1- دانشجوی کارشناسی ارشد سلامت سالمندی ،دانشکده بهداشت و ایمنی،دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی،تهران،ایران
2- استاد، گروه آموزش بهداشت وارتقاءسلامت ،دانشکده بهداشت و ایمنی،دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی،تهران،ایران
3- دانشجوی دکتری تخصصی آموزش بهداشت وارتقای سلامت،گروه آموزش بهداشت وارتقاءسلامت ،دانشکده بهداشت و ایمنی،دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی،تهران،ایران.
4- استادیار، گروه آموزش بهداشت وارتقاءسلامت ،دانشکده بهداشت و ایمنی،دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی،تهران،ایران.
5- استادیار، گروه آموزش بهداشت وارتقاءسلامت ،دانشکده بهداشت و ایمنی،دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی،تهران،ایران. ، s_rakhshanderou@yahoo.com
چکیده: (808 مشاهده)
مقدمه و هدف: اهمیت توان خودمراقبتی در سالمندان به منظور بهبود در وضعیت سلامت جسمانی و روانی آنان سبب شده مستقیمترین روش مداخله در این زمینه، ارزیابی وضعیت توان خود مراقبتی و ارتباط آن با وضعیت تغذیهای باشد. این مطالعه با هدف تعیین تاثیر خودمراقبتی بر وضعیت تغذیهای سالمندان در سالمندان شهر تهران در سال ۱۳۹۸ انجام شده است.
مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی از نوع همبستگی، 420 سالمند مراجعه کننده به مراکز بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی به روش نمونهگیری خوشهای دو مرحله ای مورد بررسی قرارگرفتند. ابزار گردآوری داده ها یک پرسشنامه سه قسمتی شامل: اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامهی 40 سوالی توانایی خودمراقبتی افراد سالمند Self-Care Ability Scale for Elderly (SASE) و پرسشنامهی 18 گویهای وضعیت تغذیهای سالمندان (MNA) Mini Nutritional Assessment بود. معیارهای ورود به مطالعه تمایل به شرکت در پژوهش با رضایت کتبی، سن 60 سال و بالاتر، توانایی برقراری ارتباط و همکاری در مطالعه، سواد خواندنونوشتن، عدم ابتلا به اختلال شناختی ومعیار خروج تکمیل ناقص پرسشنامه بود. دادهها توسط نرمافزارآماری 16SPSS و با استفاده از آزمونهای آماری توصیفی و استنباطی همبستگیپیرسون و آنالیز مسیر با استفاده از شاخصهای برازشمدل تحت نرمافزار 1EQS6/ تجزیهوتحلیل شدند.
نتایج: از بین سالمندان موردمطالعه، 65/7 درصد ازنظر وضعیت توان خودمراقبتی در سطح مطلوب و 34/3 درصد درسطح متوسط قرارداشتند. 65 درصد سالمندان ازنظر تغذیهای در وضعیت عادی، 26/4 درصد در معرض سوءتغذیه بودند. بیشترین میانگین و انحراف معیار وضعیت تغذیه و وضعیت توان خودمراقبتی به ترتیب در سالمندانی که سن آنها بین 70-74 و 65-69 سال بودند بدستآمد(3/98± 21/47) (6/64 ±87/51). نتایج حاصل معادلات ساختاری نشان داد خودمراقبتی با شدت 71 درصد بر وضعیت تغذیه ای سالمندان تاثیر داشته است. شاخصهای بدست آمده در مدل RMR و RMSEA کمتر از 0.08 و سایرشاخصهای برازش، میزان 0/90 و بالاتر نشان دادند.
نتیجهگیری: بر اساس یافتهها، با توجه به سطح مناسب توان خود مراقبتی و تغذیهای سالمندان و تاثیر عوامل فردی-اجتماعی آن بر وضعیت خودمراقبتی، برنامهریزیهای هدفمند در راستای بهبود کیفیت زندگی خصوصا کیفیت تغذیه، در زمینهی خود مراقبتی دارای اهمیت می باشد.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
سالمند شناسی دریافت: 1400/9/11 | پذیرش: 1400/11/20