اهداف: با توجه به رشد سریع جمعیت سالمندان در قرن 21 به ویژه در کشورهای در حال توسعه، توجه به برآورده‌کردن نیازهای جسمانی و روانی سالمندان ضروری است. پژوهش حاضر به منظور مقایسه احساس تنهایی و سلامت عمومی در سالمندان ساکن خانواده و سرای سالمندان مناطق شمال شهر تهران انجام شده است.

مواد و روش‌ها: مطالعه از نوع مقطعی-مقایسه‌ای بوده است. نمونه‌های پژوهش 180 نفر (96 سالمند مرد و 84 سالمند زن؛ 103 سالمند ساکن خانه سالمندان و 77 سالمند ساکن در خانواده) با میانگین سنی 73 سال و انحراف استاندارد 8 بود که به شیوه در دسترس انتخاب شدند. پرسش‌نامه‌های سلامت عمومی و احساس تنهایی در مورد آن‌ها به اجرا درآمد و داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس دو عاملی مورد تحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که بین سالمندان ساکن خانه سالمندان و سالمندان ساکن در خانواده‌ها از لحاظ سلامت عمومی تفاوت معنی‌داری وجود دارد. (F(1/176)=105/5, P=0/0001) به این صورت که سلامت عمومی سالمندان ساکن خانه سالمندان به‌طور معنی‌داری کمتر از سالمندان ساکن خانواده‌ها بود. همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که بین سالمندان ساکن خانه سالمندان و سالمندان ساکن خانواده‌ها از لحاظ احساس تنهایی تفاوت معنی‌داری وجود دارد. (P=0/0001 و 5/105=(1/176)F) به این صورت که نمرات احساس تنهایی سالمندان ساکن خانه سالمندان به طور معنی‌داری بیشتر از سالمندان ساکن خانواده‌ها بود. علاوه بر این یافته‌های تحقیق نشان داد که بین احساس تنهایی مردان و زنان تفاوت معنی‌داری وجود دارد، (F(1/176)=15/84, P=0/0001) بدین صورت که احساس تنهایی مردان به‌طور معنی‌داری بیشتر از زنان بود.

نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که زندگی با سایر اعضای خانواده بر سلامت جسمانی و روانی سالمندان تأثیر مثبت دارد. بنابراین با توجه به موقعیت روانی‌فرهنگی سالمندان در ایران، بهترین مکان برای برآورده‌شدن نیازهای روانشناختی آنان خانواده است.