اهداف: تاکنون «آزمون زبان‌پریشی فارسی» به‌عنوان نخستین و پرکاربردترین آزمون مدوّن برای سنجش و درمان اختلال‌های زبانی بیماران زبان‌پریش بزرگسال و تحقیقات زبان‌پریشی مورد استفاده قرار گرفته است. نسخه اولیه این آزمون براساس معیارهای انطباق زبانی و فرهنگی برای گویندگان سالم فارسی‌زبان معیاریابی و تدوین شد و همین نسخه افزون بر بیست سال است که در کلینیک‌های گفتاردرمانی مورد استفاده قرارگرفته است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی روایی و اعتبار این آزمون براساس نتایج به‌دست‌آمده از بیماران زبان‌پریش فارسی‌زبان است.
مواد و روش‌ها: در مطالعه حاضر، ۵۷ بیمار بزرگسال فارسی‌زبان مبتلا به زبان‌پریشی (روان و ناروان) متعاقب ضایعه مغزی نیم‌کره چپ با دامنه سنی ۱۹-۸۳ سال به‌شیوه هدفمند در فاصله بین سال‌های ۹۰-۱۳۸۵ از کلینیک‌های دانشگاهی و مراکز درمانی شهر تهران، مشهد، کرج، یزد، اصفهان و شیراز انتخاب شدند. برای بررسی روایی ملاکی آزمون، نیم‌رخ زبانی به‌دست‌آمده از نتایج این آزمون با تشخیص گفتاردرمانگر به‌منظور تعیین نوع زبان‌پریشی مقایسه و اعتبار آزمون از طریق محاسبه آلفای کرونباخ محاسبه شد. در ضمن برای بررسی روایی سازه آزمون، همبستگی بین مهارت‌های آزمون و خرده‌آزمون‌های تشکیل‌دهنده هر مهارت محاسبه شد.
یافته‌ها: براساس نتایج این پژوهش، اعتبار کل آزمون ۰/۹۳ به‌دست آمد. از نظر ساختاری بین مهارت‌های آزمون، همبستگی معناداری وجود داشت (۰/۰۵>P و ۰/۷۶-۰/۰۳=R). همچنین خرده‌آزمون‌های هر مهارت از همبستگی متوسط تا بالایی برخوردار بودند(۰/۰۱>P و ۰/۸۳-۰/۶۳=R). از طرفی نتایج عملکرد انواع زبان‌پریشی در هر یک از مهارت‌های زبانی، نشان‌دهنده انطباق نیم‌رخ‌های به‌دست‌آمده با تشخیص گفتاردرمانگران بود.

نتیجه‌گیری: با توجه به روایی و اعتبار بالای این آزمون، می‌توان از آن به‌عنوان یک ابزار بالینی معیار در تشخیص افتراقی انواع زبان‌پریشی و بررسی شدت آسیب‌پذیری مهارت‌های زبانی در مطالعات زبان‌شناسی بالینی در بیماران بزرگسال فارسی‌زبان دارای ضایعه مغزی استفاده کرد.

اهداف ارزیابی و شناخت نیازهای برآورده‌شده و نشده سالمندان و برطرف‌کردن نیازهای برآورده‌نشده آن‌ها می‌تواند کیفیت زندگی سالمندان را افزایش دهد. برای استفاده از هر ابزار اندازه‌گیری اعتبار و پایایی آن ضروری است. این مطالعه با هدف بررسی تکرارپذیری در دفعات آزمون، اعتبار سازه و اعتبار معیار نسخه فارسی پرسش‌نامه نیازسنجی کمبرول در سالمندان ایرانی مبتلا به آسیب سلامت روان و مراقبان آن‌ها انجام شد.
مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع توصیفی‌تحلیلی است که در سال ۱۳۹۴ روی ۱۲۳ سالمند (۶۱ نفر مرد و ۶۲ نفر زن) مبتلا به آسیب سلامت روان (نمونه‌گیری آسان) با میانگین سنی (۹/۲۴)۷۲ سال و ۴۱ نفر از مراقبان غیررسمی آن‌ها انجام شد. تکرارپذیری در دفعات آزمون با انجام دو بار مصاحبه به فاصله حدوداً دو هفته و اعتبار معیار با سنجش همبستگی بین نمرات پرسش‌نامه کمبرول با پرسش‌نامه های ۳۶ سؤالی کیفیت زندگی، شاه مقیاس شاخص بارتل و پرسش‌نامه ۱۲ سؤالی بررسی سلامت عمومی بررسی شد. اعتبار سازه با تشکیل ماتریس همبستگی بین همه دو بخش پرسش‌نامه بررسی شد. تحلیل آماری داده ها با استفاد از نرم‌افزارSPSS۱۹  انجام شد.
یافته ها نتایج ضریب توافق کاپا در بررسی تکرارپذیری سالمندان (۴۸/۰۰-۰/۱)، مراقبان غیررسمی آن‌ها (۶۵/۰۰-۰/۱) و ضریب همبستگی درون طبقه ای در سالمندان ۰/۹۵۱ و مراقبان غیررسمی آن‌ها ۰/۹۷۰ در سطح معنی‌داری ۰/۰۵ به دست آمد. در بررسی اعتبار معیار هم‌زمان، همبستگی اسپیرمن بین نمره کل کمبرول با نمره کامل پرسش‌نامه کیفیت زندگی (۰/۷۹۰-) و شاه مقیاس شاخص بارتل (۰/۷۸۸-) و همبستگی متوسط بین نمره نیازهای برآورده‌نشده کمبرول با نمره کامل پرسش‌نامه کیفیت زندگی (۰/۴۷۴-) و همچنین همبستگی زیاد بین نمره بخش استرس روانی مراقبان کمبرول با نمره کامل پرسش‌نامه بررسی سلامت عمومی (۰/۸۷۵) به دست آمد. نتایج اعتبار، سازه خوب پرسش‌نامه را نشان داد.
نتیجه گیری نتایج تکرارپذیری در دفعات آزمون، اعتبار سازه و اعتبار معیار هم‌زمان خوب نسخه فارسی پرسش‌نامه کمبرول را نشان داد. پیشنهاد می‌شود در مطالعات دیگری نیز ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه کمبرول ارزیابی شود.