اهداف: امروزه سالمندی به یک پدیده مهم جهانی تبدیل شده است و توجه به مسائل این مرحله یک ضرورت اجتماعی محسوب میشود. در این سن خودکارآمدی با ابعاد روانشناختی از جمله احساس تنهایی مرتبط است. سالم پیرشدن حق همه افراد بشر است و این امر بر اهمیت پدیده سالمندی و پیشگیری از مشکلات سالمندان و درنهایت ارائه بهتر مراقبت به این جمعیت آسیبپذیر میافزاید و ارتقای سطح خودکارآمدی و ابعاد روانشناختی سالمندان را از اهداف دستاندرکاران تأمین سلامت جامعه قرار میدهد. این مطالعه با هدف مقایسه خودکارآمدی و احساس تنهایی در سالمندان ساکن و غیرساکن آسایشگاههای سالمندی شهرکرد انجام شده است.
مواد و روشها: این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی-مقایسهای بود و نمونههای موردمطالعه را 100 نفر از زنان و مردان بالای 60 سال تشکیل میدادند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامه سهبخشی شامل پرسشنامه خودکارآمدی شرر و پرسشنامه احساس تنهایی استفاده شد. دادهها پس از جمعآوری با استفاده از نسخه 16 نرمافزار SPSS مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج حاصل از دادهها نشان داد بیشتر شرکتکنندگان در هر دو گروه از نمونههای این پژوهش، زن 40 نفر (80درصد) بودند. میانگین سنی واحدهای ساکن در خانواده 8/22±75/58 سال و در آسایشگاه سالمندی 7/93±77/78 سال بود. همچنین با توجه به نتایج، میانگین و انحراف معیار خودکارآمدی در سالمندان ساکن خانواده (11/48±51/76) بیشتر از سالمندان ساکن آسایشگاه سالمندی (5/26±48/44) بود. براساس یافتهها خودکارآمدی با وضعیت اشتغال و رضایت از اعضای خانواده در سالمندان ساکن در خانواده ارتباط معنیداری داشت. همچنین بین خودکارآمدی با گروه سنی، محل سکونت، رضایت از سرای سالمندان و احساس تنهایی با میزان تحصیلات و رضایت از سرای سالمندان نیز ارتباط معنیداری وجود داشت. نتایج نشان داد میزان تنهایی در سالمندان ساکن آسایشگاه سالمندی (11/01±121/36) در مقایسه با میزان تنهایی در سالمندان ساکن خانواده (24/25±120/94) بیشتر است. همچنین در سالمندان ساکن خانواده بین خودکارآمدی و تمام ابعاد احساس تنهایی ارتباط معکوس معنیداری وجود دارد (0/001=P).
نتیجهگیری: با توجه به پایینبودن میانگین نمره خودکارآمدی سالمندان ساکن سرای سالمندان، ضرورت توجه بیشتر مسئولان خانههای سالمندی به نیازهای سالمندان و آموزشهای همگانی ترویج فرهنگ نگهداری از سالمندان در کانون خانواده، از مواردبسیار مهم و اساسی است. ازاینرو همه نهادها و سازمانهایی که اهداف مهمی همچون سالمند سالم را موردتوجه قرار میدهند، باید با برنامهریزی، آموزش و مشاوره با خانوادههای دارای سالمند، گامی مهم برای رسیدن به اهداف خود بردارند. همچنین با توجه به نتایج حاصل از ارتباط خودکارآمدی و احساس تنهایی، ارزیابی خودکارآمدی بهعنوان یکی از موارد تأثیرگذار در ابعاد روانشناختی افراد درنظرگرفته شود؛ زیرا تقویت خودکارآمدی، موجب مدیریت استرس و بهبود سلامت روانی خواهد شد. با توجه به نتایج حاصل از ارتباط خودکارآمدی و احساس تنهایی، ارزیابی خودکارآمدی راهی برای حمایت از خودمراقبتی سالمندان محسوب میشود؛ چراکه تقویت خودکارآمدی موجب مدیریت استرس و بهبود سلامت روانی خواهد شد.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |