1، احمد برجعلی2 ، فرامرز سهرابی2
2- گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه علامه‌طباطبایی
اهداف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش شادکامی بر افزایش امید در سالمندان صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: مطالعۀ حاضر از نوع کاربردی و طر ح نیمه‌آزمایشی پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه کنترل نابرابر بود. به‌منظور اجرای این مطالعه، با استفاده از روش نمونه‌گیری دردسترس، ۲۴ نفر از سالمندان مقیم خانۀ سالمندان مشهد که موقعیت ورود به گروه نمونه را داشتند، انتخاب شدند و به‌طور مساوی، در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در‌نهایت، به‌دلیل افت تعداد آزمودنی‌ها، نتایج ۲۰ نفر از آن‌ها، یعنی ۱۰ نفر از گروه آزمایشی و ۱۰ نفر از گروه کنترل مطالعه شد. به‌منظور گردآوری داده‌ها، از پرسش‌نامۀ امید اشنایدر (۱۹۹۱) با ضریب پایایی ۸۴ درصد استفاده شد. پس از اجرای پیش‌آزمون، آموزش شادکامی به‌صورت ۱۰ جلسۀ گروهی و به‌مدت ۵ هفته و ۲ جلسه در هفته، برای گروه آزمایش انجام شد. برای گروه کنترل، هیچ مداخلۀ درمانی صورت نگرفت و در لیست انتظار ماندند. پس از پایان آموزش، پس‌آزمون برای هر دو گروه تکرار شد و در مرحلۀ پیگیری، یعنی ۴۵ روز پس از اِعمال متغیر مستقل، آزمون امید برای گروه آزمایش تکرار شد. به‌منظور تجزیه‌و‌تحلیل نتایج، روش تحلیل پراکنش و تی هم‌بسته به‌کار رفت.
یافته‌ها: معناداریِ رابطۀ بین متغیر وابستۀ امید و متغیر مستقل را نشان داده شد. بررسی میانگین‌‌های تعدیل‌شدۀ متغیر امید در گروه کنترل و آزمایش، جهت رابطه را نشان داد. مقایسۀ نمرات آزمودنی در گروه آزمایش در مرحلۀ پس‌آزمون و مرحلۀ پیگیری، ازطریق آزمون تی هم‌بسته، نشان‌دهندۀ تفاوت‌نداشتن میانگین‌ها در متغیر امید بود.
نتیجه‌گیری: آموزش شادکامی، افزایش امید در سالمندان را به‌دنبال دارد و اثر این آموزش بر متغیر امید، در مرحلۀ پیگیری ثبات داشته است. ازاین‌رو، نظر به اهمیت مسئلۀ سالمندی و مسائل روان‌شناختی آن و با‌توجه‌به نتایج این مطالعه و آثار آموزش شادکامی در سالمندان، می‌توان از مجموعۀ مهارت‌ها و توانمندی‌‌های آموختنی آن، برای کمک به حل مشکلات روان‌شناختی و افزایش میزان امید در سالمندان بهره جست.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |