1- دانشجوی دکتری روانشناسی، دانشگاه پیام نور
2- استاد گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور.
3- دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور. ، salizadehfard@gmail.com
4- دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور.
چکیده: (772 مشاهده)
اهداف: یکی از مشکلات شایع در دوره سالمندی، اختلال خفیف شناختی است که علاوه بر مشکلات شناختی، موجب کاهش جنبههای مهمی از توانایی شناخت اجتماعی مانند شناسایی هیجان چهره میگردد. از جمله شیوههای اثربخش در این حوزه، آموزش تعامل و شناخت اجتماعی است که تاکنون بر روی سالمندان اجرا نشده است. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش شناخت اجتماعی و تعامل بر بازشناسی هیجان چهره در سالمندان دارای اختلال خفیف شناختی انجام گرفت.
مواد و روشها: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با پیشآزمون- پسآزمون و دوره پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل سالمندان بالای 60 سال دارای اختلال خفیف شناختی شهر تهران در سال 1399 بود. در این پژوهش تعداد 40 سالمند دارای اختلال خفیف شناختی با روش نمونهگیری در دسترس هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروههای آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه 20 سالمند). گروه آزمایش آموزش شناخت اجتماعی و تعامل را به شکل گروهی را طی دو ماه در 20 جلسه 60 دقیقهای دریافت نمودند. در این دوره گروه گواه هیچ آموزشی نداشتند. پرسشنامههای مورد استفاده در این پژوهش شامل آزمون ارزیابی شناختی مونترال و آزمون بازشناسی هیجان بود. همه مراحل تحقیق با رعایت اخلاق پژوهشی انجام شده و همه افراد نمونه فرم رضایت آگاهانه را امضا کرده بودند. دادههای حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس مختلط و آزمون تعقیبی بنفرنی با استفاده از نرمافزار SPSS-23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج تحلیل واریانس مختلط نشان داد که عضویت گروهی 51 درصد؛ و مرحله ارزیابی 71 درصد از واریانس تغییرات نمره بازشناسی هیجان چهره را به شکلی معنادار تبیین میکنند. همچنین نتایج آزمون بنفرونی نیز مشخص نمود که نمرات بازشناسی هیجان چهره در گروه آزمایش بعد از مداخله و بعد از 2 ماه افزایش یافته و آموزش شناخت اجتماعی بر بازشناسی هیجانی در سالمندان دارای اختلال خفیف شناختی تأثیر معنادار دارد (0/001p<). این درحالی است که نمرات بازشناسی هیجان چهره در گروه گواه تغییر معناداری نداشته است.
نتیجهگیری: یافتههای پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که آموزش شناخت اجتماعی با بهرهگیری از فنونی همانند بررسی نقش هیجانات در موقعیتهای اجتماعی و رشد مهارتهای شناسایی هیجان میتواند به عنوان یک روش کارآمد جهت افزایش شناخت اجتماعی سالمندان مورد استفاده قرار گیرد.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
روانشناسی دریافت: 1400/4/26 | پذیرش: 1400/7/21