اهداف: انزوای اجتماعی سالمندان یکی از نگرانی‌های عمده جهانی است که پیامدهای منفی گسترده‌ای دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی خصوصیات روان‌سنجی نسخه فارسی مقیاس‌های گسست اجتماعی و انزوای ادراک‌شده در سالمندان ایرانی انجام شد.
مواد و روش ها: فرایند ترجمه، طبق پروتکل استاندارد سازمان بهداشت جهانی، بعد از اخذ مجوز از طراحان مقیاس‌ها انجام شد. اعتبار صوری و محتوا در پنل خبرگان ارزیابی شد. سازگاری درونی، پایایی و روایی سازه به ترتیب با آلفای کرونباخ، آزمون و باز‌آزمون و تحلیل همبستگی ارزیابی شد. روایی محتوا با محاسبه نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوا ارزیابی شد. روایی سازه و ساختار عاملی، با استفاده از تحلیل عاملی و مدل‌سازی معادلات ساختاری در ۳۹۰ نفر سالمند ۶۰ سال یا بالاتر ساکن شهر تبریز بررسی شد. تحلیل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۶ و AMOS نسخه ۲۴ انجام شد.
یافته ها: نسبت روایی محتوا و شاخص روایی محتوای مقیاس گسست اجتماعی (۰/۹۸=CVR و ۰/۹۱=CVI) و انزوای ادراک‌شده (۰/۹۱=CVR و ۰/۹۶=CVI) بود. آلفای کرونباخ نسخه فارسی مقیاس‌های گسست اجتماعی (۰/۶۴) و انزوای ادراک‌شده (۰/۷۶) نشانگر ثبات درونی قابل‌قبول بود. تحلیل عاملی اکتشافی با چرخش واریماکس، نشان‌دهنده شکل‌گیری عامل‌های جدیدی برای هر ۲ مقیاس بود. عوامل مقیاس گسست اجتماعی از ۲ عامل نسخه اصلی به ۳ عامل و عوامل مقیاس انزوای ادراک‌شده از ۲ عامل نسخه اصلی به ۴ عامل در نسخه فارسی تغییر یافت. تحلیل عاملی تأییدی و مدل‌سازی معادلات ساختاری، ساختار ۳ عاملی مقیاس گسست اجتماعی ( RMSEA= ۰/۰۵۰,GFI=۰/۹۵۱ ,CFI=۰/۹۵۰ و ۰/۹۵۵=TLI) و ساختار ۴ عاملی مقیاس انزوای ادراک‌شده ( ۰/۹۵۵=GFI= ۰/۹۵۵, RMSEA=۰/۰۴۵, CFI ) TLI=۰/۹۵۰ را تأیید کرد.
نتیجه گیری: اگرچه، ساختار ابعاد به‌دست‌آمده در نسخه فارسی مقیاس‌ها با ساختار نسخه اصلی مقیاس‌ها متفاوت بود، اما نتایج مطالعه نشان‌دهنده قابلیت اعتماد و پایایی نسخه فارسی مقیاس‌های گسست اجتماعی و انزوای ادراک‌شده برای استفاده در سالمندان ایرانی است.
