دوره 16، شماره 1 - ( بهار (کرونا و سالمندان) 1400 )
جلد 16 شماره 1 صفحات 127-112 |
برگشت به فهرست نسخه ها
نرجس حشمتی فر1 
، داوری‌نیا مطلق قوچان2 ، زهره محمدزاده تبریزی2 ، لیلا مؤید3 ، سجاد مرادی4 ، صدیقه رستاقی5 ، فاطمه برزویی 6
، داوری‌نیا مطلق قوچان2 ، زهره محمدزاده تبریزی2 ، لیلا مؤید3 ، سجاد مرادی4 ، صدیقه رستاقی5 ، فاطمه برزویی 6
1- گروه آموزشی پرستاری داخلی جراحی، مرکز تحقیقات سالمندی،دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.
2- گروه آموزشی هوشبری، کمیته تحقیقات سالمندی،دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.
3- گروه آموزشی پرستاری سالمندی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.
4- بیمارستان واسعی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.
5- گروه آموزشی آمار زیستی و اپیدمیولوژی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علومپزشکی مشهد، مشهد، ایران.
6- گروه آموزشی اتاق عمل، مرکز تحقیقات سالمندی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران. ، borzoee75026@yahoo.com
2- گروه آموزشی هوشبری، کمیته تحقیقات سالمندی،دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.
3- گروه آموزشی پرستاری سالمندی، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.
4- بیمارستان واسعی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران.
5- گروه آموزشی آمار زیستی و اپیدمیولوژی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علومپزشکی مشهد، مشهد، ایران.
6- گروه آموزشی اتاق عمل، مرکز تحقیقات سالمندی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علومپزشکی سبزوار، سبزوار، ایران. ، borzoee75026@yahoo.com
چکیده: (4567 مشاهده)
اهداف: بحران کووید ـ 19 و پیامدهای مرتبط با سلامتی یکی از مهم‌ترین وقایع اجتماعی بشر در قرن ۲۱ است. ناشناخته بودن این بیماری و ترس از ابتلا، باعث ایجاد واکنش‌های احساسی از جمله مصرف خودسرانه دارو در سالمندان شده است. بنابراین این مطالعه به بررسی عوامل مرتبط با مصرف خودسرانه داروها در پیشگیری از کووید ـ 19 در سالمندان شهر سبزوار پرداخت.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی ـ مقطعی روی 342 سالمند در شهر سبزوار در سال 1399 انجام شد. واحدهای پژوهش به صورت خوشه‌ای از شانزده پایگاه بهداشتی انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسش‌نامه خوددرمانی آنلاین صورت گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.
یافته ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان 5/67±66/2 سال بود. فراوانی مصرف خودسرانه دارو به منظور پیشگیری از ابتلا به کووید 19، در سالمندان 193 نفر (55/5 درصد) بود که مسکن‌ها، ویتامین‌ها، ضد سرماخوردگی و آنتی‌بیوتیک‌ها شایع‌ترین داروهای مورد استفاده بودند. مهم‌ترین عوامل مرتبط با خوددرمانی، پیشگیری از ابتلا به بیماری، قرنطینه خانگی، عدم استطاعت مالی، تجربه قبلی در استفاده از دارو و توصیه دیگران تعیین شدند. ارتباط آماری معنی‌داری بین خوددرمانی با میزان تحصیلات و پوشش بیمه‌ای وجود داشت، اما بین جنسیت، شغل و وضعیت تأهل با خوددرمانی رابطه معنی‌داری مشاهده نشد.
نتیجه گیری: خوددرمانی در همه‌گیری کووید ـ 19 به عنوان یک بحران تهدیدکننده سلامتی سالمندان قابل توجه است. کنترل و نظارت بر چگونگی مصرف دارو از ملزومات حفاظت و ارتقای سلامت در سالمندان جامعه محسوب می‌شود.
مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی ـ مقطعی روی 342 سالمند در شهر سبزوار در سال 1399 انجام شد. واحدهای پژوهش به صورت خوشه‌ای از شانزده پایگاه بهداشتی انتخاب شدند. جمع‌آوری اطلاعات از طریق پرسش‌نامه خوددرمانی آنلاین صورت گرفت. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 16 انجام شد.
یافته ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان 5/67±66/2 سال بود. فراوانی مصرف خودسرانه دارو به منظور پیشگیری از ابتلا به کووید 19، در سالمندان 193 نفر (55/5 درصد) بود که مسکن‌ها، ویتامین‌ها، ضد سرماخوردگی و آنتی‌بیوتیک‌ها شایع‌ترین داروهای مورد استفاده بودند. مهم‌ترین عوامل مرتبط با خوددرمانی، پیشگیری از ابتلا به بیماری، قرنطینه خانگی، عدم استطاعت مالی، تجربه قبلی در استفاده از دارو و توصیه دیگران تعیین شدند. ارتباط آماری معنی‌داری بین خوددرمانی با میزان تحصیلات و پوشش بیمه‌ای وجود داشت، اما بین جنسیت، شغل و وضعیت تأهل با خوددرمانی رابطه معنی‌داری مشاهده نشد.
