اهداف: با وجود پیشرفت‌های علمی انجام‌شده در حوزه پزشکی و افزایش امید به زندگی در جوامع امروزی، شاهد رشد قابل توجه جمعیت سالمند در ده‌های اخیر در کشور بوده‌ایم. سالمندان با مخاطرات مختلف و متفاوت از دیگر گروه‌های سنی مواجه هستند. این مطالعه به‌منظور بررسی کیفیت زندگی، افسردگی و فعالیت‌های روزمره زندگی در سالمندان روستایی شهرستان بیرجند در سال 1391 انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع مقطعی روی 360 سالمندان روستایی شهرستان بیرجند صورت پذیرفت. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه 26 سؤالی استاندارد کیفیت زندگی سازمان جهانی بهداشت، پرسش‌نامه 15 سؤالی افسردگی سالمندان (GDS)، پرسش‌نامه 6 سؤالی انجام فعالیت‌های روزمره زندگی (ADL) و پرسش‌نامه 7 سؤالی انجام فعالیت‌های روزمره زندگی با وسیله (IADL) بوده است. داده‌های پژوهش با استفاده از نسخه 19 نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مقادیر 0/05≥P معنادار در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: در این پژوهش، میانگین و انحراف معیار کیفیت زندگی برابر با 10/4±77/9 و میانگین و انحراف معیار افسردگی 2/9±5/5، میانگین و انحراف معیار فعالیت‌های روزمره زندگی بدون وسیله 1/5±6/5 و میانگین و انحراف معیار فعالیت‌های روزمره زندگی با وسیله (3±12) محاسبه گردید. از میان متغیرهای دموگرافیک تحرک بدنی و ورزش، تحصیلات، وضع تأهل، درجات افسردگی و فعالیت‌های روزمره با و بدون وسیله با کیفیت زندگی اختلاف معنی‌دار داشت (0/05≥P). همچنین، بین کیفیت زندگی و افسردگی رابطه معنی‌دار و معکوس قوی (0/56-=R)، بین فعالیت‌های روزمره زندگی بدون وسیله (0/32-=R) و با وسیله (0/39-=R) کیفیت زندگی رابطه معنی‌دار و معکوس مشاهده شد.

نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد فعالیت‌های روزمره زندگی، باعث افزایش کیفیت زندگی و کاهش افسردگی می‌شود. براساس این نتایج، مسئولان سیستم خدمات بهداشتی و درمانی ضمن برنامه‌ریزی مناسب برای اطلاع‌رسانی فواید فعالیت در دوره سالمندی، باید برای ایجاد محیط‌ها و برنامه‌های متناسب با فعالیت این قشر در شهر و کشور اقدامات لازم را انجام دهند.