مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- کارشناس ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه پیام نور، ایران.
2- دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، ایران ، h.yalatif@gmail.com
3- استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.
2- دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام‌نور، ایران ، h.yalatif@gmail.com
3- استادیار، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، ایران.
چکیده: (2781 مشاهده)
اهداف سالمندی یکی از مراحل حساس رشد انسان، دارای ویژگی‌ها و شرایط خاص خود است، در این میان اضطراب مرگ و کیفیت خواب از شایع‌ترین موضوعات سلامت روان سالمندان است، که با مداخله مناسب می‌توان خودمراقبتی و کیفیت خواب در سالمندان را بهبود بخشید. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی رویکرد خودشفابخشی بر اضطراب مرگ و کیفیت خواب سالمندان زن مقیم آسایشگاه صادقیه شهر أصفهان صورت پذیرفت.
مواد و روش‌ها: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل زنان سالمند ما بین سنین ۶۰ تا ۷۰ سال شهر اصفهان مقیم آسایشگاه سالمندان صادقیه در سال ۱۳۹۹ بودند که طی فراخوان عمومی در آسایشگاه سالمندان شبانه‌روزی، تعداد ۴۰ نفر از زنان سالمند داوطلب از طریق نمونه‌گیری دردسترس و رعایت ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه ۲۰ نفری گمارش شدند. شرکت کنندگان با شاخص‌های اضطراب مرگ کالت لستر و کیفیت خواب پترزبورگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت مداخله ۱۲ جلسه‌ای خودشفابخشی و گروه کنترل در لیست انتظار بدون دریافت مداخله قرار گرفتند. در پایان برای هر دو گروه مجددا سنجش انجام گردید و پس از گذشت ۴۵ روز مرحله پیگیری به‌عمل آمد. و داده‌های حاصل از پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیره (مانکوا) و با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۴ تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش خودشفابخشی مولفه‌های اضطراب مرگ (شامل مرگ خود، مردن خود، مرگ دیگران و مردن دیگران) و تعدادی از زیرمقیاس‌های متغیر کیفیت خواب )شامل کیفیت ذهنی، تاخیر در به خواب رفتن، اختلالات خواب و مصرف داروهای خواب آور) سالمندان را در شرکت‌کنندگان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری ارتقاء بخشیده است (۰/۰۵>p) و این اثرات به میزان قابل توجهی در مرحله پیگیری در مولفه‌های مردن خود، کیفیت ذهنی، تاخیر در به خواب رفتن، اختلالات خواب و مصرف داروهای خوابآور ثابت باقی مانده‌اند (۰/۰۵>p). ولی در مابقی زیرمقیاس‌های اضطراب مرگ و کیفیت خواب تفاوت معناداری در مرحله پس‌آزمون و پیگیری یافت نشد (p>۰.۰۵).
نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد آموزش خودشفابخشی در جهت تقویت نقش خود فرد موجب کاهش اضطراب مرگ ادراک شده و بهبود کیفیت خواب سالمندان زن مقیم آسایشگاه می‌شود و به نظر می‌رسد نمایان‌گر افق‌های جدیدی در مداخلات روان‌شناختی است و می‌توان از آن به عنوان یک روش آموزشی مؤثر در بهبود سلامت روانی و سبک زندگی سالمندان مقیم آسایشگاه سود جست.
مواد و روش‌ها: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل زنان سالمند ما بین سنین ۶۰ تا ۷۰ سال شهر اصفهان مقیم آسایشگاه سالمندان صادقیه در سال ۱۳۹۹ بودند که طی فراخوان عمومی در آسایشگاه سالمندان شبانه‌روزی، تعداد ۴۰ نفر از زنان سالمند داوطلب از طریق نمونه‌گیری دردسترس و رعایت ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و به صورت تصادفی ساده در دو گروه ۲۰ نفری گمارش شدند. شرکت کنندگان با شاخص‌های اضطراب مرگ کالت لستر و کیفیت خواب پترزبورگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه آزمایش تحت مداخله ۱۲ جلسه‌ای خودشفابخشی و گروه کنترل در لیست انتظار بدون دریافت مداخله قرار گرفتند. در پایان برای هر دو گروه مجددا سنجش انجام گردید و پس از گذشت ۴۵ روز مرحله پیگیری به‌عمل آمد. و داده‌های حاصل از پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری از طریق تحلیل کوواریانس چند متغیره (مانکوا) و با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه ۲۴ تجزیه و تحلیل شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که آموزش خودشفابخشی مولفه‌های اضطراب مرگ (شامل مرگ خود، مردن خود، مرگ دیگران و مردن دیگران) و تعدادی از زیرمقیاس‌های متغیر کیفیت خواب )شامل کیفیت ذهنی، تاخیر در به خواب رفتن، اختلالات خواب و مصرف داروهای خواب آور) سالمندان را در شرکت‌کنندگان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل به طور معناداری ارتقاء بخشیده است (۰/۰۵>p) و این اثرات به میزان قابل توجهی در مرحله پیگیری در مولفه‌های مردن خود، کیفیت ذهنی، تاخیر در به خواب رفتن، اختلالات خواب و مصرف داروهای خوابآور ثابت باقی مانده‌اند (۰/۰۵>p). ولی در مابقی زیرمقیاس‌های اضطراب مرگ و کیفیت خواب تفاوت معناداری در مرحله پس‌آزمون و پیگیری یافت نشد (p>۰.۰۵).
نتیجهگیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد آموزش خودشفابخشی در جهت تقویت نقش خود فرد موجب کاهش اضطراب مرگ ادراک شده و بهبود کیفیت خواب سالمندان زن مقیم آسایشگاه می‌شود و به نظر می‌رسد نمایان‌گر افق‌های جدیدی در مداخلات روان‌شناختی است و می‌توان از آن به عنوان یک روش آموزشی مؤثر در بهبود سلامت روانی و سبک زندگی سالمندان مقیم آسایشگاه سود جست.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تماس با ما
تهران، اوین، بلوار دانشجو، خیابان کودکیار، دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی، مرکز تحقیقات سالمندی.
تلفن دفتر نشریه:
تلفن مستقیم:02171732827(تماس فقط روزهای شنبه، یکشنبه و سه شنبه ساعت 10 الی 12) 021221800- داخلی 2827
ایمیل: salmand2010@gmail.com
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
