اهداف هدف از پژوهش حاضر، تحلیل محتوای مفاهیم و تصاویر سالمندی در کتابهای درسی دوره ابتدایی بعد از انقلاب اسلامی از این نظر بوده است که این کتابها از نظر جسمانی چه دیدی به سالمندی داشتهاند.
مواد و روش ها پژوهش حاضر پژوهشی توصیفی است که با روش تحلیل محتوا انجام شده است. جامعه آماری، تمامی کتابهای درسی دوره ابتدایی بعد از انقلاب است که از میان آنها کتابهای سالهای 1358، 1365، 1375، 1385 و 1394 انتخاب شدهاند. دلیل انتخاب سالهای یادشده این بود که این سالها مقاطعی بودند که کتابها تغییر کردهاند. در این پژوهش واحد زمینه هر متن درس و واحد تحلیل مضامین و تصاویر مرتبط با سالمندی بوده است. در ضمن این مقاله در کمیته اخلاق دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به تأیید رسیده است.
یافته ها نتایج این پژوهش مشخص کرد در کتابهای بررسیشده بیشتر سالمندان به صورت افرادی با چهره دارای چینوچروک (52/1درصد)، با موی خاکستری یا سفید (44/4درصد)، دارای قامتی صاف (57درصد) و با توان جسمانی زیاد (43درصد) تصویر شدهاند. افرادی که عموماً از نظر جسمانی (72/5درصد) مستقل و سالم (73/2درصد) هستند. در این کتابها سالمندان عموماً (64/1 درصد) بدون استفاده از هیچیک از وسایل کمکی تصویر شدهاند و در مواردی که سالمندان با وسایل کمکی به تصویر کشیده شدهاند، وسیله استفادهشده (14/1 درصد) عینک بوده است.
نتیجه گیری نتایج نشان داد در کل تصویری طبیعی از وضعیت جسمانی سالمندان در کتابهای درسی ارائه شده است. به بیان دیگر تصویری که از سالمندان در کتابهای درسی ارائه شده است، تصویری عموماً متناسب با وضعیت جسمانی افراد در دوره سالمندی است. جالب آنکه در سالهای اولیه بعد از انقلاب در مقایسه با سالهای اخیر، تصویر جوانتری از سالمندان ارائه شده است که با توجه به روند افزایش امید به زندگی در دهه اخیر طبیعی و با واقعیت موجود سالمندی نیز متناسب است.
بازنشر اطلاعات | |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |