دوره 20، شماره 2 - ( تابستان 1404 )
جلد 20 شماره 2 صفحات 195-172 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Gheysari F, Mazaheri M. Effectiveness of Computerized and Traditional Cognitive Interventions in improving the Cognitive Functions of Iranian Older Adults: A Systematic Review and Meta-Analysis. Salmand: Iranian Journal of Ageing 2025; 20 (2) :172-195
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2726-fa.html
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2726-fa.html
قیصری فاطمه، مظاهری مهرداد. اثربخشی مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک بر کارکردهای شناختی سالمندان ایرانی: یک مرور سیستماتیک و متاآنالیز. سالمند: مجله سالمندی ایران. 1404; 20 (2) :172-195
فاطمه قیصری1 
، مهرداد مظاهری*2
، مهرداد مظاهری*2
1- گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران.
2- گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. ،mazaheri@hamoon.usb.ac.ir
2- گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران. ،
چکیده: (3658 مشاهده)
اهداف با افزایش روند سالمندی جمعیت در سرتاسر جهان، اختلالات شناختی به یک عامل حیاتی تبدیل شده است که بر سلامت و کیفیت زندگی سالمندان تأثیر می‌گذارد. در‌زمینه تأثیر مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک بر بهبود کارکردهای شناختی سالمندان، مطالعات متعددی انجام شده است. هدف از مطالعه حاضر، یک جمع‌بندی جامع درمورد اثربخشی مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک بر کارکردهای شناختی سالمندان سالم، مبتلا به اختلال شناختی خفیف و آلزایمر در ایران بود.
مواد و روش ها با استفاده از کلیدواژه‌های «توان‌بخشی شناختی»، «تحریک شناختی»، «آموزش شناختی»، «نرم‌افزار»، «رایانه»، «بازی‌های رایانه‌ای»، «کارکردهای شناختی»، «کارکردهای اجرایی»، «توجه»، «حافظه»، «سالمند»، «سالمندان»، «اختلال شناختی خفیف»، «بیماری آلزایمر»، مطالعات منتشر‌شده از سال 2012 تا 2023 در پایگاه‌های اطلاعاتی وب آو ساینس، اسکوپوس، پابمد، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پرتال جامع علوم انسانی، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران (ایرانداک) جست‌وجو شدند. 712 مطالعه بازیابی شد که پس از بررسی، 26 مطالعه که معیارهای ورود به مرور سیستماتیک حاضر را داشتند، با استفاده از نرم‌افزار CMA نسخه دوم متاآنالیز شدند. تفاوت‌های میانگین استاندارد‌شده بهعنوان g هجز و فاصله اطمینان 95 درصدی تفاوت در نتایج بین گروه‌های آزمایش و کنترل پس از مداخله محاسبه شد. ادغام تفاوت‌های میانگین استاندارد‌شده در بین مطالعات با استفاده از مدل اثرات تصادفی انجام شد.
یافته ها نتایج متاآنالیز نشان داد مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک بر بهبود کارکردهای شناختی (1/57=g؛ %95، 1/81-1/33=CI؛ 001/P<0) سالمندان ایرانی تأثیر مثبت و بالایی داشته است. همچنین تجزیه‌و‌تحلیل زیرگروهی نشان داد مداخلات شناختی رایانه‌ای نسبت به مداخلات شناختی کلاسیک بر بهبود کارکردهای شناختی سالمندان کمی مؤثرتر بود.
نتیجه گیری نتایج مطالعه حاضر نشان داد برای کاهش نقایص شناختی و ارتقای کارکردهای شناختی سالمندان ایرانی می‌توان از مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک سود برد. بنابراین مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک می‌تواند بهعنوان درمان‌های بسیار مهم و تأثیرگذار در حوزه سلامت شناختی سالمندان به کار گرفته شود.
مواد و روش ها با استفاده از کلیدواژه‌های «توان‌بخشی شناختی»، «تحریک شناختی»، «آموزش شناختی»، «نرم‌افزار»، «رایانه»، «بازی‌های رایانه‌ای»، «کارکردهای شناختی»، «کارکردهای اجرایی»، «توجه»، «حافظه»، «سالمند»، «سالمندان»، «اختلال شناختی خفیف»، «بیماری آلزایمر»، مطالعات منتشر‌شده از سال 2012 تا 2023 در پایگاه‌های اطلاعاتی وب آو ساینس، اسکوپوس، پابمد، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پرتال جامع علوم انسانی، پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران (ایرانداک) جست‌وجو شدند. 712 مطالعه بازیابی شد که پس از بررسی، 26 مطالعه که معیارهای ورود به مرور سیستماتیک حاضر را داشتند، با استفاده از نرم‌افزار CMA نسخه دوم متاآنالیز شدند. تفاوت‌های میانگین استاندارد‌شده بهعنوان g هجز و فاصله اطمینان 95 درصدی تفاوت در نتایج بین گروه‌های آزمایش و کنترل پس از مداخله محاسبه شد. ادغام تفاوت‌های میانگین استاندارد‌شده در بین مطالعات با استفاده از مدل اثرات تصادفی انجام شد.
یافته ها نتایج متاآنالیز نشان داد مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک بر بهبود کارکردهای شناختی (1/57=g؛ %95، 1/81-1/33=CI؛ 001/P<0) سالمندان ایرانی تأثیر مثبت و بالایی داشته است. همچنین تجزیه‌و‌تحلیل زیرگروهی نشان داد مداخلات شناختی رایانه‌ای نسبت به مداخلات شناختی کلاسیک بر بهبود کارکردهای شناختی سالمندان کمی مؤثرتر بود.
نتیجه گیری نتایج مطالعه حاضر نشان داد برای کاهش نقایص شناختی و ارتقای کارکردهای شناختی سالمندان ایرانی می‌توان از مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک سود برد. بنابراین مداخلات شناختی رایانه‌ای و کلاسیک می‌تواند بهعنوان درمان‌های بسیار مهم و تأثیرگذار در حوزه سلامت شناختی سالمندان به کار گرفته شود.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی
دریافت: 1402/8/4 | پذیرش: 1403/1/18 | انتشار: 1404/4/10
دریافت: 1402/8/4 | پذیرش: 1403/1/18 | انتشار: 1404/4/10
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار نشریه سالمند: مجله سالمندی ایران تحت مجوز Creative Commons
Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
تلفن دفتر نشریه:
تلفن مستقیم:02171732827(تماس فقط روزهای شنبه، یکشنبه و سه شنبه ساعت 10 الی 12) 021221800- داخلی 2827
ایمیل: salmand2010@gmail.com
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
