اهداف: تاکنون «آزمون زبان‌پریشی فارسی» به‌عنوان نخستین و پرکاربردترین آزمون مدوّن برای سنجش و درمان اختلال‌های زبانی بیماران زبان‌پریش بزرگسال و تحقیقات زبان‌پریشی مورد استفاده قرار گرفته است. نسخه اولیه این آزمون براساس معیارهای انطباق زبانی و فرهنگی برای گویندگان سالم فارسی‌زبان معیاریابی و تدوین شد و همین نسخه افزون بر بیست سال است که در کلینیک‌های گفتاردرمانی مورد استفاده قرارگرفته است. هدف از مطالعه حاضر، بررسی روایی و اعتبار این آزمون براساس نتایج به‌دست‌آمده از بیماران زبان‌پریش فارسی‌زبان است.
مواد و روش‌ها: در مطالعه حاضر، 57 بیمار بزرگسال فارسی‌زبان مبتلا به زبان‌پریشی (روان و ناروان) متعاقب ضایعه مغزی نیم‌کره چپ با دامنه سنی 19-83 سال به‌شیوه هدفمند در فاصله بین سال‌های 90-1385 از کلینیک‌های دانشگاهی و مراکز درمانی شهر تهران، مشهد، کرج، یزد، اصفهان و شیراز انتخاب شدند. برای بررسی روایی ملاکی آزمون، نیم‌رخ زبانی به‌دست‌آمده از نتایج این آزمون با تشخیص گفتاردرمانگر به‌منظور تعیین نوع زبان‌پریشی مقایسه و اعتبار آزمون از طریق محاسبه آلفای کرونباخ محاسبه شد. در ضمن برای بررسی روایی سازه آزمون، همبستگی بین مهارت‌های آزمون و خرده‌آزمون‌های تشکیل‌دهنده هر مهارت محاسبه شد.
یافته‌ها: براساس نتایج این پژوهش، اعتبار کل آزمون 0/93 به‌دست آمد. از نظر ساختاری بین مهارت‌های آزمون، همبستگی معناداری وجود داشت (0/05>P و 0/76-0/03=R). همچنین خرده‌آزمون‌های هر مهارت از همبستگی متوسط تا بالایی برخوردار بودند(0/01>P و 0/83-0/63=R). از طرفی نتایج عملکرد انواع زبان‌پریشی در هر یک از مهارت‌های زبانی، نشان‌دهنده انطباق نیم‌رخ‌های به‌دست‌آمده با تشخیص گفتاردرمانگران بود.

نتیجه‌گیری: با توجه به روایی و اعتبار بالای این آزمون، می‌توان از آن به‌عنوان یک ابزار بالینی معیار در تشخیص افتراقی انواع زبان‌پریشی و بررسی شدت آسیب‌پذیری مهارت‌های زبانی در مطالعات زبان‌شناسی بالینی در بیماران بزرگسال فارسی‌زبان دارای ضایعه مغزی استفاده کرد.