اهداف: این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی تمرین های هاتایوگا بر تعادل ایستا و پویای زنان سالمند صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: جامعه آماری این مطالعه نیمه تجربی را زنان سالمند شهر مشهد (۱۳۸۸) تشکیل دادند که داوطلب شرکت در پژوهش بودند. ۲۹ زن سالمند سالم (دامنه سنی ۵۶-۷۲ سال) به روش در دسترس و داشتن ملاک‌های ورود (عدم وجود سابقه بیماری پوکی استخوان پیشرفته، جایگزینی لگن، کوری تدریجی، پارکینسون، سرگیجه، و جراحی در یک سال گذشته) در نمونه آماری قرار گرفتند. تعادل ایستا و پویا به ترتیب از طریق آزمون ثبات وضعیتی و خطر افتادن به وسیله دستگاه تعادلی بایودکس قبل و بعد از مداخله سنجیده شد .برنامه تمرینی هاتایوگا در سه جلسه (یک ساعت) درهفته و به مدت هشت هفته اجرا شد؛ تحلیل آماری داده ها با استفاده از آزمون‌های تحلیل واریانس و t همبسته در سطح معناداری α=۰,۰۵ انجام شد.
یافته‌ها: یافته های پژوهش نشان داد که برنامه تمرینی هاتا یوگا به مدت ۲۴ جلسه تأثیر معناداری بر تعادل ایستا: ثبات کلی (P=۰/۰۰۱)، تعادل قدامی-خلفی (P=۰/۰۰۲)، تعادل داخلی-خارجی (P=۰/۰۰۶) و همچنین تعادل پویای زنان سالمند داشت (P=۰/۰۱).
نتیجه‌گیری: با توجه به اثر بخشی برنامه تمرینی هاتایوگا بر تعادل ایستا و پویا به نظر می رسد برنامه تمرینی با بهبود قدرت عضلانی زنان سالمند به ویژه استقامت و قدرت عضلات در اندام تحتانی واحتمالاً با افزایش کارایی سیستم حرکتی و عصبی و تقویت سازوکار گیرنده های عمقی عضلات و مفاصل بر تعادل اثر داشته و به کاهش خطر زمین خوردن در زنان سالمند منجر شده است.
