دوره 11، شماره 1 - ( بهار 1395 )                   جلد 11 شماره 1 صفحات 125-118 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


1- دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
2- گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهیدبهشتی، تهران، ایران. ، abedi005@gmail.com
3- استادیار پژوهشکده خانواده، دانشگاه شهید بهشتی
4- ، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی
5- گروه مشاوره، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.
چکیده:   (10211 مشاهده)

اهداف: هدف از پژوهش حاضر بررسی معناداری زندگی در بین سالمندان ساکن آسایشگاه‌های شهر اصفهان براساس میزان حمایت اجتماعی ادراک‌شده آنان از سه منبع خانواده، دوستان و افراد مهم زندگی‌شان بود. 
مواد و روش‌ها: در این پژوهش، تعداد 120 نفر (68 نفر مرد و 52 نفر زن) از سالمندان زن و مرد ساکن آسایشگاه‌های شهر اصفهان از طریق نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند و با استفاده از پرسش‌نامه‌های معناداری زندگی و حمایت اجتماعی ادراک‌شده زیمت و همکاران (1988)، مورد بررسی قرار گرفتند. 
یافته‌ها: نتایج تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام و چندمتغیری داده‌ها نشان داد که 28/2درصد تفاوت‌های فردی در معناداری زندگی سالمندان به تفاوت‌های فردی در مؤلفه‌های حمایت اجتماعی ادراک‌شده (خانواده، دوستان و افراد مهم) بین آنها مربوط است که به‌ترتیب عامل خانواده و افراد مهم، بیشترین تأثیر معنادار را در تبیین تغییرات و پیش‌بینی معناداری زندگی سالمندان داشته‌اند. این همبستگی از نظر آماری معنی‌دار است (0/001=P). همچنین مدل رگرسیونی تبیین‌شده نیز براساس آزمون تحلیل واریانس انجام‌شده، خطی و معنادار است؛ زیرا مقدار آزمون F برای تعیین معنی‌داری اثر متغیرهای مستقل بر معناداری زندگی سالمندان 15/353 با سطح معنی‌داری 0/001=P است. معنی‌داری ضرایب رگرسیون نشان می‌دهد خانواده به‌طورمعنی‌داری، معناداری زندگی سالمندان را پیش‌بینی می‌کند؛ یعنی 19/8درصد واریانس بین خانواده و معناداری زندگی سالمندان مشترک است که با اضافه‌شدن مؤلفه افراد مهم، شدت رابطه به 27/1درصد افزایش می‌یابد.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد، سالمندانی که در سطح قوی‌تری از حمایت اجتماعی قرار دارند، احساس معنا در زندگی آنها نیز به‌طورمعناداری بیشتر است. به‌عبارت‌دیگر احساس معنا در زندگی، با سطوح حمایت اجتماعی ادراک‌شده قوی، ارتباط معناداری دارد و به‌گونه‌ای بخش مهمی از تفاوت‌های فردی در معناداری زندگی سالمندان، به تفاوت‌های فردی در میزان حمایت اجتماعی ادراک‌شده توسط آنان مربوط است؛ بنابراین، امروزه با توجه به دگرگونی‌های اجتماعی و ازدیاد مشغله فرزندان و کاهش ارتباط آن‌ها با والدین سالمند، پیش‌بینی می‌شود که کاهش حمایت درک‌شده از طرف خانواده توسط سالمندان -که مهم‌ترین مؤلفه پیش‌بینی‌کننده معناداری زندگی از میان دیگر مؤلفه‌های حمایت اجتماعی ادراک‌شده است-، میزان معناداری زندگی آنان را تحت‌تأثیر قرار دهد. با توجه به گفته‌های سالمندان در مصاحبه‌های انجام‌شده با آنان، نقش کل اعضای خانواده در افزایش کیفیت زندگی سالمندان و دستیابی به تجربه لذت‌بخش از مؤلفه‌های معناداری زندگی محسوب می‌شود. ازاین‌رو، انتظار می‌رود با افزایش کیفیت و کمیت ارتباط اعضای خانواده با سالمندان، بتوان حمایت موردنیاز آنان را از طریق خانواده تأمین کرد. این امر مستلزم آگاهی و درک کافی اعضای خانواده از شرایط جسمانی و روانی سالمندان است. این مطالعه نشان داد درمجموع با توجه به تأثیرگذاری حمایت اجتماعی ادراک‌شده سالمندان در معناداری زندگی آنان، توجه بیشتر به مؤلفه‌های حمایت اجتماعی ادراک‌شده در قشر آسیب‌پذیر سالمند احساس می‌شود.

متن کامل [PDF 4107 kb]   (4534 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: سالمند شناسی
دریافت: 1394/7/30 | پذیرش: 1394/10/22 | انتشار: 1395/1/13

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.