اهداف: در مورد نقش چای در پوکی استخوان مطالعات متعددی منتشر شده است که در بسیاری از آنها نتایج ضد و نقیضی گزارش شده است. این متاآنالیز با هدف بررسی تأثیر مصرف چای بر روی خطر شکستگی استخوان انجام شده است.

مواد و روش‌ها: این مطالعه بصورت مرور سیستماتیک و متاآنالیز بر روی مقالات منتشر شده بین سالهای 1980 تا 2010 انجام شد. به این منظور ابتدا بر اساس جستجو در پایگاه های اطلاعات پزشکی MEDLINE ،Pubmed ،ISI ،EMBASE و Cochrane با استفاده از یک استراتژی جستجوی مقالات و با کلمات کلیدی به‌دست آمده از MESH شامل Caffeine و Tea و Coffee و مشتقات آنها و بررسی ارتباط آنها با کلمات کلیدی Osteoporosis ،Bone density ،BMD (Bone Mineral Density) و Fracture، کلیه مقالاتی که از سال 1980 تا کنون در این زمینه به زبان انگلیسی منتشر شده‌اند، توسط دو پژوهشگر مستقل استخراج شدند. سپس با مطالعه خلاصه مقالات، مطالعاتی را که کاملا بی‌ارتباط با سوال تحقیق بوده، حذف شده و با بررسی متن کامل مقالات، مقالات کاملا مرتبط با هدف این پژوهش، انتخاب شدند. در مرحله آخر از میان مقالات انتخاب شده بر اساس معیارهای ارزشیابی نقادانه، مقالاتی که شرایط ورود به مطالعه را داشتند جهت آنالیز انتخاب گردیدند.

یافته‌ها: در جستجوی اولیه، تعداد 421 مقاله استخراج شد که بعد از بررسی عناوین و خلاصه مقالات، 78 مقاله برگزیده شده و متن کامل آن‌ها تهیه و بررسی شد که از میان آنها تنها 8 مقاله شرایط لازم برای شرکت در آنالیز را داشتتند. متاآنالیز انجام شده بر روی این مطالعات مشاهده‌ای که تاثیر مصرف چای بر روی شکستگی استخوان گردن فمور را گزارش کرده بودند نشان می‌دهد که مصرف چای اثر پیشگیرانه در بروز شکستگی دارد ولی این تاثیر معنی‌دار نیست (RR=0/872، 0/733-1/038). در صورتیکه آنالیز را به تفکیک نوع مطالعه انجام دهیم مشاهده می شود که بر اساس نتایج منتشر شده در مطالعات کوهورت، مصرف چای به‌صورت معنی‌داری در کاهش خطر شکستگی استخوان گردن فمور موثر بوده است (RR=0/749، 0/603-0/929) ولی مطالعات مورد شاهدی افزایش مختصری در این احتمال خطر را نشان داده اند که از لحاظ آماری معنی‌دار نیست (RR=1/157، 0/863-1/553).

نتیجه‌گیری: چای به عنوان نوشیدنی رایج، علاوه بر اثرات آنتی‌اکسیدانی فراوان ناشی از دارا بودن مقادیر بالای فلاونوئیند‌ها و پلی‌فنول‌ها، می‌تواند خطر شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان را کاهش دهد. باید در نظر داشت که هیچ مرور سیستماتیکی نمی‌تواند جانشین یک مطالعه اولیه خوب طراحی شده شود؛ از این رو پیشنهاد می‌شود که مطالعات مشاهده‌ای آینده‌نگر با حجم نمونه کافی، گروه کنترل و مدت پیگیری مناسب طراحی و اجرا گردد.