1- گروه جمعیتشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
2- گروه جمعیتشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران، تهران، ایران. ، lilac1094@yahoo.com
چکیده: (2278 مشاهده)
اهداف در بستر تغییرات خانواده و سالمندی جمعیت، تغییر الگوی ترتیبات زندگی سالمندان به یک مسئله اجتماعیسیاستی بدل شده است. در این راستا، هدف از مقاله پیشرو بررسی الگوهای ترتیبات زندگی سالمندان و رابطه عوامل جمعیتی و اجتماعی با آن است.
مواد و روش ها در این مطالعه از تحلیل ثانویه دادههای ۲ درصدی سرشماریهای سالهای 1385و 1395 استفاده شد. جمعیت مورد بررسی شامل افراد 60 سال به بالای ساکن در خانوارهای معمولی است. جهت تحلیل دادهها از آزمون رگرسیون لجستیک چندوجهی و نرم افزار SPSS نسخه 25 استفاده شد.
یافته ها زندگی با همسر و فرزندان شکل غالب ترتیبات زندگی سالمندان در ایران است. با این حال، سهم این الگو در طول دهه ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۵ تقریباً ثابت بوده و در مقابل، سهم سالمندانی که تنها زندگی میکردند، از 12 به 15 درصد افزایش یافته است. تفاوتهای جنسیتی معناداری در تنهازیستی وجود داشت و نسبت آن برای زنان سالمند (24/1 درصد) ۴ برابر بیشتر از مردان سالمند (5/6 درصد) بود. همچنین نتایج نشان داد با افزایش سن، احتمال تنهازیستی سالمندان افزایش یافته و با افزایش سطح تحصیلات احتمال تنهازیستی سالمندان کاهش مییابد. به علاوه، سالمندان روستایی در مقایسه با سالمندان شهری، احتمال تنهازیستی بیشتری دارند.
نتیجه گیری هرچند هنوز زندگی با همسر و فرزندان الگوی غالب است، اما تنهازیستی سالمندان در حال افزایش است. زنان نسبت به مردان در سنین سالمندی با احتمال بیشتری به صورت تنها زندگی میکنند و با مشکلات بیشتری روبهور خواهند شد. از این رو، توجه به مسائل و مشکلات زنان سالمند تنها، باید سرلوحه برنامهها و سیاستهای رفاهی در کشور قرار گیرد. به علاوه، با ایجاد اشتغال در روستاها، میتوان تا حدی از مهاجرت جوانان به شهر جلوگیری کرد و احتمال تنهازیستی سالمندان روستایی را کاهش داد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اجتماعي دریافت: 1400/12/10 | پذیرش: 1401/3/14 | انتشار: 1402/1/10