مقالات پذیرفته شده در نوبت انتشار
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
تأثیر برنامه آموزش بهداشت خواب مبتنی بر اپلیکیشن موبایل بر کیفیت خواب سالمندان: یک مطالعه نیمه تجربی
شهلا اسیری1 
، حنانه رحیمی1 ، احسان کاظم نژاد لیلی2 ، نگار پوروخشوری* 3
، حنانه رحیمی1 ، احسان کاظم نژاد لیلی2 ، نگار پوروخشوری* 3
1- گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.
2- گروه آمارحیاتی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات ترومای جاده ای، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.
3- گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران. ،nvakhshoori@gmail.com
2- گروه آمارحیاتی، دانشکده بهداشت، مرکز تحقیقات ترومای جاده ای، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران.
3- گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، رشت، ایران. ،
چکیده: (150 مشاهده)
اهداف: یکی از اختلالات شایع و تاثیر گذار برکیفیت زندگی سالمندان، اختلالات خواب است. آموزش بهداشت خواب به منظور تغییر در باورها و عادات مربوط به خواب یکی از روش های غیردارویی درمان این اختلالات می باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش بهداشت خواب مبتنی بر اپلیکیشن تلفن همراه بر کیفیت خواب سالمندان تحت پوشش صندوق بازنشستگان کشوری شهر رشت درسال 1401 انجام شد.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی بوده که در دو فاز انجام شد. در ابتدا 330 سالمند وارد مطالعه شده و کیفیت خواب آنان توسط ابزار مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. سپس 96 سالمند با کیفیت خواب پایین توسط فرآیند تصادفی سازی به دو گروه 48 نفره آموزش و کنترل تقسیم گردیدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه ای دو بخشی شامل پرسشنامه اطلاعات فردی – اجتماعی و پرسشنامه شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) بود. نحوه استفاده از اپلیکیشن آموزشی بهداشت خواب مبتنی بر موبایل در دو جلسه حضوری به گروه مداخله آموزش داده شد و از آنها خواسته شد تا به مدت 4 هفته هر روز برنامه های آن را اجرا کنند.
یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که سن سالمندان شرکت کننده در مطالعه 6/52 ± 68/98 و اکثریت سالمندان زن (60/1%)، متاهل (83/3%)، ساکن شهر (91/5%) و دارای میزان تحصیلات دانشگاهی (52%) بودند. میانگین نمره کیفیت خواب سالمندان برابر با 3/88 ± 5/37 بوده و تحت تاثیر جنسیت، میزان تحصیلات، وضعیت تاهل، ترتیبات زندگی، داشتن بیماری های زمینه ای و وضعیت اشتغال سالمندان بوده است(0/05≥P). حیطه های «تاخیر در بخواب رفتن» و«استفاده از داروهای خواب آور» به ترتیب بیشترین و کمترین مشکل در میان حیطه های کیفیت خواب را به خود اختصاص دادند. همچنین بر اساس آزمون آنالیز مانکوا نتایج مطالعه نشان داد که آموزش بهداشت خواب بر کیفیت خواب در همه حیطه ها بجز حیطه بازدهی خواب از لحاظ آماری تاثیر معنی داری داشت(0/05≥P) .
نتیجه گیری: آموزش بهداشت خواب با استفاده از روش های در دسترس و کاربردی موجب بهبود کیفیت خواب سالمندان می شود، در نتیجه با توجه به شیوع بسیار بالای اختلالات خواب و عوارض آن در سالمندان، استفاده از این الگو به عنوان یک درمان غیر دارویی برای مدیریت اختلال خواب سالمندان به کارکنان مراقبت بهداشتی، سالمندان و مراقبان آن پیشنهاد می گردد.
مواد و روش ها: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی بوده که در دو فاز انجام شد. در ابتدا 330 سالمند وارد مطالعه شده و کیفیت خواب آنان توسط ابزار مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. سپس 96 سالمند با کیفیت خواب پایین توسط فرآیند تصادفی سازی به دو گروه 48 نفره آموزش و کنترل تقسیم گردیدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسشنامه ای دو بخشی شامل پرسشنامه اطلاعات فردی – اجتماعی و پرسشنامه شاخص کیفیت خواب پیتزبورگ (PSQI) بود. نحوه استفاده از اپلیکیشن آموزشی بهداشت خواب مبتنی بر موبایل در دو جلسه حضوری به گروه مداخله آموزش داده شد و از آنها خواسته شد تا به مدت 4 هفته هر روز برنامه های آن را اجرا کنند.
یافته ها: نتایج مطالعه نشان داد که سن سالمندان شرکت کننده در مطالعه 6/52 ± 68/98 و اکثریت سالمندان زن (60/1%)، متاهل (83/3%)، ساکن شهر (91/5%) و دارای میزان تحصیلات دانشگاهی (52%) بودند. میانگین نمره کیفیت خواب سالمندان برابر با 3/88 ± 5/37 بوده و تحت تاثیر جنسیت، میزان تحصیلات، وضعیت تاهل، ترتیبات زندگی، داشتن بیماری های زمینه ای و وضعیت اشتغال سالمندان بوده است(0/05≥P). حیطه های «تاخیر در بخواب رفتن» و«استفاده از داروهای خواب آور» به ترتیب بیشترین و کمترین مشکل در میان حیطه های کیفیت خواب را به خود اختصاص دادند. همچنین بر اساس آزمون آنالیز مانکوا نتایج مطالعه نشان داد که آموزش بهداشت خواب بر کیفیت خواب در همه حیطه ها بجز حیطه بازدهی خواب از لحاظ آماری تاثیر معنی داری داشت(0/05≥P) .
نتیجه گیری: آموزش بهداشت خواب با استفاده از روش های در دسترس و کاربردی موجب بهبود کیفیت خواب سالمندان می شود، در نتیجه با توجه به شیوع بسیار بالای اختلالات خواب و عوارض آن در سالمندان، استفاده از این الگو به عنوان یک درمان غیر دارویی برای مدیریت اختلال خواب سالمندان به کارکنان مراقبت بهداشتی، سالمندان و مراقبان آن پیشنهاد می گردد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
تمامی آثار نشریه سالمند: مجله سالمندی ایران تحت مجوز Creative Commons
Attribution-NonCommercial 4.0 هستند.
تماس با ما
تلفن دفتر نشریه:
تلفن مستقیم:02171732827(تماس فقط روزهای شنبه، یکشنبه و سه شنبه ساعت 10 الی 12) 021221800- داخلی 2827
ایمیل: salmand2010@gmail.com
تلفن ناشر : 02145355000 - 02145355555
