Karami Agh Ghaleh H, Dehdari T, Hoseini A. An Exploration of the Experiences of Loneliness from the Perspective of Single Alone Elderly Women in Tehran. Salmand: Iranian Journal of Ageing 2025; 19 (4)
URL:
http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2567-fa.html
1- گروه دوره عالی بهداشت عمومی (MPH)، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران.
2- گروه آموزش و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران. ، hoseyni.akramsadat@yahoo.com
3- گروه آموزش و ارتقاء سلامت، دانشکده بهداشت، واحدکرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران.
چکیده: (1899 مشاهده)
مقدمه: تنهایی یکی از مهم ترین عواملی است که می تواند سلامت افراد را به میزان زیادی تحت تاثیر قرار دهد. هرچند احساس تنهایی در هر گروه سنی ممکن است بروز نماید، اما بروز آن در سالمندان بیشتر است. با توجه به اینکه جمعیت دنیا و از جمله ایران به سرعت در حال سالمند شدن است، توجه ویژه به این گروه آسیب پذیر حائز اهمیت است. از طرفی با عنایت به امید زندگی بیشتر زنان نسبت به مردان سالمند، افزایش جمعیت سالمندان زن مجرد در کشور، افزایش مشکلاتی مانند تنها زندگی کردن و تاثیرات مخرب آن بر ایشان، دور از انتظار نیست. لذا بررسی تجارب و مشکلات سالمندان در جهت طراحی مداخلات مناسب برای این عزیزان ضروری به نظر می رسد. مطالعه کیفی حاضر با هدف تبیین تجربه تنهایی از دیدگاه زنان سالمند مجرد در شهر تهران انجام شد.
مواد و روش کار: تحقیق کیفی حاضر در سال 1400- 1399 در شهر تهران انجام شد. نمونه گیری با استفاده از روش گلوله برفی از 5 منطقه شمال، مرکز، غرب، جنوب و شرق تهران انجام شد.در این پژوهش 23 نفر از زنان سالمند 60 تا 70 ساله دارای تجرد قطعی که تا کنون ازدواج نکرده و حداقل به مدت 1 سال به صورت تنها زندگی می کردند و ضمناً علاقهمند به مشارکت در پژوهش حاضر بودند، وارد مطالعه شدند. سالمندانی که دارای مشکلات شناختی و اختلالات شنوایی-گفتاری بودند، از مطالعه خارج شدند. روش کار بدین صورت بود که ابتدا هدف مطالعه حاضر برای زنان مشارکت کننده بیان و پس از کسب رضایت از ایشان، وقت و مکان مناسب برای انجام مصاحبه ها تعیین شد. دادههای این مطالعه توسط مصاحبه های عمیق انفرادی و نیمه ساختار یافته جمعآوری و به روش تجزیه و تحلیل محتوایی (از نوع Conventional) تحلیل شدند. قابل ذکر است که مدت هر مصاحبه ثابت نبود، بسته به موقعیت و روند آن تعیین میشد، اما در کل هر مصاحبه بین 15 تا 25 دقیقه طول کشید. تجزیه و تحلیل داده ها پس از هر مصاحبه شروع شد و معیار توقف نمونه گیری، اشباع اطلاعاتی و عدم ظهور کدهای جدید بود.
یافته ها: در کل، 23 مصاحبه انجام شد. میانگین سن سالمندان شرکت کننده در مطالعه 62/1 سال بود. دامنه سنی این افراد بین 60 تا 70 سال بود. پس از آنالیز و کدبندی اطلاعات، در نهایت، مقابله با تنهایی با 2 زیر طبقه روش های سازگارانه (از جمله جلب حمایت اعضای درجه یک خانواده و دوستان و استفاده از رسانه ها و شبکه های اجتماعی) و روش های ناسازگارانه(مانند عادت کردن به تنهایی، انزوای اجتماعی، سرزنش کردن خود و غصه و افسوس خوردن در تطابق با تنهایی)، پیامدهای تنها زندگی کردن با 2 زیر طبقه شامل مزایای درک شده و معایب درک شده شناسایی شدند. حس استقلال، نداشتن مسائل زندگی متاهلی و آرامش داشتن از مهم ترین مزایای درک شده و مشکلات مربوط به اجاره کردن خانه توسط زنان مجرد، سربار بودن، بی خوابی و مصرف مسکن و خواب آور، ترسیدن (خصوصاً در شب ها)، مشکلات عاطفی- هیجانی، سردرد داشتن و نداشتن حمایت همسر از جمله معایب درک شده تنها زندگی کردن در مشارکت کنندگان مطالعه حاضر بود.
میانجی گرهای موثر بر تطابق با تنهایی یز با 3 زیر طبقه شامل عوامل اجتماعی(مانند دیدگاه جامعه در مورد زنان مجرد مانده، ادامه اشتغال و مشارکت در نیروی کار و همچنین موضوع امنیت آپارتمان ها و مجتمع های مسکونی)، شرایط فیزیولوژیک فرد (سن و ابتلا به بیماری)و وضعیت اجتماعی- اقتصادی(از جمله میزان درآمد، شغل و نوع تملک مسکن)، به عنوان دیگر تجارب شرکت کنندگان ظهور یافتند.
نتیجه گیری: شناسایی تجارب زیسته زنان سالمندی که تنها زندگی می کنند می تواند به روشن سازی بهتر نیازهای این گروه از سالمندان و انجام برنامه ریزی های لازم جهت پرداختن به دغدغه ها و مشکلات آنها کمک شایانی نماید. طراحی مداخلاتی در جهت آموزش سالمندان برای گذران اوقات فراغت و روش های سازگارانه تطابق با تنهایی، پرداختن به مبحث سالمندی پویا از ابتدای زندگی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های مزمن در سالمندی، توجه بیشتر به وضعیت اقتصادی سالمندان و افزایش میزان حقوق و دستمزد آنان بر اساس نرح تورم سالانه، فرهنگ سازی برای کاهش دیدگاه و نگرش منفی جامعه به زنان مسنی که به هر دلیلی ازدواج نکرده اند و حمایت بیشتر مدنی از این گروه ضرورت می یابد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی دریافت: 1401/11/5 | پذیرش: 1402/10/3 | انتشار: 1403/12/10