اهداف: سالمندی دوره‌ای است که با تغییرات فرسایشی تدریجی، پیشرونده و خودبه‌خودی، در بیشتر دستگاه‌ها و عملکردهای فیزیولوژیک بدن همراه است. از این تغییرات، می‌توان به تغییرات در دستگاه‌های درگیر در کنترل تعادل اشاره کرد که می‌تواند سالمندان را در معرض صدمات جدی ناشی از کاهش تعادل از جمله شکستگی‌های استخوانی قرار دهد و جامعه را متحمل هزینه‌های درمانی بالایی کند. ازاین‌رو، هدف از این تحقیق بررسی عملکرد حرکتی سالمندان به‌دنبال تمرینات یوگا و پیلاتس بود. 
مواد و روش‌ها: این تحقیق نیمه‌تجربی با استفاده از طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون گروه‌های تصادفی انجام شد که در آن مردان سالمند چاق بالای 60 سال (1/6±62/2 سال) به‌صورت تصادفی به 3 گروه تمرینات یوگا (21 نفر)، گروه پیلاتس (20 نفر) و کنترل (20 نفر) تقسیم شدند. تمرینات یوگا به‌مدت 8 هفته و 3 جلسه در هفته انجام می‌شد و شامل تمرینات آسانا، تمرینات پرانایاما و تمرینات مراقبه بود. جلسات تمرین پیلاتس به سه مرحله گرم‌کردن، تمرینات اصلی و بازگشت به حالت اولیه تقسیم و تمرینات در حالات مختلف خوابیده، نشسته و ایستاده اجرا می‌شد. حرکات از ساده شروع و به‌تدریج بر شدت آنها افزوده می‌شد. تمرینات پیلاتس نیز به‌مدت 8 هفته و 3 جلسه در هفته انجام می‌شد. در این پژوهش، آزمون‌های عملکرد حرکتی (آزمون قدرت عضلانی اندام تحتانی، تعادل ایستا، تعادل پویا و انعطاف بدنی) به‌کار گرفته شد و برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی توکی مورداستفاده قرار گرفت. برای سنجش تعادل ایستا برحسب ثانیه و صدم ثانیه از آزمون استورک استفاده شد. در این آزمون سالمند روی کف پای برتر می‌ایستاد و کف پای دیگر خود را روی کناره داخلی زانوی پای اتکا به‌گونه‌ای قرار می‌داد که انگشتان کاملاً روبه‌پایین و دست‌ها در طرفین روی تاج خاصره قرار گیرد. با علامت آزمونگر آزمودنی پاشنه پای برتر را از روی زمین بلند و تاجایی‌که می‌توانست تعادل خود را حفظ می‌کرد. برای سنجش انعطاف‌پذیری از آزمون ولز استفاده شد. آزمودنی با پاهای کاملاً کشیده روی زمین می‌نشست و کف پاهایش را به جعبه انعطاف‌سنج می‌چسباند و با خم‌کردن بدن به جلو بدون خم‌کردن زانوها، با کمک نوک انگشتان هر دو دست اهرم روی جعبه را به طرف جلو حرکت می‌داد و تا جای ممکن به جلو خم می‌شد. برای اندازه‌گیری تعادل پویا، آزمون بالا و پایین‌رفتن از پله به‌کارگرفته شد. در این آزمون، آزمودنی‌ها هفت بار از یک صندلی با ارتفاع 20 سانتی‌متر بالا و پایین می‌روند. فرد با یک پا بالا می‌رود و به‌دنبال آن پای دیگر را به بالای صندلی می‌برد و درادامه، ابتدا پای اول و درنهایت، پای دیگر را پایین می‌آورد. هربار تکرار این حرکات یک مرتبه محسوب می‌شد و زمانی‌که آزمودنی هفت مرتبه این کار را انجام می‌داد، رکورد زمانی ثبت می‌شد. برای سنجش قدرت عضلانی پایین تنه و پاها، آزمون صندلی ایستاده مورداستفاده قرار گرفت. آزمودنی درحالی‌که لبه یک صندلی نشسته بود، طی 30 ثانیه می‌بایست تا حد توان خود می‌ایستاد و دوباره به وضعیت نشسته برمی‌گشت. میانگین تعداد دفعات انجام این حرکت در دو دوره زمانی 30 ثانیه‌ای به‌عنوان رکورد نهایی محسوب می‌شد. برای تحلیل داده‌ها، از آزمون تحلیل واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد پروتکل تمرینی پیلاتس و یوگا موجب افزایش وزن عضلات و کاهش درصد چربی در اندام تحتانی آزمودنی­‌ها می‌شود (0/05≥P) و بهبود معنی‌داری در نمرات آزمون تعادل ایستا، پویا، قدرت عضلانی اندام تحتانی و انعطاف بدنی به‌وجود می‌آورد (0/05≥P). این در حالی است که اختلاف معنی‌داری بین دو گروه تجربی در بهبود عوامل مذکور گزارش نشد (0/05≤P).
نتیجه‌گیری: براساس یافته‌های این پژوهش، به‌کارگیری تمرینات یوگا و پیلاتس تعادل ایستا و پویا، قدرت عضلانی اندام تحتانی و... بهبود می‌بخشد. ازآنجایی‌که بهبود متغیرهای عملکرد حرکتی مذکور تأثیر بسزایی در جلوگیری از افتادن سالمندان دارد؛ بنابراین، به‌کارگیری این تمرینات برای سالمندان توصیه می‌شود.