1- کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ایران.
2- گروه آمارزیستی،دانشکده بهداشت،دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
3- گروه بیماری های داخلی، دانشکده ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران.
4- مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی مشهد،مشهد، ایران. ، tehranih@mums.ac.ir
چکیده: (294 مشاهده)
هدف: تحقیقات نشان داده که با افزایش سن شیوع بی خوابی نیز فزونی می یابد. لذا این مطالعه با هدف تعیین عوامل مرتبط با کیفیت خواب و توضیح پیشبینیکنندههای کیفیت خواب مبتنی بر راهبردهای نظریه خودتنظیمی در سالمندان انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه ی مقطعی بر روی 335 سالمند شهر نیشابور که به صورت تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند در سال 1403 انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از چک لیست اطلاعات دموگرافیک، پرسشنامه ی استاندارد کیفیت خواب پیتزبورگ، پرسشنامه ی محقق ساخته برای سنجش راهبرد های نظریه ی خودتنظیمی استفاده شد.
یافته ها: بیشتر نمونه های پژوهش را زنان (51 %) و افراد متاهل (73%) تشکیل می دادند. از نظر تحصیلات 70 % از نمونه های پژوهش تحصیلات کمتر از دیپلم داشتند و اکثر آنان دارای بیماری زمینه ای(82%) بودند. 65 % نمونه های پژوهش اتاق شخصی مخصوص و 16% بدون اتاق خواب بودند. نتایج نشان داد 70/4 درصد از سالمندان از کیفیت خواب مطلوبی برخوردار نبودند. میانگین نمره ی کلی خودتنظیمی 17/26±81/96 و میانگین نمره ی کلی کیفیت خواب سالمندان مورد پژوهش 4/65±8/54 محاسبه شد. بر اساس نتایج متغیرهای مصرف قرص خواب (0/001>P، 10/883-R=)، سن (0/001>P، 9/830R=)، بیماری زمینه ای (0/001>P، 5/549-R=)، جنسیت (0/001>P، 5/485-R=)، ارزشیابی و قضاوت در مورد عملکرد (0/001P<، 3/249-R=)، پیش بینی کننده کیفیت خواب بودند. بر اساس نتایج ارزشیابی و قضاوت در مورد عملکرد مؤثرترین پیشگو برای کیفیت خواب سالمندان بود
β=-0/274 و R2=0/37 و p=0/001
نتیجهگیری: از میان راهبرد های تئوری خودتنظیمی، ارزشیابی و قضاوت در مورد عملکرد، هدفگذاری و خودپایشی به ترتیب موثرترین پیشگو برای کیفیت خواب سالمندان می باشد. لذا طراحی مداخلات مناسب با هدف توانمندسازی سالمندان و مناسب سازی محیط به منظور ارتقای سلامت و بهبود کیفیت خواب آنان بر اساس این عوامل و با تاکید بر راهبردهای پیشگوی نظریه ی خودتنظیمی در جهت بهبود کیفیت خواب سالمندان پیشنهاد می شود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی دریافت: 1403/6/15 | پذیرش: 1403/8/14