دوره 18، شماره 2 - ( تابستان 1402 )
جلد 18 شماره 2 صفحات 251-234 |
برگشت به فهرست نسخه ها
مریم تاجور1 
، مریم ترابی1 ، حسین درگاهی1 ، ام البنین آتش بهار* 2، حانیه سادات سجادی3
، مریم ترابی1 ، حسین درگاهی1 ، ام البنین آتش بهار* 2، حانیه سادات سجادی3
1- گروه علوم مدیریت و اقتصاد بهداشت، سیاست‌گذاری و اقتصاد بهداشت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم‌پزشکی تهران، تهران، ایران.
2- گروه بهداشت عمومی، دانشکده علوم‌پزشکی سیرجان، سیرجان، ایران. ،o.atashbahar@sirums.ac.ir
3- مرکز تحقیقات بهره برداری از دانش سلامت، مرکز تحقیق و توسعه دانشگاه، دانشگاه علوم‌پزشکی تهران، تهران، ایران.
2- گروه بهداشت عمومی، دانشکده علوم‌پزشکی سیرجان، سیرجان، ایران. ،
3- مرکز تحقیقات بهره برداری از دانش سلامت، مرکز تحقیق و توسعه دانشگاه، دانشگاه علوم‌پزشکی تهران، تهران، ایران.
چکیده: (2427 مشاهده)
اهداف افزایش روزافزون جمعیت سالمندان مستلزم ایجاد سیستم‌های سلامت دوستدار سالمند به‌منظور پاسخ‌گویی به نیازهای پیچیده آنان است. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی وضعیت بیمارستان‌های شهر اصفهان بر‌اساس معیارهای بیمارستان دوستدار سالمند و شناسایی چالش‌ها و راه‌حل‌ها در راستای تحقق برنامه بیمارستان دوستدار سالمند از دیدگاه متخصصین بود.
مواد و روش ها این مطالعه ترکیبی متوالی، در سال‌های 1399 تا 1400 در بیمارستان‌های دانشگاهی شهر اصفهان انجام شد. ابتدا با استفاده از چک‌لیست مطالعه احمدی و همکاران، وضعیت بیمارستان‌های مذکور از‌لحاظ معیارهای بیمارستان‌های دوستدار سالمند ارزیابی شد. برای تکمیل چک‌لیست از مشاهده، بررسی مستندات و نظرات متخصصین استفاده شد. تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 26 و با استفاده از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و آمار تحلیلی شامل آزمون همبستگی پیرسون انجام شد. در مرحله بعد، داده‌های بخش کیفی از‌طریق مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته جمع‌آوری شد و تحلیل داده‌ها با استفاده از رویکرد تحلیل محتوای قراردادی انجام شد.
یافته ها بیشتر بیمارستان‌ها از‌لحاظ وضعیت محیط فیزیکی، سرویس‌های بهداشتی و تابلو‌های راهنما دارای وضعیت مطلوبی بودند. کمترین نمرات به ترتیب مربوط به بُعد پذیرش و پرداخت هزینه، نوبت‌دهی، دسترسی و خدمات بستری بود. در‌مجموع، میانگین نمره دوستدار سالمند بودن بیمارستان عدد 51/7 از مجموع 100 نمره به دست آمد. ارتباط معنی‌داری بین ویژگی‌های بیمارستان‌ها (نوع مالکیت، نوع فعالیت، تخصص، تعداد تخت، ضریب اشغال تخت، درجه اعتباربخشی، رشته تحصیلی مدیر) و نمره دوستدار سالمند بودن آن‌ها یافت نشد. همچنین چالش‌ها و راه‌حل‌ها در راستای تحقق برنامه بیمارستان دوستدار سالمند در قالب ۹ حیطه و ۲۷ زیر‌حیطه ارائه شد.
نتیجه گیری در‌حالی‌که تغییر در نحوه ارائه خدمات سلامت و حرکت به سمت دوستدار سالمند‌سازی بیمارستان‌ها ضروری می‌نماید، طبق نتایج این مطالعه، بیمارستان‌های مورد‌مطالعه دارای کاستی‌های زیادی در این زمینه هستند. ترویج تخصص طب سالمندی و پرستاری سالمندی، طراحی سامانه ویژه نوبت‌دهی، در نظر گرفتن متصدی ویژه برای امور سالمندان در بخش‌های مختلف بیمارستان، کاهش هزینه‌های درمان سالمندان، ارتقای برنامه‌های مشاوره، معاینه، درمان و پیگیری سالمندان، توانمندسازی کارکنان، ارتقای زیرساخت‌های فیزیکی و غیره می‌توانند برای رفع چالش‌های موجود کمک‌کننده باشند.
مواد و روش ها این مطالعه ترکیبی متوالی، در سال‌های 1399 تا 1400 در بیمارستان‌های دانشگاهی شهر اصفهان انجام شد. ابتدا با استفاده از چک‌لیست مطالعه احمدی و همکاران، وضعیت بیمارستان‌های مذکور از‌لحاظ معیارهای بیمارستان‌های دوستدار سالمند ارزیابی شد. برای تکمیل چک‌لیست از مشاهده، بررسی مستندات و نظرات متخصصین استفاده شد. تحلیل داده‌ها توسط نرم‌افزار SPSS نسخه 26 و با استفاده از آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و آمار تحلیلی شامل آزمون همبستگی پیرسون انجام شد. در مرحله بعد، داده‌های بخش کیفی از‌طریق مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته جمع‌آوری شد و تحلیل داده‌ها با استفاده از رویکرد تحلیل محتوای قراردادی انجام شد.
یافته ها بیشتر بیمارستان‌ها از‌لحاظ وضعیت محیط فیزیکی، سرویس‌های بهداشتی و تابلو‌های راهنما دارای وضعیت مطلوبی بودند. کمترین نمرات به ترتیب مربوط به بُعد پذیرش و پرداخت هزینه، نوبت‌دهی، دسترسی و خدمات بستری بود. در‌مجموع، میانگین نمره دوستدار سالمند بودن بیمارستان عدد 51/7 از مجموع 100 نمره به دست آمد. ارتباط معنی‌داری بین ویژگی‌های بیمارستان‌ها (نوع مالکیت، نوع فعالیت، تخصص، تعداد تخت، ضریب اشغال تخت، درجه اعتباربخشی، رشته تحصیلی مدیر) و نمره دوستدار سالمند بودن آن‌ها یافت نشد. همچنین چالش‌ها و راه‌حل‌ها در راستای تحقق برنامه بیمارستان دوستدار سالمند در قالب ۹ حیطه و ۲۷ زیر‌حیطه ارائه شد.
نتیجه گیری در‌حالی‌که تغییر در نحوه ارائه خدمات سلامت و حرکت به سمت دوستدار سالمند‌سازی بیمارستان‌ها ضروری می‌نماید، طبق نتایج این مطالعه، بیمارستان‌های مورد‌مطالعه دارای کاستی‌های زیادی در این زمینه هستند. ترویج تخصص طب سالمندی و پرستاری سالمندی، طراحی سامانه ویژه نوبت‌دهی، در نظر گرفتن متصدی ویژه برای امور سالمندان در بخش‌های مختلف بیمارستان، کاهش هزینه‌های درمان سالمندان، ارتقای برنامه‌های مشاوره، معاینه، درمان و پیگیری سالمندان، توانمندسازی کارکنان، ارتقای زیرساخت‌های فیزیکی و غیره می‌توانند برای رفع چالش‌های موجود کمک‌کننده باشند.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |