adults with hip and knee pain. Pain Management Nursing. 2021; 22(4):503-8. [DOI:10.1016/j.pmn.2020.12.011] [PMID]
28.Takacs J, Carpenter MG, Garland SJ, Hunt MA. Factors associated with dynamic balance in people with knee osteoarthritis. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. 2015; 96(10):1873-9. [DOI:10.1016/j.apmr.2015.06.014] [PMID]
29.Ulus Y, Durmus D, Akyol Y, Terzi Y, Bilgici A, Kuru O. Reliability and validity of the Turkish version of the Falls Efficacy Scale International (FES-I) in community-dwelling older persons. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2012; 54(3):429-33. [DOI:10.1016/j.archger.2011.06.010] [PMID]
30.Halaweh H, Svantesson U, Rosberg S, Willen C. Cross-cultural adaptation, validity and reliability of the Arabic version of the Falls Efficacy Scale-International (FES-I). Medical Principles and Practice : International Journal of the Kuwait University, Health Science Centre. 2016; 25(1):1-7. [DOI:10.1159/000441128] [PMID] [PMCID]
31.Mohd Said A, Manaf H, Bukry SA, Justine M. Mobility and balance and their correlation with physiological factors in elderly with different foot postures. BioMed Research International. 2015; 2015:385269. [DOI:10.1155/2015/385269] [PMID] [PMCID]
32.Gouveia ÉR, Gouveia BR, Ihle A, Kliegel M, Marques A, Freitas DL. Balance and mobility relationships in older adults: A representative population-based cross-sectional study in Madeira, Portugal. Archives of Gerontology and Geriatrics. 2019; 80:65-9. [DOI:10.1016/j.archger.2018.10.009] [PMID]
33.Sarshin A, Alijani E, Faiz Elahi F, Shojauddin S, Pashaei S, Abdi J. [Correlation of body composition indices with static and dynamic balance (Persian)]. Sports Science Quarterly. 2012; 4(9):69-93. [Link]
34.Nakagawa HB, Ferraresi JR, Prata MG, Scheicher ME. Postural balance and functional independence of elderly people according to gender and age: Cross-sectional study. Sao Paulo Medical Journal = Revista paulista de medicina. 2017; 135(3):260-5. [DOI:10.1590/1516-3180.2016.0325280217] [PMID] [PMCID]
35.Espinoza-Araneda J, Bravo-Carrasco V, Álvarez C, Marzuca-Nassr GN, Muñoz-Mendoza CL, Muñoz J, et al. Postural balance and gait parameters of independent older adults: A sex difference analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health. 2022; 19(7):4064. [DOI:10.3390/ijerph19074064] [PMID] [PMCID]