اهداف: پدیده سالمندی و مسائل دنبال آن، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های آینده در نظر گرفته می‌شود. مطالعات در زمینه سوءرفتار با سالمندان در ایران، بسیار محدود و ناچیز بوده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان و انواع سوءرفتار خانگی با سالمندان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهرستان گرگان و آق‌قلا در سال 1393 انجام شده است.
مواد و روش‌ها: این پژوهش توصیفی‌تحلیلی روی زنان و مردان سالمندی انجام گرفت که در مراکز بهداشتی شهری و روستایی شهرستان گرگان و آق‌قلا دارای پرونده بودند. در این مطالعه 465 نفر از این افراد به‌وسیله نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات از طریق مصاحبه چهره‌به‌چهره با سالمندان و تکمیل پرسش‌نامه «سوءرفتار با سالمندان»، پس از تأیید نبودِ مشکلات شناختی (کسب نمره 6 یا بالاتر از نسخه فارسی آزمون کوتاه وضعیت شناختی) انجام شد. داده‌ها با استفاده از نسخه 16 نرم‌افزار SPSS و با آمارهای توصیفی (درصد، فراوانی، میانگین و انحراف معیار) و آزمون‌های استنباطی (کای اسکوئر و آزمون تی) تحلیل گردید.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که 63/3درصد از نمونه‌های پژوهش، حداقل یکی از انواع سوءرفتار را تجربه کرده بودند. بیشترین میزان شیوع سوءرفتار مربوط به غفلت مراقبتی (59/8درصد) و سپس سوءرفتار روان‌شناختی (53/3درصد) و کمترین آن مربوط به سوءرفتار جسمی (8درصد) و طردشدگی (8/2درصد) است. بین میزان سوءرفتار و متغیرهای جنس (0/034>P)، مکان زندگی (0001>P)، قومیت (0001>P) و سن (0/035>P) بین دو گروه سالمندان تحت سوءرفتار قرار گرفته و تحت سوء‌رفتار قرار نگرفته تفاوت معناداری وجود دارد.
نتیجه‌گیری: با توجه به میزان بالای سوءرفتار نسبت به سالمندان، به نظر می‌رسد وجود برنامه‌هایی برای افزایش آگاهی سالمندان، مراقبان آن‌ها و پرسنل بهداشتی برای پیشگیری و کاهش غفلت و سوءرفتار با سالمندان ضروری باشد.