نتیجه گیری: خوددرمانی در همه‌گیری کووید ـ 19 به عنوان یک بحران تهدیدکننده سلامتی سالمندان قابل توجه است. کنترل و نظارت بر چگونگی مصرف دارو از ملزومات حفاظت و ارتقای سلامت در سالمندان جامعه محسوب می‌شود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی
دریافت: 1399/3/18 | پذیرش: 1399/11/12 | انتشار: 1400/1/12
دریافت: 1399/3/18 | پذیرش: 1399/11/12 | انتشار: 1400/1/12
فهرست منابع
1. Locquet M, Honvo G, Rabenda V, Van Hees T, Petermans J, Reginster J-Y, et al. Adverse health events related to self-medication practices among elderly: a systematic review. Drugs & aging. 2017;34(5):359-65. [DOI:10.1007/s40266-017-0445-y] [PMID]
2. Montastruc JL, Bondon-Guitton E, Abadie D, Lacroix I, Berreni A, Pugnet G, Durrieu G, Sailler L, Giroud JP, Damase-Michel C, Montastruc F. Pharmacovigilance, risks and adverse effects of self-medication. Therapies. 2016 Apr 1;71(2):257-62. [DOI:10.1016/j.therap.2016.02.012] [PMID]
3. Korani T AT, Darvishporkakhki A, Shahsavari S, Esmaeli R. Assessment of selfmedication and associated factors among elderly living in Kermanshah city in 2014. Q J Geriatric Nurs. 2015;3(1):38-48. [DOI:10.21859/jgn.3.1.38]
4. Chouhan K, Prasad SB. Self-medication and their consequences: a challenge to health professional. Asian J Pharm Clin Res. 2016;9(2):314-7.
5. Ghorbani M, Ghanei Gheshlagh R, Dalvand S, Moradi B, Faramarzi P, Moradi MZ. Evaluation of Self-medication and Related Factors in Elderly Population of Sanandaj, Iran. Scientific Journal of Nursing, Midwifery and Paramedical Faculty. 2019 Mar 10;4(4):46-57.
6. Zhang X, Zhou S, Zhou Y, Liu X. Research progress in inappropriate drug use in the elderly. Chinese Journal of Geriatrics. 2018;37(4):479-84.
7. Maher RL, Hanlon J, Hajjar ER. Clinical consequences of polypharmacy in elderly. Expert opinion on drug safety. 2014;13(1):57-65. [DOI:10.1517/14740338.2013.827660] [PMID] [PMCID]
8. Shenoy P, Harugeri A. Elderly patients' participation in clinical trials. Perspectives in clinical research. 2015;6(4):184. [DOI:10.4103/2229-3485.167099] [PMID] [PMCID]
9. Novel CP. The epidemiological characteristics of an outbreak of 2019 novel coronavirus diseases (COVID-19) in China. Zhonghua liu xing bing xue za zhi= Zhonghua liuxingbingxue zazhi. 2020 Feb 17;41(2):145. [DOI:10.46234/ccdcw2020.032]
10. Recalcati S. Cutaneous manifestations in COVID‐19: a first perspective. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology. 2020 Mar 26. [DOI:10.1111/jdv.16387]
11. Tan L, Wang Q, Zhang D, Ding J, Huang Q, Tang YQ, Wang Q, Miao H. Lymphopenia predicts disease severity of COVID-19: a descriptive and predictive study. Signal transduction and targeted therapy. 2020 Mar 27;5(1):1-3. [DOI:10.1038/s41392-020-0159-1] [PMCID]
12. Liu K, Chen Y, Lin R, Han K. Clinical features of COVID-19 in elderly patients: A comparison with young and middle-aged patients. Journal of Infection. 2020 Mar 27. [DOI:10.1016/j.jinf.2020.03.005] [PMID] [PMCID]
13. Airagnes G, Pelissolo A, Lavallée M, Flament M, Limosin F. Benzodiazepine misuse in the elderly: risk factors, consequences, and management. Current psychiatry reports. 2016;18(10):89. [DOI:10.1007/s11920-016-0727-9] [PMID]
14. Sundel M, Sundel SS. Behavior change in the human services: Behavioral and cognitive principles and applications: Sage Publications; 2017. [DOI:10.4135/9781506352671] [PMCID]
15. Ribeiro DC, Milosavljevic S, Abbott JH. Sample size estimation for cluster randomized controlled trials. Musculoskeletal Science and Practice. 2018 Apr 1;34:108-11. [DOI:10.1016/j.msksp.2017.10.002] [PMID]
16. Masumoto S, Sato M, Maeno T, Ichinohe Y, Maeno T. Factors associated with the use of dietary supplements and over-the-counter medications in Japanese elderly patients. BMC family practice. 2018;19(1):20. [DOI:10.1186/s12875-017-0699-9] [PMID] [PMCID]
17. Niclós G, Olivar T, Rodilla V. Factors associated with self‐medication in Spain: a cross‐sectional study in different age groups. International Journal of Pharmacy Practice. 2018;26(3):258-66. [DOI:10.1111/ijpp.12387] [PMID]
