Mendeley  

Zotero  

Mohamadi S, Sahaf R, Karimi M, Akbari Kamrani A A, Shati M, Mirabzadeh A et al . Assessment of Lippia Citriodora Oil Effect on Sleep Disturbances in Ageing: A Double Blind Randomized Controlled Trial. Salmand: Iranian Journal of Ageing 2020; 15 (1) :54-67
URL: http://salmandj.uswr.ac.ir/article-1-1560-fa.html

اهداف: جمعیت سالمندان در دنیا و ایران روز به روز در حال افزایش است و با افزایش سن و کاهش کارایی برخی از ارگان‌های بدن، شیوع بعضی مشکلات در دوران سالمندی ازجمله مشکلات مربوط به خواب افزایش می‌یابد. اختلالات مربوط به خواب باعث ایجاد تغییرات عصب‌شناختی، اتونومیک و زیست‌شناختی می‌شود؛ بنابراین با توجه به مشکلاتی که برای سالمندان و خانواده‌های آنان ایجاد می‌کند، باید به آن توجه کرد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر روغن به‌لیمو بر اختلالات خواب سالمندان انجام شده است.
مواد و روش ها: پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی دو سوکور (stratified design) با کد ثبت IRCT۲۰۱۶۰۶۱۵۲۸۴۸۵N۱ و کد اخلاق IR.USWR.REC.۱۳۹۵.۵۰ در کمیته اخلاق دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی به تصویب رسیده است. در ابتدای مطالعه به صورت متوالی، ۹۳ نفر شامل ۴۵ مرد و ۴۸ زن وارد مداخله شدند که ۲۲ نفر از مردان در گروه مداخله، ۲۳ نفر در گروه کنترل، ۲۴ نفر از زنان در گروه مداخله و ۲۴ نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. از بین این افراد، ۸۵ نفر تا مرحله سوم مداخله شرکت داشتند که شامل ۴۳ زن (۵۱ درصد) و ۴۲ مرد (۴۹ درصد) بودند که ۴۱.۱۷ درصد در گروه سنی ۶۰ تا ۷۴ سال و ۵۸.۸۲ درصد در گروه سنی بالاتر از ۷۵ سال قرار داشتند. میانگین سن سالمندان مورد مطالعه ۷۸.۱۹±۷۵.۹ سال بود، طوری که پایین‌ترین سن برابر با ۶۱ سال و بالاترین سن برابر با ۹۴ سال گزارش شد. موارد ریزش مربوط به بستری در بیمارستان، مرخصی رفتن و فوت بود. این تعداد پس از بررسی لازم شامل نمره کسب‌شده بیشتر از ۵ از پرسش‌نامه پیتزبرگ، ویزیت روان‌پزشک و خوداظهاری اختلال خواب و نیز با توجه به بررسی پرونده پزشکی، داروهای مصرفی و معیارهای ورود و سپس با توجه به جداول رندومیزاسیون، وارد مطالعه شده و به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. روایی و پایایی پرسش‌نامه پیتزبرگ در مطالعات مختلف بررسی شده است. گروه مداخله روغن به‌لیمو و گروه کنترل روغن بی‌اثر را به مدت ۴ هفته به صورت چکاندن روزی دو بار صبح و شب هر بار یک قطره در هر بینی دریافت کردند. عارضه جانبی خاصی گزارش نشد و فقط در ۳ مورد سردرد خفیف گزارش شد که مربوط به سابقه سینوزیت بود که بدین‌ترتیب مداخله به صورت تامپون اجرا شد یا از مطالعه خارج ‌شدند. در ابتدای مطالعه پرسش‌نامه‌های دموگرافیک و شاخص بررسی کیفیت خواب پیتزبرگ و سپس ۲ و ۴ هفته بعد از شروع مداخله، پرسش‌نامه پیتزبرگ مجدداً به روش مصاحبه از ایشان پرسیده شد و اطلاعات با ۲۳ SPSS تحلیل شد. آزمون‌های مورد استفاده شامل تحلیل واریانس یکراهه، آزمون‌های تعقیبی، تی نمونه‌های مستقل و تی تک‌نمونه‌ای بود.
یافته ها: بر اساس نتایج مطالعه، روغن به‌لیمو باعث بهبود اختلالات خواب سالمندان گروه مداخله  P<۰.۰۰۰۳ ووEffectو(۰.۱۵۵ = size) شده است. اختلالات خواب گروه مداخله در هفته دوم و هفته چهارم پس از شروع مداخله نسبت به گروه کنترل بهبود یافته است.
نتیجه گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده از پژوهش حاضر، روغن به‌لیمو باعث بهبود اختلالات خواب سالمندان  می‌شود و با توجه به کم‌عارضه و ارزان بودن گیاهان دارویی و تأثیر آرام‌بخشی گیاه به‌لیمو می‌توان از آن برای بهبود اختلالات خواب سالمندان استفاده کرد.