اهداف: بالارفتن امید به زندگی و افزایش جمعیت سالمند علی‌رغم بازتاب رضایت بخش خود، مسائل و مشکلاتی را در سال‌های پایانی عمر، به‌ویژه در رابطه با سلامت و بیماری به همراه دارد. بیماری‌های مزمن به لحاظ افزایش هزینه های درمان و نیاز به مراقبت‌های طولانی از آن جمله اند.

مواد و روش‌ها: در بحث‌های مربوط به اپیدمیولوژیک ترنزیشن بطور کلی به جایگزینی بیماری‌های مزمن با بیماری‌های عفونی اشاره می‌شود، اما مصادیق آن به تفضیل مورد بحث و گفت‌وگو قرار نمی‌گیرد. تحلیل دقیق‌تر این موضوع که کدام بیماری مزمن با کدام ویژگی‌های جمعیتی، اقتصادی - اجتماعی و خدماتی اولویت را در سلسه مراتب تولید و مصرف خدمات به خود اختصاص می‌دهد نیازمند مطالعات موردی است تا نشانه‌ها و الگوهای ترنزیشن را در هر جامعه‌ای به‌طور برجسته‌ای بتوان معرفی نمود، این مطالعه تا حد بسیار ناظر به این موضوع است.

یافته‌ها: مطالعه حاضر در دو بیمارستان شهرستان دامغان طراحی و اجرا شده است و طی آن پرونده کلیه سالمندان بیمار (بالای 60 سال) بستری تحت پوشش بیمه خدمات درمانی در جست‌وجوی یافتن الگوهای مسلط بیماری و هزینه‌های درمان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند.

نتیجه‌گیری: عمده‌ترین دلیل بستری، ابتلا به بیماری‌های دستگاه گردش خون و بیشترین جراحی انجام شده، در رابطه با جراحی کاتاراکت گزارش شده است. بیماری‌های اعصاب و روان بالاترین میانگین هر بار بستری را به خود اختصاص داده است.