1- استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. ، k.yazdanbakhsh@razi.ac.ir
2- دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
چکیده: (1266 مشاهده)
اهداف: رکود فعالیتهای ذهنی در دوره سالمندی با نزول عملکرد تمام سیستمهای بدن اعم از قلبی، عروقی، تنفسی، تناسلی، غددی، ایمنی و سایر دستگاهها همراه است. اختلالات شناختی نیز یکی از مشکلات شایع در دوران سالمندی است که این مسئله بهنوبه خود آنان را در معرض خطر قرار میدهد. سالمندی با تغییرات قابلملاحظه در حافظه، هوش، ادراک، فراشناخت، یادآوری، حل مسئله و سایر تواناییهای شناختی همراه است؛ بنابراین این پژوهش باهدف تعیین بررسی اثربخشی توانبخشی شناختی بر بهبود تواناییهای شناختی سالمندان انجام شد.
مواد و روشها: پژوهش حاضر از نوع پژوهشهای نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون پسآزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعهی آماری شامل افراد سالمند ساکن در مراکز نگهداری سالمندان شهرکرمانشاه بودند که از میان آنها 24 نفر به روش نمونهگیری در دسترس و با توجه به معیارهای ورود به مطالعه انتخاب و بهطور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارش شدند. گروه آزمایش 20 جلسۀ 35 دقیقهای و دو بار در هفته تحت مداخله با برنامه توانبخشی شناختی کاپیتان لاگ قرار گرفت و طی این مدت گروه کنترل مداخلهای دریافت نکرد. پس از مداخله، برای هر دو گروه پسآزمون به عمل آمد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تواناییهای شناختی نجاتی و نرمافزار توانبخشی کاپیتان لاگ بود. جهت تجزیه تحلیل دادهها از آمار توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیری و چند متغیری با استفاده از نرمافزار SPSS نسخه 24 استفاده شد.
یافتهها: نتایج تجزیهوتحلیل دادهها نشان داد آماره F برای مؤلفههای وابسته شامل حافظه ]0/001>P 193/57=[F، توجه انتخابی]0/001>P 375/43=[F، تصمیم گیری ]0/001>P 39/20=[F، برنامهریزی ]0/001>P 120/003=[F، توجه پایدار]0/001>P 312/07=[F، انعطافپذیری ]0/001>P 91/44=[F و شناخت اجتماعی ]0/05>P 4/48=[F در سطح 0/05 و 0/01 معنادار هستند. بنابراین میتوان نتیجه گرفت برنامه توانبخشی شناختی موجب بهبود تواناییهای شناختی سالمندان شده است.
نتیجهگیری: با توجه به اینکه توانبخشی شناختی تأثیر معناداری بر فعالیتهای عصبی مناطق مغزی مرتبط با تواناییهای شناختی دارد و موجب بهبود عملکرد آنها میشود ازاینرو میتواند بهعنوان روشی مناسب در بهبود تواناییهای شناختی به کار رود.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
روانشناسی دریافت: 1400/4/17 | پذیرش: 1400/11/13