دوره 16، شماره 2 - ( تابستان 1400 )
جلد 16 شماره 2 صفحات 287-274 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Eteraf Oskouei T, Vatankhah E, Najafi M. The Status of Potentially Inappropriate Medication Prescription by General Physicians for The Elderly in Tabriz (Iran) According to Beers Criteria. Salmand: Iranian Journal of Ageing 2021; 16 (2) :274-287
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2089-fa.html
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2089-fa.html
اعتراف اسکوئی طاهره، وطن خواه الهه، نجفی مسلم. بررسی وضعیت تجویز داروهای نامناسب برای سالمندان در نسخ پزشکان عمومی شهرستان تبریز مطابق معیار Beers در سال 1398-1397. سالمند: مجله سالمندی ایران. 1400; 16 (2) :274-287
طاهره اعتراف اسکوئی1 
، الهه وطن خواه1 ، مسلم نجفی* 2
، الهه وطن خواه1 ، مسلم نجفی* 2
1- گروه فارماکولوژی و سم شناسی، دانشکده داروسازی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران.
2- مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، پژوهشکده مدیریت سلامت و ارتقای ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران. ،najafim@tbzmed.ac.ir
2- مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، پژوهشکده مدیریت سلامت و ارتقای ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی تبریز، تبریز، ایران. ،
چکیده: (4431 مشاهده)
اهداف: تجویز دارو برای سالمندان یک موضوع مهم بهداشتی است. در این مطالعه، وضعیت تجویز داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان در نسخ پزشکان عمومی بررسی شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، 16842 نسخه تجویز‌شده توسط پزشکان عمومی شهرستان تبریز در سال 13۹7 ۱۳۹8 که مربوط به بیمه تأمین اجتماعی و بیمه سلامت بود مورد بررسی اولیه قرار گرفت و 1500 نسخه که متعلق به سالمندان 65 سال و بالاتر بودند، انتخاب شدند. نامناسب بودن تجویز داروها با استفاده از معیار Beers، (ویرایش 2019)، تعیین شده و در صورت وجود داروهای مناسب، این داروها جایگزین داروهای نامناسب شدند. داده‌ها به صورت میانگین و انحراف معیار و فراوانی (درصد) بیان شد و با نرم‌افزار SPSS نسخه 21 تجزیه و تحلیل شد. آزمون من‌ویتنی برای بررسی وجود تفاوت احتمالی میان فاکتورهای مورد‌بررسی نسخ بیمه‌های سلامت و تأمین اجتماعی به‌کار رفت. ارتباط بین سن بیماران و میزان تجویز داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان نیز با ضریب همبستگی اسپیرمن سنجیده شد.
یافته ها: میانگین تعداد اقلام دارویی در هر نسخه 1/5±3/93 قلم و میانگین تعداد داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان در نسخ 0/8±0/74 بود. فراوانی بیش‌دارویی (پلی‌فارماسی) در 32/۳6 درصد نسخ مورد‌مطالعه مشاهده شد و 53/9 درصد نسخ نیز حاوی حداقل یک داروی بالقوه نامناسب برای سالمندان بود. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، آنتی‌هیستامین‌ها و بنزودیازپین‌ها به ترتیب با 34/6، 10/9 و 10/6 درصد بیشترین گروه‌های دارویی نامناسب برای سالمندان بودند. شایع‌ترین داروهای بالقوه نامناسب نیز به ترتیب شامل Adult cold ،Diclofenac ،Glibenclamide ،Ketorolac و Diphenhydramine بودند. مقایسه تعداد داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان به ازای هر نسخه بین دو سازمان بیمه‌گر تفاوت آماری نشان نداد (0/343=P). همچنین میان سن و جنسیت بیماران با میزان داروهای تجویزی بالقوه نامناسب برای سالمندان ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد (به ترتیب 0/312=P و 0/660=P).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که حدود 54 درصد نسخ حاوی داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان بوده و پلی‌فارماسی نیز در حدود یک‌سوم نسخ وجود داشت. برای بهبود این شرایط ضرورت دارد دوره‌های آموزشی و بازآموزی متناسب طب سالمندی برای پزشکان عمومی به صورت مستمر برگزار شود. نظارت‌های وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی نیز می‌تواند نقش مهمی در اصلاح وضع موجود ایفا کند.
مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی مقطعی، 16842 نسخه تجویز‌شده توسط پزشکان عمومی شهرستان تبریز در سال 13۹7 ۱۳۹8 که مربوط به بیمه تأمین اجتماعی و بیمه سلامت بود مورد بررسی اولیه قرار گرفت و 1500 نسخه که متعلق به سالمندان 65 سال و بالاتر بودند، انتخاب شدند. نامناسب بودن تجویز داروها با استفاده از معیار Beers، (ویرایش 2019)، تعیین شده و در صورت وجود داروهای مناسب، این داروها جایگزین داروهای نامناسب شدند. داده‌ها به صورت میانگین و انحراف معیار و فراوانی (درصد) بیان شد و با نرم‌افزار SPSS نسخه 21 تجزیه و تحلیل شد. آزمون من‌ویتنی برای بررسی وجود تفاوت احتمالی میان فاکتورهای مورد‌بررسی نسخ بیمه‌های سلامت و تأمین اجتماعی به‌کار رفت. ارتباط بین سن بیماران و میزان تجویز داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان نیز با ضریب همبستگی اسپیرمن سنجیده شد.
یافته ها: میانگین تعداد اقلام دارویی در هر نسخه 1/5±3/93 قلم و میانگین تعداد داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان در نسخ 0/8±0/74 بود. فراوانی بیش‌دارویی (پلی‌فارماسی) در 32/۳6 درصد نسخ مورد‌مطالعه مشاهده شد و 53/9 درصد نسخ نیز حاوی حداقل یک داروی بالقوه نامناسب برای سالمندان بود. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، آنتی‌هیستامین‌ها و بنزودیازپین‌ها به ترتیب با 34/6، 10/9 و 10/6 درصد بیشترین گروه‌های دارویی نامناسب برای سالمندان بودند. شایع‌ترین داروهای بالقوه نامناسب نیز به ترتیب شامل Adult cold ،Diclofenac ،Glibenclamide ،Ketorolac و Diphenhydramine بودند. مقایسه تعداد داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان به ازای هر نسخه بین دو سازمان بیمه‌گر تفاوت آماری نشان نداد (0/343=P). همچنین میان سن و جنسیت بیماران با میزان داروهای تجویزی بالقوه نامناسب برای سالمندان ارتباط معنی‌داری مشاهده نشد (به ترتیب 0/312=P و 0/660=P).
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که حدود 54 درصد نسخ حاوی داروهای بالقوه نامناسب برای سالمندان بوده و پلی‌فارماسی نیز در حدود یک‌سوم نسخ وجود داشت. برای بهبود این شرایط ضرورت دارد دوره‌های آموزشی و بازآموزی متناسب طب سالمندی برای پزشکان عمومی به صورت مستمر برگزار شود. نظارت‌های وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی نیز می‌تواند نقش مهمی در اصلاح وضع موجود ایفا کند.
نوع مطالعه: كاربردي |
موضوع مقاله:
داروسازی
دریافت: 1399/6/13 | پذیرش: 1399/8/27 | انتشار: 1400/4/10
دریافت: 1399/6/13 | پذیرش: 1399/8/27 | انتشار: 1400/4/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار نشریه سالمند: مجله سالمندی ایران تحت مجوز Creative Commons
Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
تلفن دفتر نشریه:
تلفن مستقیم:02171732827(تماس فقط روزهای شنبه، یکشنبه و سه شنبه ساعت 10 الی 12) 021221800- داخلی 2827
ایمیل: salmand2010@gmail.com
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
