اهداف: تمرینات تعادلی می تواند میزان افتادن در سالمندان را کاهش دهد. طبق اصل اختصاصی بودن تمرین، انجام برنامه‌های تمرینی اختلالی مشابه شرایط واقعی می‌تواند به نارسایی‌های حسی و حرکتی مرتبط با افزایش سن کمک کند. همچنین، استفاده از برنامه‌های تمرینی در آب می تواند محدودیت‌های اجرایی را کاهش دهد. لذا هدف از تحقیق حاضر مقایسه اثربخشی تمرینات تعادلی اختلالی و غیر اختلالی در آب بر قابلیت‌های تعادل ایستا و پویای زنان سالمند است.

مواد و روش‌ها: روش تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل است. بدین منظور 37 زن سالمند با دامنه سنی 80-65 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و از طریق گمارش تصادفی، به گروههای آزمایشی اختلالی (n=12)، غیراختلالی (n=12) و کنترل (n=13) تقسیم شدند. از تمامی آزمودنی‌ها قبل و پس از دوره تمرینی، با استفاده از دستگاه تعادل سنج بایودکس آزمون ثبات قامتی به‌دو صورت ایستا و پویا اجرا شد. به منظور تحلیل یافته‌ها از آزمونهای تحلیل واریانس، t همبسته و t مستقل استفاده شد.

یافته‌ها: تمرین اختلالی بر همه شاخصهای تعادل ایستا و پویا بهبود معناداری ایجاد نمود (P<0/05). همچنین تمرین غیراختلالی فقط بر شاخص نوسان میانی-جانبی (ML) در هر دو نوع تعادل ایستا و پویا تاثیر معنادار نداشت (P>0/05). علاوه بر آن نتایج نشان داد تمرین اختلالی در مقایسه با تمرین غیراختلالی تاثیر بیشتری بر بهبود تمامی شاخص های تعادل ایستا و پویا داشته است (P<0/05).

 نتیجه‌گیری: یافته های تحقیق حاضر، اصل اختصاصی بودن تمرین را مورد تایید قرار داد. تحقیق حاضر همخوان با برخی تحقیقات گذشته ثابت نمود تمرینات تعادلی می توانند باعث بهبود تعادل شوند، اما این گونه تمرینات برای بهبود سازگاریهای عصبی عضلانی ویژه تعادل، به حد کافی اختصاصی نیستند. بنا براین، تمرینات اختلالی می توانند پاسخهای جبرانی قامتی در اثر اختلال بیرونی را فعال کرده و در نتیجه خطر افتادن را کاهش دهند.