1- استادیار گروه مهاجرت، توزیع فضایی و شهرنشینی، موسسه تحقیقات جمعیت کشور، تهران، ایران
2- استادیار گروه جمعیت و سلامت، موسسه تحقیقات جمعیت کشور، تهران، ایران ، sasanipourm@gmail.com
چکیده: (726 مشاهده)
اهداف: با توجه به الگوی سنی مهاجرت و نیز روند سالمندی در کشور، هدف انجام این مطالعه بررسی تأثیر میزان مهاجرت بر الگوی توزیع فضایی سالمندی شهرستانهای کشور طی دوره 95-1385 است.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع تحلیل ثانویه و توصیفی-تحلیلی است. منبع مورداستفاده دادههای سرشماری عمومی نفوس و مسکن بوده و واحد تحلیل نیز شهرستانهای کشوراست. برای تحلیل دادهها از شاخصهای همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس در قالب نرمافزار SPSS و برای نمایش نقشههای توزیع فضایی از GIS استفادهشده است.
یافتهها: بررسی روند مهاجرت در شهرستانها نشان داد که شهرستانهای مهاجرفرست با از دست دادن جمعیت جوان خود، به سمت سالمندی رفتهاند این در حالی است که شهرستانهای جوان عمدتاً مهاجرپذیر هستند. درنتیجه، هر ساله بر نسبت شهرستانهای سالمند افزودهشده است. همبستگی رابطه میزان خالص مهاجرت با شاخص سالمندی حاکی از رابطه معکوس (0/363-، 0/303- و 0/216-) این دو متغیر طی هر سه دورهٔ مهاجرتی بوده؛ با افزایش میزان خالص مهاجرت، شاخص سالمندی کاهش پیدا میکند. نتایج تحلیل واریانس نیز نشان از تفاوت معنادار میزان خالص مهاجرت در سطح شهرستانی دارد (در سطح معنیداری 0/000). توزیع فضایی شهرستانهای کشور نیز نشان داد شهرستانهای مهاجرفرست مناطق غربی و شمال غربی در مقایسه با سایر مناطق سرعت سالمندی بالاتری دارند.
نتیجهگیری: با توجه به سؤال پژوهشی تحقیق باید گفت که الگوی فضایی سالمندی در جمعیت ایران درمجموع با توجه به شاخصهای موردمطالعه بهصورت خوشهای پراکندگی داشته و جمعیت ایران در حال گذار از میانسالی به سالمندی است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اجتماعي دریافت: 1400/8/28 | پذیرش: 1400/12/11