اهداف: مطالعات از افزایش روند سالمندی و ناتوانی های آن در کشورهای در حال توسعه و روند نزولی ناتوانی‌ها در کشورهای غربی گزارش می‌دهند. با وجود این سلامت و وضعیت ناتوانی سالمندان در کشور ما مورد کم‌توجهی قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی میزان ناتوانی و برخی عوامل مرتبط با آن در سالمندان کاشان انجام شد.

مواد و روش‌ها: پژوهش به صورت تحلیلی مقطعی بر یک نمونه 350 نفری از سالمندان 65 سال و بالاتر شهر کاشان انجام شد. از پرسش‌نامه سازمان بهداشت جهانی برای بررسی ناتوانی سالمندان (WHO-DAS-II) استفاده شد. این پرسشنامه دارای 48 سوال است که هر فرد می تواند نمره ای بین 0 تا 144 از آن کسب کند. برای بررسی ارتباط ناتوانی با خصوصیات سالمندان از آمار تحلیلی t و تحلیل واریانس استفاده شد.

یافته‌ها: %‌61 واحدهای پژوهش را مردان تشکیل دادند. %12 از سالمندان به تنهایی زندگی می‌کردند. یک چهارم سالمندان سیگار یا مواد اعتیادآور مصرف می‌کردند. اکثر آن‌ها بی‌سواد یا دارای سواد ابتدایی بودند. بیش از دو سوم فاقد فعالیت منظم فیزیکی بودند. %20 سالمندان ناتوانی متوسط و %3/4 ناتوانی شدید داشتند. ارتباط معنی‌داری میان شدت ناتوانی با سن، جنس، شیوه زندگی، نیاز به کمک، وضعیت تأهل، محل سکونت، اعتیاد، توانایی کارکردن، فعالیت منظم بدنی، سطح سواد و نیز ابتلا به چند بیماری مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: سالمندان مطالعه حاضر در مقایسه با سایر کشورها از ناتوانی کمتری برخوردار بودند اما با توجه به روند افزایش جمعیت سالمندان، توجه به سلامت کاهش ناتوانی‌های آن‌ها ضروری است. بیشتربودن شدت ناتوانی در زنان و افراد کم‌سواد ضرورت توجه به این گروه‌های آسیب‌پذیر را نشان می‌دهد.