دوره 20، شماره 1 - ( بهار 1404 )
جلد 20 شماره 1 صفحات 155-136 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Asiri S, Rahimi H, Kazemnezhad Leyli E, Pourvakhshoori N. Investigating the Effects of Sleep Health Education Based on Mobile Application on Sleep Quality of the Elderly: A Quasi-Experimental Study. Salmand: Iranian Journal of Ageing 2025; 20 (1) :136-155
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2917-fa.html
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-2917-fa.html
اسیری شهلا، رحیمی حنانه، کاظم نژاد لیلی احسان، پوروخشوری نگار. تأثیر برنامه آموزش بهداشت خواب مبتنی بر اپلیکیشن موبایل بر کیفیت خواب سالمندان: یک مطالعه نیمه آزمایشی. سالمند: مجله سالمندی ایران. 1404; 20 (1) :136-155
شهلا اسیری1 
، حنانه رحیمی1 ، احسان کاظم نژاد لیلی2 ، نگار پوروخشوری*3
، حنانه رحیمی1 ، احسان کاظم نژاد لیلی2 ، نگار پوروخشوری*3
1- گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.
2- گروه آمارحیاتی، مرکز تحقیقات ترومای جاده‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.
3- گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران. & مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران. ،nvakhshoori@gums.ac.ir
2- گروه آمارحیاتی، مرکز تحقیقات ترومای جاده‌ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.
3- گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران. & مرکز تحقیقات آموزش پزشکی، مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران. ،
چکیده: (1360 مشاهده)
اهداف یکی از اختلالات شایع و تأثیرگذار بر کیفیت زندگی سالمندان، اختلالات خواب است. آموزش بهداشت خواب به‌منظور تغییر در باورها و عادات مربوط به خواب یکی از روش‌های غیردارویی درمان این اختلالات می‌باشد. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر آموزش بهداشت خواب مبتنی بر اپلیکیشن تلفن همراه بر کیفیت خواب سالمندان تحت پوشش صندوق بازنشستگان کشوری شهر رشت درسال 1401 انجام شد.
مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی بوده که در دو فاز انجام شد. در ابتدا 330 سالمند در مطالعه شرکت کردند و کیفیت خواب آنان با ابزار مطالعه بررسی شد. سپس 96 سالمند با کیفیت خواب پایین توسط فرآیند تصادفی‌سازی به دو گروه 48 نفره آموزش و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ای دو بخشی شامل پرسش‌نامه اطلاعات فردی‌ـ‌اجتماعی و پرسش‌نامه شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) بود. نحوه استفاده از اپلیکیشن آموزشی بهداشت خواب مبتنی بر موبایل در دو جلسه حضوری به گروه آزمایش آموزش داده شد و از آن‌ها خواسته شد به‌مدت 4 هفته هر روز برنامه ای آن را اجرا کنند.
یافته ها نتایج مطالعه نشان داد سن سالمندان شرکت‌کننده در مطالعه 6/52±68/98 و اکثریت سالمندان زن (60/1)، متأهل (83/3)، ساکن شهر (91/5) و دارای میزان تحصیلات دانشگاهی (52) بودند. میانگین نمره کیفیت خواب سالمندان برابر با 3/88±5/37 بوده و تحت تأثیر جنسیت، میزان تحصیلات، وضعیت تأهل، ترتیبات زندگی، داشتن بیماری‌های زمینه‌ای و وضعیت اشتغال سالمندان بوده است (0/05≥P). حیطه‌های «تأخیر در به خواب رفتن» و «استفاده از داروهای خواب‌آور» به‌ترتیب بیشترین و کمترین مشکل در میان حیطه‌های کیفیت خواب را به خود اختصاص دادند. همچنین براساس آزمون آنالیز مانکوا نتایج مطالعه نشان داد آموزش بهداشت خواب بر کیفیت خواب در همه حیطه‌ها به‌جز حیطه بازدهی خواب ازلحاظ آماری تأثیر معنی‌داری داشت(0/05≥P) .
نتیجه گیری آموزش بهداشت خواب با استفاده از روش‌های در دسترس و کاربردی موجب بهبود کیفیت خواب سالمندان می‌شود، درنتیجه باتوجه‌به شیوع بسیار بالای اختلالات خواب و عوارض آن در سالمندان، استفاده از این الگو به‌عنوان یک درمان غیردارویی برای مدیریت اختلال خواب سالمندان به کارکنان مراقبت بهداشتی، سالمندان و مراقبان آن پیشنهاد می‌شود.
مواد و روش ها مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی بوده که در دو فاز انجام شد. در ابتدا 330 سالمند در مطالعه شرکت کردند و کیفیت خواب آنان با ابزار مطالعه بررسی شد. سپس 96 سالمند با کیفیت خواب پایین توسط فرآیند تصادفی‌سازی به دو گروه 48 نفره آموزش و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌ای دو بخشی شامل پرسش‌نامه اطلاعات فردی‌ـ‌اجتماعی و پرسش‌نامه شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) بود. نحوه استفاده از اپلیکیشن آموزشی بهداشت خواب مبتنی بر موبایل در دو جلسه حضوری به گروه آزمایش آموزش داده شد و از آن‌ها خواسته شد به‌مدت 4 هفته هر روز برنامه ای آن را اجرا کنند.
یافته ها نتایج مطالعه نشان داد سن سالمندان شرکت‌کننده در مطالعه 6/52±68/98 و اکثریت سالمندان زن (60/1)، متأهل (83/3)، ساکن شهر (91/5) و دارای میزان تحصیلات دانشگاهی (52) بودند. میانگین نمره کیفیت خواب سالمندان برابر با 3/88±5/37 بوده و تحت تأثیر جنسیت، میزان تحصیلات، وضعیت تأهل، ترتیبات زندگی، داشتن بیماری‌های زمینه‌ای و وضعیت اشتغال سالمندان بوده است (0/05≥P). حیطه‌های «تأخیر در به خواب رفتن» و «استفاده از داروهای خواب‌آور» به‌ترتیب بیشترین و کمترین مشکل در میان حیطه‌های کیفیت خواب را به خود اختصاص دادند. همچنین براساس آزمون آنالیز مانکوا نتایج مطالعه نشان داد آموزش بهداشت خواب بر کیفیت خواب در همه حیطه‌ها به‌جز حیطه بازدهی خواب ازلحاظ آماری تأثیر معنی‌داری داشت(0/05≥P) .
نتیجه گیری آموزش بهداشت خواب با استفاده از روش‌های در دسترس و کاربردی موجب بهبود کیفیت خواب سالمندان می‌شود، درنتیجه باتوجه‌به شیوع بسیار بالای اختلالات خواب و عوارض آن در سالمندان، استفاده از این الگو به‌عنوان یک درمان غیردارویی برای مدیریت اختلال خواب سالمندان به کارکنان مراقبت بهداشتی، سالمندان و مراقبان آن پیشنهاد می‌شود.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار نشریه سالمند: مجله سالمندی ایران تحت مجوز Creative Commons
Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
تلفن دفتر نشریه:
تلفن مستقیم:02171732827(تماس فقط روزهای شنبه، یکشنبه و سه شنبه ساعت 10 الی 12) 021221800- داخلی 2827
ایمیل: salmand2010@gmail.com
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