18. Jafari F, Khatony A, Rahmani E. Prevalence of self-medication among the elderly in Kermanshah-Iran. Global journal of health science. 2015 Mar;7(2):360. [DOI:10.5539/gjhs.v7n2p360]
19. Gracia-Vásquez SL, Ramírez-Lara E, Camacho-Mora IA, Cantú-Cárdenas LG, Gracia-Vásquez YA, Esquivel-Ferriño PC, Ramírez-Cabrera MA, Gonzalez-Barranco P. An analysis of unused and expired medications in Mexican households. International journal of clinical pharmacy. 2015 Feb 1;37(1):121-6. [DOI:10.1007/s11096-014-0048-1] [PMID]
20. Jerez-Roig J, Medeiros LF, Silva VA, Bezerra CL, Cavalcante LA, Piuvezam G, et al. Prevalence of self-medication and associated factors in an elderly population: a systematic review. Drugs Aging. 2014;31(12):883-96. [DOI:10.1007/s40266-014-0217-x] [PMID]
21. Balbuena FR, Aranda AB, Figueras A. Self-medication in older urban mexicans. Drugs & aging. 2009;26(1):51-60. [DOI:10.2165/0002512-200926010-00004] [PMID]
22. Murphy N, Karlin-Zysman C, Anandan S. Management of chronic pain in the elderly: A review of current and upcoming novel therapeutics. American Journal of Therapeutics. 2018;25(1): 36-43. [DOI:10.1097/MJT.0000000000000659]
23. Rapo-Pylkkö S, Haanpää M, Liira H. Chronic pain among community-dwelling elderly: a population-based clinical study. Scandinavian journal of primary health care. 2016;34(2):159-64. [DOI:10.3109/02813432.2016.1160628] [PMID] [PMCID]
24. Wang, D. et al. Clinical characteristics of 138 hospitalized patients with 2019 novel coronavirus-infected pneumonia in Wuhan, China. JAMA 323, 1061-1069 (2020) [DOI:10.1001/jama.2020.1585] [PMID] [PMCID]
25. Huang, C. et al. Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. Lancet 395, 497-506 (2020). [DOI:10.1016/S0140-6736(20)30183-5]
26. Chen, N. et al. Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study. Lancet 395, 507-513 (2020). [DOI:10.1016/S0140-6736(20)30211-7]
27. Makowska M, Boguszewki R, Nowakowski M, Podkowińska M. Self-Medication-Related Behaviors and Poland's COVID-19 Lockdown. International journal of environmental research and public health. 2020 Jan;17(22):8344. [DOI:10.3390/ijerph17228344] [PMID] [PMCID]
28. Onchonga D. A Google Trends study on the interest in self-medication during the 2019 novel coronavirus (COVID-19) disease pandemic. Saudi Pharmaceutical Journal: SPJ. 2020 Jul;28(7):903. [DOI:10.1016/j.jsps.2020.06.007] [PMID] [PMCID]
29. Sadio AJ, Gbeasor-Komlanvi FA, Konu RY, Bakoubayi AW, Tchankoni MK, Bitty-Anderson AM, Gomez IM, Denadou CP, Anani J, Kouanfack HR, Kpeto IK. Assessment of self-medication practices in the context of the COVID-19 outbreak in Togo. BMC Public Health. 2021 Dec;21(1):1-9. [DOI:10.1186/s12889-020-10145-1] [PMID] [PMCID]
30. Quispe-Cañari JF, Fidel-Rosales E, Manrique D, Mascaró-Zan J, Huamán-Castillón KM, Chamorro-Espinoza SE, Garayar-Peceros H, Ponce-López VL, Sifuentes-Rosales J, Álvarez-Risco A, Yáñez JA. Self-medication practices during the COVID-19 pandemic among the adult population in Peru: a cross-sectional survey. Saudi Pharmaceutical Journal. 2020 Dec 15. [DOI:10.2139/ssrn.3688689]
31. Ocan M. et al. "Pattern and predictor of self medication in northern Uganda. Plos One.2014; 9 (3) : 1-7 [DOI:10.1371/journal.pone.0092323] [PMID] [PMCID]
32. Ayalew MB. Self-medication practice in Ethiopia: a systematic review. Patient preference and adherence. 2017;11:401 [DOI:10.2147/PPA.S131496] [PMID] [PMCID]
33. Flett GL, Heisel MJ. Aging and feeling valued versus expendable during the COVID-19 pandemic and beyond: A review and commentary of why mattering is fundamental to the health and well-being of older adults. International Journal of Mental Health and Addiction. 2020 Jun 15:1-27. [DOI:10.1007/s11469-020-00339-4]
34. Jamhour A, El-Kheir A, Salameh P, Hanna PA, Mansour H. Antibiotic knowledge and self-medication practices in a developing country: A cross-sectional study. Am J Infect Control. 2017;45(4):384-8. [DOI:10.1016/j.ajic.2016.11.026] [PMID]
35. Hem E, stokke G, Cronvold NT. Self- prescribing among young Norwegian doctors: a nine year followup study of a nation with sample. BMC Med 2005; 21 (3):16-20 [DOI:10.1186/1741-7015-3-16] [PMID] [PMCID]
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |