اهداف: با توجه به آسیب‌پذیری تعداد قابل ملاحظه‌ای از سالمندان به‌علت مسائل گوناگون جسمانی، روانی-اجتماعی و خانوادگی، هدف پژوهش حاضر ارائه یک نظریه براساس گردآوری نظام‌مند داده‌ها در حوزه سالمندی است.
مواد و روش‌ها: روش مطالعه‌ حاضر نوع خاصی از سنت پژوهش کیفی به نام نظریه داده‌بنیاد است و نمونه پژوهش شامل 20 نفر از سالمندان (10 زن و 10 مرد) بود که به‌شیوه‌ نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش حاضر را سطح جامعه شامل مکان‌های عمومی مانند پارک‌ها، مکان‌های تفریحی، سالن‌های انتظار ادارات و بیمارستان‌ها تشکیل می‌داد. ضمن انجام مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با 20 نفر از سالمندان شهر تبریز و بررسی نظرات اعضای خانواده آنها، مجموعه‌ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری بازگردآوری و از بطن آن‌ها مقوله‌هایی استخراج گردید. سپس در مرحله کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله‌ها ذیل عناوین شرایط علّی، پدیده محوری، مقوله راهبردی، شرایط محیطی، مقوله واسطه‌ای و مقوله پیامدی در قالب پارادایم تعیین شد. در ادامه و در مرحله کدگذاری گزینشی، اجزای پارادایم کدگذاری تشریح، سیر سالمندی ترسیم و نظریه خلق شد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش، 6 مؤلفه اصلی و 39 زیرمؤلفه را برای پیری استخراج و آن‌ها را در قالب الگوی نظری بر مبنای نظریه داده‌بنیاد ارائه نموده است.
نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش ضمن اشاره به نیازهای بهداشت روانی و مسائل خانوادگی، هیجانی سالمندان، به شناخت و مفهوم‌پردازی متغیرهای مختلف مؤثر بر زندگی سالمندان براساس نظریه داده بنیاد تأکید می‌کند.