1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران.
2- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران. ، samaneh.pourhadi@gmail.com
3- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، شهرکرد، ایران.
4- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، پژوهشکده سلامت، دانشگاه علوم پزشکی بابل، بابل، ایران.
چکیده: (1122 مشاهده)
مقدمه : با پیشرفت های موجود در قرن اخیر و افزایش تعداد سالمندان، اهمیت اجتماعی آنان در جامعه پررنگ تر می شود و با شروع دوره ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی و بازنشستگی اغلب ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﺤﻮﻻﺗﻲ در اﺑﻌﺎد مختلف زندگی روبه رو می شوند. با توجه به تاثیر مثبت یادگیری بر بهزیستی افراد، نقش دانشگاه ها در سلامت عمومی فراگیران نسل سوم (افراد بزرگسال در محدوده سنی 50 تا 75 سال که دارای مسئولیت شغلی منظم یا خانوادگی نیستند) و عدم گسترش آنها در کشور ما این مطالعه با هدف تعیین عوامل تسهیلگر و موانع در گرایش سالمندان به دانشگاه های نسل سوم انجام گرفت.
روش بررسی : مطالعه حاضر با رویکرد کیفی و کاربرد روش تحلیل محتوا بر 19 نفر از اعضای کانون بازنشستگان شهر شهرکرد که ﺣﺪاﻗﻞ یﮏ ﺳﺎل از بازنشستگی آنها ﮔﺬﺷﺘﻪ بود و حداکثر تنوع را به لحاظ ویژگی های دموگرافیک داشتند، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از نمونه گیری مبتنی بر هدف و ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ های ﻋﻤﯿﻖ ﻧﯿﻤﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر یﺎﻓﺘﻪ انجام گرفت. مصاحبه ها کلمه به کلمه پیاده شدند و ﺗﺎ ﺟﺎیﯽ اداﻣﻪ یافتند ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت از ﻧﻈﺮ ﻣﺤﻘﻖ ﺑﻪ اﺷﺒﺎع رسید. با تعیین واحدهای مفهومی، کدگذاری دقیق و روش مقایسه ای مداوم، تحلیل محتوای مصاحبه ها صورت گرفت و به تدریج زیر طبقات و طبقات اصلی شکل گرفتند.
یافته ها : از مجموع مصاحبه ها 364 کد مقدماتی استخراج شد. کدهای به دست آمده طی فرایند تحلیل در 2 دسته اصلی، موانع موجود در گرایش سالمندان به دانشگاه شامل 7 زیرگروه(تغییر فرآیند یادگیری با افزایش سن، مسافت و حمل و نقل، وجود نداشتن اعتماد اجتماعی، مشکلات اقتصادی- اجتماعی، نداشتن فرصت کافی، وجود ناتوانی ها در دوره سالمندی، دغدغه داشتن برای جوانان) و عوامل تسهیلگر در گرایش سالمندان به دانشگاه شامل 7 زیرگروه (وجود رفاه و آسایش در زندگی، نداشتن مسئولیت و هزینه، وجود حمایت و امتیازات ویژه، افزایش سطح آگاهی و فرهنگ، بومی سازی دانشگاه و برنامه ها، مشارکت بازنشسته های توانمند در برنامه ها، اهمیت تفاوت نگاه یا علایق افراد) قرار گرفتند.
نتیجه گیری : با توجه به تغییر فرآیند یادگیری افراد با افزایش سن، عدم وجود اعتماد اجتماعی در جامعه، مشکلات اقتصادی- اجتماعی، دغدغه مسافت و حمل و نقل، وجود ناتوانی ها در دوره سالمندی لازم است کارگروهی از متخصصین و صاحب نظران جهت فراهم نمودن زیرساخت های مورد نیاز و تدوین، بازنگری و نظارت بر اجرای قوانین دانشگاه های نسل سوم تشکیل شود تا با برنامه ریزی و سازماندهی مناسب در جهت رفع موانع و ایجاد دانشگاه های نسل سوم بر پایه ویژگی های فرهنگی و اجتماعی جامعه ایرانی اقدام شود که گام مهمی در جهت ارتقا و بهبود کیفیت زندگی سالمندان محسوب می شود.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی دریافت: 1402/6/26 | پذیرش: 1402/12/14