اهداف: در پژوهش حاضر نیم‌رخ عضلانی–اسکلتی افراد سالمند با و بدون سابقه افتادن مقیم آسایشگاه‌های شهرستان رشت مورد مقایسه قرار گرفت.

مواد و روش‌ها: آزمودنی‌های این مطالعه شامل 54 نفر از سالمندان زن و مرد 60 سال و بالاتر بود. به‌طور کلی 16 نفر به‌عنوان سالمندان باسابقه افتادن در طول یک سال اخیر با میانگین±انحراف معیار سنی 9/90±79 سال، قد 0/103±1/51 متر و وزن 11/12±60/03 کیلوگرم و 38 نفر به‌عنوان سالمندان بدون سابقه افتادن با میانگین±انحراف معیار سنی 8/16±70/16 سال و قد 0/11±1/56 متر و وزن 14/93±65/6 کیلوگرم در پژوهش شرکت کردند. متغیرهای قوس کف پا، فاصله دو کندیل ران، کایفوز، لوردوز، انعطاف‌پذیری و توانایی راه‌رفتن به‌ترتیب به‌وسیله خط‌کش، کولیس، خط‌کش منعطف، آزمون خمش و رسش و پرسش‌نامه ارزیابی عملکردی راه‌رفتن اندازه‌گیری شد. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار SPSS و آزمون تی مستقل استفاده شد و سطح معناداری در این مطالعه 0/05 در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: در گروه سالمندان باسابقه افتادن میانگین و انحراف معیار متغیرها بدین ترتیب بود: شاخص توده بدنی 3/35±25/95 کیلوگرم بر مترمربع، قوس کف پا 4/34±9/94 میلی‌متر، انعطاف‌پذیری 6/38±8/25 سانتی‌متر، لوردوز 9/48±20/86 درجه، کایفوز 14/98±35/07 درجه. در گروه سالمندان بدون سابقه افتادن نیز میزان این متغیرها به‌شرح ذیل بود: شاخص توده بدنی 5/12±26/87 کیلوگرم بر متر‌مربع، قوس کف پا 5/60±10/95 میلی‌متر، انعطاف‌پذیری 5/24±8/16 سانتی‌متر، لوردوز 14/78±26/66 درجه و کایفوز 9/84±41/11 درجه بود. این دسته از متغیرها در دو گروه تفاوت معناداری نداشتند، ولی در آزمون‌های ارزیابی عملکردی راه‌رفتن و فاصله دو کندیل ران، تفاوت معنادار مشاهده شد. در گروه سالمندان باسابقه افتادن، فاصله دو کندیل ران و آزمون ارزیابی عملکردی راه‌رفتن به‌ترتیب 2/38±2/74 سانتی‌متر و 7/09±12/50 و در گروه سالمندان بدون سابقه افتادن، فاصله دو کندیل ران و آزمون عملکردی راه‌رفتن به‌ترتیب 1/4±1/20 سانتی‌متر و 5/49±23/63 به‌دست آمد. بر این اساس، در گروه سالمندان باسابقه افتادن، فاصله دو کندیل ران بیشتر و سطح عملکرد پایین‌تر بود (05/0≥P).

نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که هیچ‌یک از متغیرهای ارتفاع قوس پا، انعطاف‌پذیری، لوردوز و کایفوز در دو گروه مورد مطالعه با هم اختلاف آماری معناداری نداشته‌اند؛ در‌حالی‌که دو گروه در فاصله دو کندیل ران و عملکرد راه‌رفتن با هم اختلاف معناداری داشته‌اند. به‌نظر می‌رسد پرسشنامه عملکردی راه‌رفتن و اندازه‌گیری فاصله دو کندیل ران بهترین عوامل برای تفکیک دو گروه بوده است؛ بنابراین، شاید بتوان از این روش‌ها به‌عنوان روشی مناسب در پیش‌بینی و به‌دنبال آن پیشگیری از افتادن سالمندان استفاده کرد.