1- دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
2- گروه بهداشت عمومی، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
3- گروه اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت و ایمنی، دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران.
4- گروه پزشکی داخلی، دانشکده پزشکی، واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان طالقانی، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران. ، Dr_parisa_taheri@yahoo.com
5- دانشکده علوم، دانشگاه یورک، تورنتو، کانادا.
چکیده: (17 مشاهده)
اهداف: با توجه به روند رو به رشد سالمندی در ایران و نقش کلیدی مراکز خدمات جامع سلامت بهعنوان اولین سطح تماس افراد با نظام سلامت، این مطالعه با هدف ارزیابی مولفههای مناسبسازی محیطی مراکز خدمات جامع سلامت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برای سالمندان انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه مقطعی در بهمن و اسفند ماه ۱۴۰۳ بر روی تمامی مراکز خدمات جامع سلامت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در تهران انجام شد. ابزار گردآوری دادهها شامل دو چکلیست استاندارد سازمان جهانی بهداشت (۲۰۰۸) برای ارزیابی «دسترسپذیری فیزیکی» و «علائم راهنما» بود که روایی و پایایی نسخه فارسی آنها پیشتر تأیید شده است. دادهها از طریق مشاهده مستقیم و تکمیل چکلیستها گردآوری و با استفاده از آمار توصیفی تحلیل شدند.
یافتهها: در این مطالعه ۵۰ مرکز خدمات جامع سلامت مورد ارزیابی قرار گرفتند؛ بیش از نیمی از مراکز چندطبقه بودند، که تنها 12% آنها دارای آسانسور بودند. در حوزه دسترسی، همه مراکز به وسایل حملونقل عمومی دسترسی داشتند اما تنها 40% ورودیها دارای سطح شیبدار مناسب بودند و نرده محافظ در کمتر از نیمی از مراکز وجود داشت. خروج اضطراری فقط در 28% از مراکز قابل شناسایی بود و پارکینگ مناسب در 18% از مراکز گزارش شد. سرویس بهداشتی در اغلب مراکز موجود بود، اما تجهیزاتی مانند میله محافظ (2%) و سیستم هشدار اضطراری (0%) تقریباً وجود نداشتند. در بخش داخلی، بیشتر مراکز از نور و تهویه کافی، کف غیرلغزنده و علائم خوانا برخوردار بودند، ولی وجود ویلچر اضافه بسیار محدود (12%) بود. از نظر علائم راهنما، تقریباً همه مراکز دارای تابلوهای واضح و قابل فهم بودند، اما تنها 28% نقشه راهنمای ساختمان داشتند و هیچیک مجهز به علائم بریل نبودند.
نتیجهگیری: یافتهها نشان داد که اگرچه برخی شاخصهای ساختاری مراکز خدمات جامع سلامت وضعیت مطلوبی دارند، اما نواقص قابل توجه در ورودیها، سرویسهای بهداشتی و علائم راهنما همچنان وجود دارد. رفع این کاستیها از طریق مناسبسازی زیرساختها و تدوین دستورالعملهای ملی میتواند گامی مؤثر در جهت ارتقای دسترسی، ایمنی و کیفیت خدمات برای سالمندان باشد.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی دریافت: 1404/7/16 | پذیرش: 1404/9/25